tv LIVE
meer NPO start

Stilleggen hulpprogramma door corona nieuwe klap voor asielkinderen: 'Ineens zat mijn zoon weer elke dag binnen opgesloten'

Stilleggen hulpprogramma door corona nieuwe klap voor asielkinderen: 'Ineens zat mijn zoon weer elke dag binnen opgesloten'
Bij Hoessein kwamen door corona de nare herinneringen weer boven.
Bron: EenVandaag

In je hoofd een pauze nemen. Dat is hoe gevluchte kinderen het spel- en bewegingsprogramma van TeamUp ervaren. Maar door de lockdown werden de activiteiten in de AZC's stilgelegd. Voor de 10-jarige Hoessein was dat niet makkelijk.

Het programma is bedoeld om het leven van kinderen met traumatische ervaringen weer op de rit te krijgen. Ze zijn blootgesteld aan extreem onveilige situaties, maar kunnen door de activiteiten van TeamUp deze ervaringen een plek geven. De impact van het stilleggen van het bewegingsprogramma was groot, vertelt de vader van Hoessein. "Ineens zat mijn zoon weer elke dag binnen opgesloten en kwamen nare herinneringen boven."

Hoessein en vader Ahmad
Bron: EenVandaag
Hoessein en vader Ahmad

Gevlucht uit Syrië

8 maanden geleden kwam de 10-jarige Hoessein met zijn gezin vanuit Syrië naar Nederland. Nog geen 3 maanden daarvoor verliet zijn vader Ahmad het door de oorlog verwoeste Idlib. "Door de oorlog sloten ziekenhuizen en waren medicijnen moeilijk te krijgen. Een van mijn dochters heeft een verstandelijke beperking en kon niet meer geholpen worden", vertelt Ahmad.

Inmiddels woont het gezin in een asielzoekerscentrum, waar wekelijks de activiteiten van TeamUp werden aangeboden. Het programma is ontwikkeld door War Child in samenwerking met Save The Children en UNICEF Nederland en hielp Hoessein enorm.

info

Kinderen in azc's

In 2019 werden in de 69 opvanglocaties die Nederland telt, ruim 27.000 asielzoekers opgevangen, onder wie ruim 7000 minderjarige asielzoekers.

Trauma's reisden mee

De reis naar Nederland legde Hoesseins vader voor een groot deel te voet af. Door gezinshereniging kon het gezin van Ahmad naar Nederland. Maar ook de traumatische ervaringen reisden met hen mee. Hoessein wil hier zelf niets over kwijt. De herinneringen zijn te heftig.

Vader Ahmad: "De kinderen renden al naar binnen bij het geluid van een vliegtuig." Om zijn traumatische ervaringen even te vergeten, deed Hoessein al een half jaar mee met de spelletjes, maar de corona-uitbraak maakte daar abrupt een einde aan.

Hoofd op pauze

Hoessein is het niet het enige kind in een AZC dat worstelt met vreselijke herinneringen aan Syrië. "Veel kinderen zijn blootgesteld aan extreem onveilige situaties. Oorlogsdreiging, geweld, het uiteenvallen van gezinnen en levensbedreigende vluchten naar onbekende bestemmingen, het leidt tot nachtmerries, angsten en stress," vertelt Jeroen Kostense van War Child. "En in Nederland komt daar de ingewikkelde asielprocedure en nu ook corona bovenop."

Ook Elin Hofman, programmacoördinator TeamUp, merkt hoe belangrijk het programma voor de kinderen is. "Sommige kinderen trokken zich terug, anderen werden bozer in hun gedrag door het wegvallen van alle structuur. Een jongen legde me uit wat TeamUp voor verschil bij hem maakt. Hij gebaarde met zijn handen bij z'n hoofd en zei: 'Het is zo druk in mijn hoofd, maar door TeamUp kan mijn hoofd een pauze nemen en rusten.'

TeamUp activiteiten zijn weer gestart
Bron: EenVandaag
TeamUp activiteiten zijn weer gestart

Gevoelens spelenderwijs een plek geven

Voor deze kinderen van 6 tot en met 17 jaar ontwikkelde War Child TeamUp. Omdat praten over hun ervaringen voor kinderen vaak moeilijk is, leren zij door spel en beweging een plek te geven en hun gevoelens te uiten. En dat lijkt ook voor de kinderen heel belangrijk te zijn. Wanneer de TeamUp-vrijwilligers het centrum binnenlopen, verschijnt er een glimlach op het gezicht van de kinderen.

Ze herkennen de shirts en vrijwilligers meteen en weten wanneer en waar het plaatsvindt. Elke maandag op het basketbalveld van het asielzoekerscentrum. "Structuur is belangrijk, juist voor deze kinderen wiens leven vaak juist chaotisch en onzeker is", zegt Elin. "De kinderen helpen enthousiast mee met de opbouw van de spellen."

