'Scheiding steeds vaker uitgevochten over de rug van de huisdieren': relatietherapeut pleit voor gedeelde voogdij

Het leidt regelmatig tot ruzie en soms zelfs tot rechtszaken: de vraag wie het huisdier mag houden bij een scheiding. De rechter kan maar één eigenaar aanwijzen. En dat moet veranderen, vindt relatietherapeut Wills Langedijk.

"Scheiden haalt bij sommige mensen het slechtste naar boven. Het gaat dan om de ander pijn doen of de ander niks gunnen. Onschuldige dieren worden daar de dupe van", vertelt Langedijk. Al 25 jaar werkt zij met mensen die scheiden.

Hond van brug gegooid

Langedijk: "Op basis van de zaken die ik krijg, heb ik het idee dat met name honden steeds vaker onderdeel worden van de strijd." En die strijd wordt soms over de rug van de huisdieren uitgevochten: "De zaak die mij het meest is bijgebleven, was een stel dat uit elkaar ging. Ze waren aan het wandelen op de brug met de hond toen er opnieuw ruzie uitbrak. Hij heeft toen de hond voor haar ogen van een brug afgegooid. De hond is toen verdronken."

Gelukkig loopt het in de meeste gevallen wel goed af, ziet de relatietherapeut: "De meeste mensen komen er onderling wel uit. Zij zien in dat de ander meer tijd of ruimt heeft. Of ze spreken samen een omgangsregeling af. Lukt dat allemaal niet, dan komt de rechter in beeld."

Één eigenaar aanwijzen

In het digitale archief van de raad voor de rechtspraak zijn tientallen van dit soort zaken te vinden. De meeste zaken gaan over een hond, maar ook katten en zelfs een konijn en papegaai komen voorbij.

"Bij een scheiding moet de rechter de boedel verdelen. Voor de wet is een huisdier een 'goed' dat ook verdeeld moet worden. Het heeft dezelfde juridische status als het huis, de auto of de decoupeerzaag. De rechter zal per goed één eigenaar moeten aanwijzen. Dat is heel zwart-wit, maar zo staat het in de wet."

Gedeelde voogdij

Maar waar kijkt een rechter dan naar bij het toewijzen van een huisdier? Familierechter Winston de Brouwer: "Wie staat er in de stamboom van een hond als eigenaar? Wie heeft de bonnetjes bij de dierenarts betaald? Wie betaalde het voer? Je kan het zo gek niet bedenken."

In Spanje doen ze het sinds kort anders. Daar legde een rechter deze maand voor het eerst gedeelde voogdij op over een hond. Een goed idee, vindt relatietherapeut Langedijk: "Ik vind het een geweldige stap. Zo wordt er ook rekening gehouden met de gevoelens van het dier, want die kan affectie hebben met beide eigenaren. Het zou mooi zijn als dat ook in Nederland zou kunnen."

Toename van werklast rechter

En ook De Brouwer is enthousiast: "In Nederland zou het zeker kunnen werken. Het biedt de rechter in elk geval een wettelijk kader hoe hij of zij om moet gaan met een levend wezen. Aan de andere kant, de rechters hebben het nu al heel druk. Dit zal de werklast alleen maar doen toenemen."

Vooralsnog zijn er geen plannen in Nederland om gedeelde voogdij over een huisdier ook hier mogelijk te maken.