Ze gaan ontzettend snel rond: bangalijsten. Daarin worden voornamelijk vrouwen beoordeeld op hun seksuele prestaties en uiterlijke kenmerken. De Utrechtse studente Sarah stond op zo'n bangalijst. "Echt iedereen wist het."

Uit onderzoek van EenVandaag en LINDA.meiden blijkt dat ongeveer 1 op de 5 jongeren weleens een bangalijst te zien heeft gekregen. Onder leden van studie- en studentenverenigingen is dat zelfs 1 op de 3.

Eerste reactie

Sarah* werd 's ochtends gebeld door een vriendin. "Zij vertelde mij dat ik op een nieuwe bangalijst stond. In eerste instantie had ik er zelf niks over ontvangen, dus zij stuurde door wat er over mij geschreven werd."

Wat ze toen las, vond ze bizar. "Ik begon keihard te lachen. Het is gewoon klinkklare onzin wat er over mij wordt gezegd." Ze had nooit verwacht dat er zulke teksten over haar geschreven zouden worden. "In het begin vond ik het best wel ironisch. Ik ben ongeveer de braafste van de vriendengroep en ik word uitgekozen voor een slettenlijst."

Snelle verspreiding

De lijst werd ontzettend snel verspreid. "Ik kreeg zelfs appjes van mensen die ik sinds de basisschool niet had gesproken. Ook mijn oom van 50 kreeg het doorgestuurd. Echt iedereen wist het."

Sarah had geen last van honderden volgverzoeken op Instagram, zoals veel andere meisjes. "Gelukkig is mijn naam op Instagram anders dan mijn echte naam." Wel werd ze vaak gebeld. Niet alleen door studenten, maar ook door oudere mannen. "Uiteindelijk heb ik mijn telefoon uitgezet."

"Dan was ik verhuisd"

Naast Sarahs volledige naam stonden ook haar foto, telefoonnummer en een seksueel getinte beschrijving op de lijst. Maar in tegenstelling tot andere meisjes niet haar adres. "Als mijn adres erbij had gestaan, dan was ik nu verhuisd."

Ze weet zeker dat de teksten over haar niet waar zijn en houdt zich sterk. "De mensen om wie ik geef weten dat ik geen slet ben. Als andere mensen dat denken, dan denken ze dat maar. Helaas moet je accepteren dat sommigen denken dat dit de waarheid is."

Puur willekeurig

Sarah heeft geen idee waarom zij erop staat. "Het was puur willekeurig, ze hebben bij iedereen een verhaaltje verzonnen." Waarom iemand dit zou doen, kan ze niet begrijpen. "Wat heeft het voor nut om zo'n lijst te maken? Doen ze het voor geld?"

Onder een valse naam werd ze lid van een Telegramgroep waarin de bangalijsten verspreid worden. "Er zaten echt duizenden mannen in die groep, die daar zijn voor de lijst met meiden. De lijst waar ik opsta is ongeveer 30.000 keer geopend." Hierdoor kwam ze er ook achter dat de maker geld vroeg aan anderen in ruil voor een nieuwe naam op de lijst.

Het nadeel van online

"Ik weet dat dit nog veel vaker gebeurt, maar het erge is dat het online wordt gezet waardoor het voor iedereen zichtbaar is", vertelt Sarah. Ze komt nog steeds mensen tegen die haar van de lijst herkennen.

Ook Robbert Hoving van Offlimits, een expertisecentrum voor online misbruik, benoemt het nadeel van de online wereld. "Zo'n lijst wordt verschrikkelijk snel verspreid. Het is hartstikke kwalijk, want het gaat om persoonsgegevens. Ook al is het alleen een naam, het is te herleiden."

'Werkt door in de offline wereld'

De gevolgen kunnen groot zijn voor de mensen die op een bangalijst worden gezet. "Wij horen via onze hulplijn heftige verhalen, bijvoorbeeld niet meer kunnen slapen, niet meer naar school durven en zelfs het hebben van suïcidale gedachtes. Zo'n online gedeelde bangalijst werkt ontzettend snel door in de offline wereld", zegt Hoving.

"Op zo'n lijst wordt iemand neergezet als een object. Waardoor mensen niet meer door hebben dat het om een echt persoon gaat. Dat maakt het doorsturen in de online wereld hartstikke eenvoudig. Degenen die het doorsturen hebben geen begrip voor wat het met iemand doet."

Rol scholen en universiteiten

"Dat de lijsten veel doorgestuurd worden is kwalijk en het laat zien dat mensen niet weten dat zowel het maken als delen strafbaar is", vertelt Hoving.

Om te zorgen dat de verspreiding stopt moeten er gesprekken gevoerd worden met betrokken instanties. "Universiteiten en scholen spelen hier een hele grote rol in, zij moeten consequenties en voorwaarden verbinden aan het moedwillig maken en verspreiden van deze lijsten."

*Sarah is een verzonnen naam, haar echte naam is bekend bij de redactie.

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.

Voor Nederlandse ondernemingen met veel export naar de Verenigde Staten breken spannende tijden aan. Door de extra belasting van 20 procent worden hun producten voor de Amerikaanse consument een stuk duurder. "Dit betekent heel veel onzekerheid."

"Dit valt wel rauw op ons dak", zegt Willem Hulsebosch. Samen met zijn vrouw en zoons runt hij al jaren een bloembollenbedrijf in Julianadorp.

Andere markten

"We doen al decennialang zaken met Amerika en hebben in de loop der jaren echt een goede band opgebouwd met onze klanten in de VS", gaat Hulsebosch verder. "Die willen we graag houden. Maar als het moet, dan gaan we ons op andere markten richten."

Want de familie beseft wel dat Amerikanen zullen afhaken als bloemen door de heffing te duur worden. "Tulpen zijn geen eerste levensbehoefte. Aan het eind van je rondje supermarkt staat er een bosje bloemen. Als dat ineens 20 procent duurder is, dan denk je wel twee keer na."

'We begrijpen zijn visie'

De familie Hulsebosch is flink verweven met de Verenigde Staten. "Onze moeder is Amerikaans, we hebben familie overzee en komen er vaak", vertelt zoon Roy.

"We houden van het land en zijn zelfs pro-Trumpers. Dat klinkt misschien tegenstrijdig, maar we begrijpen zijn visie wel. Hij maakt waar wat hij zegt. Dat vinden wij ergens ook wel bewonderenswaardig. Hij zet zijn volk op één, dat is duidelijk. Daar kunnen wij in Europa nog wat van leren. Alleen dit plan, dat maakt het voor ons wel lastig."

Niet volledig afhankelijk

Toch blijft Hulsebosch positief: "We zijn gelukkig niet volledig afhankelijk van Amerika. We exporteren ook naar Engeland, China, Rusland en Kazachstan. En we hebben een uniek product. Bollen kun je maar op één plek in de wereld telen, en dat is hier, in Nederland. Door het klimaat, de bodem, de omstandigheden. Dat kan niet zomaar ergens anders. Daar hebben ze ons gewoon voor nodig.

Er zijn dus genoeg opties. "Als de ene markt moeilijk doet, dan vinden wij onze weg wel via een andere. We hebben al vaker met onzekerheden te maken gehad. Als het even tegenzit, dan nemen we genoegen met wat minder marge en stellen we investeringen gewoon even uit."

'Kennis en ervaring zit in Nederland'

"Trump ziet ons het liefst naar Amerika vertrekken", legt directeur van TTA-ISO Martin Maasland uit. Het Nederlandse bedrijf maakt landbouwmachines en heeft een grote afzetmarkt in de Verenigde Staten.

TTA-ISO heeft zelfs een kantoor in de VS zitten. "Maar de kennis en ervaring op het gebied van high-techsystemen in de tuinbouw zit hier in Nederland. Die gekwalificeerde mensen kun je niet oppakken en in Amerika neerzetten."

Prijs verlagen

Bang voor Amerikaanse concurrenten is Maasland niet. "In ons geval zijn er weinig of eigenlijk geen partijen in de Verenigde Staten die hetzelfde kunnen bieden als wij. We zien onszelf daardoor niet genoodzaakt om de winstgevendheid op onze machines te verlagen."

Maar als de prijs vanwege de invoerheffingen te hoog wordt, dan bestaat er volgens Maasland wel een kans dat de markt afneemt of zelfs helemaal stilvalt. "Dan kunnen we overwegen of we bereid zijn iets van onze marges op te geven, maar we moeten ook de salarissen van onze medewerkers kunnen betalen."

Tegenactie

Over eventuele eigen tarieven die de EU als tegenactie kan invoeren, maakt Maasland zich geen zorgen. "De grootste impact zijn uiteindelijk toch de hoge tarieven van Amerika richting Europa, omdat wij in Europa produceren."

"En andersom importeren wij weinig vanuit Amerika", gaat hij verder. "Dus als Europa hoge handelstarieven gaat invoeren, verwachten wij niet dat dat veel impact op ons heeft."

Minder groei maar geen crisis

Hoofdeconomoom van de ING Marieke Blom begrijpt de zorgen van Nederlandse ondernemers die veel exporteren naar de Verenigde Staten. "Door Trumps nieuwe invoertarieven, gemiddeld 25 procent, en zelfs 54 procent voor China krijgt ook de Europese Unie een tarief van 20 procent opgelegd. Dat leidt naar verwachting tot een exportdaling van zo'n 15 procent richting de VS. Voor Nederland betekent dat een krimp van ongeveer 0,2 procent van het BBP."

Toch is dit volgens Blom geen nieuwe economische crisis in wording. "Dit is niet te vergelijken met corona of de energiecrisis. Het is vooral een rem op de groei."

Niet terugslaan met eigen tarief

Blom verwacht dat Europa met eigen tarieven zal reageren. "Maar hoe dat uitpakt is onduidelijk, omdat we niet zeker weten hoe Trump reageert. Een handelsoorlog moeten we zien te voorkomen."

"We kunnen beter gerichte steun bieden aan getroffen sectoren. Ook kan er veel winst worden geboekt door de interne markt beter te laten werken. En er liggen veel kansen in het versterken van handelsrelaties met landen als India en Zuid-Amerika. Als we dit moment grijpen, kan Europa uiteindelijk sterker en minder afhankelijk van de VS worden. Ook voor Nederland liggen hier echte kansen."