Leren samenwerken en omgaan met frustratie

Na een warming-up is het tijd om te spiegelen. "Een spel waarbij een tweetal elkaars bewegingen nauwkeurig moet volgen, leren kinderen te luisteren zonder te praten, zichzelf af te stemmen op de ander en leiderschap te leren delen. Estafetten leert hen samen te werken met een team en om te gaan met frustratie", vertelt groepscoördinator Christina Renckens van TeamUp.

"Na een leven vol onderdrukking, verlies en angst, krijgen asielkinderen in het land van aankomst te maken met nieuwe stressfactoren zoals de asielprocedure, een nieuwe taal en nieuwe vrienden moeten maken. Met de spellen hopen we hen daarmee om te leren gaan", zegt Kostense. En met succes, want inmiddels wordt het programma in meer dan 25 Nederlandse opvanglocaties, 19 nieuwkomersscholen en in het buitenland aangeboden.

En toen kwam corona

Voor Hoessein maakten de wekelijkse TeamUp-activiteiten een groot verschil. " Ze speelden allemaal spellen met ons, waar we heel blij van werden. Maar opeens stopte het, door de corona." Naast de TeamUp activiteiten die stillagen, stopten ook andere groepsbijeenkomsten. Ook taallessen, inburgeringscursussen en scholen werden afgelast.

Het veilige, structurele leven werd ineens omgegooid. Gezinnen moesten zoveel mogelijk binnen blijven, vaak in kleine en gedeelde kamers. Dat zorgde niet alleen voor onzekerheid en angst, maar ook een terugval. Dat merkte Ahmad bij zijn zoon. "De stilstand bracht bij Hoessein nare herinneringen naar boven. De spel- en bewegingsactiviteiten zorgden altijd voor afleiding."

Tweede golf

Om de kinderen niet in de steek te laten, schakelen Elin Hofman en haar collega's van TeamUp snel tijdens de corona-uitbraak. "We maakten zo snel mogelijk een online programma en een spelboek. De internetconnectie was niet overal even goed, en niet elk gezin heeft een laptop of telefoon, maar het COA heeft haar best gedaan de crisis zo draagbaar mogelijk te maken voor alle bewoners," vertelt groepscoördinator Christina Renckens van TeamUp.

De angst voor een tweede golf blijft bestaan, maar TeamUp is daar door de ervaringen van dit voorjaar beter op voorbereid. Zo liggen video's klaar waarin we een aantal spellen worden voorgedaan, zodat gezinnen de activiteiten thuis kunnen oppakken, ook zonder TeamUp. "We weten nu wat wel en niet werkt."

Bekijk hier de tv-reportage terug.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Biodiversiteit minder belangrijk voor kabinet, maar als burger kun je ook iets doen: 'Verruil die hortensia voor een inheemse plant'

Biodiversiteit minder belangrijk voor kabinet, maar als burger kun je ook iets doen: 'Verruil die hortensia voor een inheemse plant'
Tijdens de Maand van de Groene Tuin worden mensen gestimuleerd hun tuin te vergroenen
Bron: EenVandaag

Het ministerie van Landbouw publiceerde onlangs het Actieplan Biodiversiteit. Eerdere doelen worden in dat plan afgezwakt, ondanks dat het slecht gaat met de biodiversiteit in Nederland. Maar ondertussen kunnen burgers wel zelf aan de slag.

Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) presenteerde eind maart het nieuwe Nationaal Biodiversiteit Strategie & Actieplan Nederland. Staatssecretaris Jean Rummenie (BBB) schreef in een begeleidende brief aan de Tweede Kamer dat het doel om de ecologische voetafdruk van Nederland vóór 2050 te halveren, wordt losgelaten.

Veel soorten al verdwenen

Een zorgelijke ontwikkeling, vindt programmaleider biodiversiteit Jeanne Nel van de Wageningen University & Research (WUR). "Nederland is al een van de slechtst scorende landen van Europa als het gaat om biodiversiteit. Veel dier- en plantensoorten zijn bedreigd of al verdwenen."

"Er zijn enkele geïsoleerde succesverhalen, waarbij de hoeveelheid en diversiteit van planten en dieren weer toeneemt", vervolgt de onderzoeker. "Maar over de hele breedte blijven we de natuur aantasten, het water vervuilen, de bodemgezondheid schaden en dus de biodiversiteit verminderen."

Bekijk ook

'Biodiversiteit is een levensvoorwaarde'

De grootste boosdoeners zijn intensieve landbouw en verstedelijking, waardoor natuurlijke leefgebieden verdwijnen. "Biodiversiteit is geen luxe", zegt Nel. "Het is een levensvoorwaarde."

"Omdat we er als mensen letterlijk afhankelijk van zijn. Voor schoon drinkwater en een vruchtbare bodem, maar ook voor de bestuiving van gewassen en zelfs voor ons mentale welzijn."

'Ook voor boeren belangrijk'

GroenLinks-PvdA-Tweede Kamerlid Laura Bromet noemt het nieuwe biodiversiteitsplan van het ministerie 'een gemiste kans'. "We waren goed bezig in Nederland om de natuur weer een beetje op weg te helpen", zegt ze.

"Maar nu is er een kabinet met twee bewindspersonen op het ministerie van LVVN, die er alleen maar voor de kortetermijnbelangen van de landbouw zitten", vindt het Kamerlid. "De natuur lijkt hen heel vaak in de weg te zitten. Biodiversiteit is maar een lastpak voor dit kabinet. Terwijl ik denk dat het juist voor de boeren ontzettend belangrijk is."

info

Wat is biodiversiteit?

"Biodiversiteit is de verscheidenheid aan leven, van een druppel slootwater tot een compleet bos, een oceaan of zelfs de aarde als geheel", schrijft Wageningen University & Research.

"Biodiversiteit omvat alle soorten planten, dieren en micro-organismen, maar ook de enorme genetische variatie binnen die soorten en de variatie aan ecosystemen waarvan ze deel uitmaken, van weiland tot wetland, van rivier tot delta en van bos tot woonwijk."

"Het gaat dus over veel meer dan bloemen, bomen, koralen en aaibare beesten. Het begrip biodiversiteit omvat het totaalpakket aan levende organismen en systemen op de aarde en de interacties daartussen."

Curve ombuigen

Biodiversiteitsexpert Nel beaamt dat een sturende rol van de overheid essentieel is. "Er moet echt opgeschaald worden. We moeten de curve van de afnemende biodiversiteit ombuigen."

Buiten de overheid om kunnen burgers zelf ook actie ondernemen, benadrukt Paulien van der Geest. Zij is expert duurzaam tuinieren bij voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal. "Mensen kunnen de natuur op allerlei manieren een handje helpen."

Dertien Hoge Veluwes

Volgens haar is er veel winst te behalen in particuliere tuinen. "70 procent van de Nederlandse huishoudens heeft een tuin, met een gemiddelde grootte van zo'n 130 vierkante meter. Bij elkaar opgeteld is dat een oppervlakte die gelijkstaat aan dertien keer het Nationaal Park De Hoge Veluwe."

"Stel dat al die tuinbezitters tien vierkante meter extra vergroenen," berekent Van der Geest, "bijvoorbeeld door bloemen te planten waar nu nog tegels liggen. Dan creëren ze samen direct een nieuw natuurgebied ter grootte van De Hoge Veluwe. Dat is meer dan symboliek, dat is echte winst voor insecten, vogels, planten en bodemleven."

Biodiversiteit minder belangrijk voor kabinet, maar als burger kun je ook iets doen

Driekwart wil insecten graag helpen

Milieu Centraal zet zich samen met natuurorganisaties en tuinbrancheverenigingen in voor meer biodiversiteit, onder meer tijdens de zogeheten Maand van de Groene Tuin. De hele maand april werden er workshops en activiteiten georganiseerd rondom het vergroenen van tuin en terras.

"We hebben onderzoek gedaan waaruit blijkt dat driekwart van de respondenten heel graag bijen en vlinders en andere insecten wil helpen met een goede omgeving", vertelt Van der Geest. "Maar vaak weten tuin-, terras- en balkonbezitters niet zo goed hoe dat moet."

Inheemse plantensoorten

Het begint met simpele keuzes, volgens de expert. "Zet een regenton neer. Laat een hoekje rommelig voor egels en bijen. Maar vooral: verruil die hortensia of die vlinderstruik voor een inheemse plantensoort, zoals een Gelderse roos of een wilde liguster. Dit soort inheemse planten zijn erg belangrijk, want daar komen bedreigde inheemse insectensoorten op af."

Juist die insecten hebben hulp nodig: in de afgelopen 25 jaar is zo'n 75 procent van alle vliegende insecten in Nederland uitgestorven. "Dat is best schokkend, want niet alleen vogels en andere dieren hebben deze vliegende insecten nodig. Ook wij hebben ze hard nodig voor onze voedselgewassen", waarschuwt Van der Geest.

Bekijk ook

Plantjes zonder pesticiden

De expert heeft nog een belangrijke tip: "Let op dat je een biologische plant koopt. Dat maakt heel veel uit. Voor biologische planten zijn namelijk geen bestrijdingsmiddelen gebruikt die giftig zijn voor bijen. Als een bij afkomt op een mooie en aantrekkelijke plant die wel gekweekt is met gif, dan gaat ze daarvan eten en sterft ze vervolgens misschien alsnog. Dat is het tegenovergestelde van wat je wil bereiken."

"Burgers kunnen zeker een bijdrage leveren", vindt ook onderzoeker Jeanne Nel. "Maar het is de verantwoordelijkheid van de overheid om het makkelijker te maken voor mensen om dat daadwerkelijk te doen, om de natuur terug in ons leven te brengen."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Donald Trump wil voor derde keer president van Amerika worden, kan dit? 'Hij kijkt naar Erdogan en Poetin als voorbeeld'

President Trump verkoopt sinds kort petjes, bekers en shirts bedrukt met 'Trump 2028'. Velen denken dat hij hiermee hint naar de volgende presidentsverkiezingen. Hij zou zijn zinnen hebben gezet op een derde termijn. Iets wat niet mag volgens de grondwet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant