De vader van Sallie leed aan vergevorderde Alzheimer en moest naar een verzorgingshuis. Door de coronamaatregelen miste Sallie de laatste dagen van het leven van zijn vader. "Het ging zo verschrikkelijk snel. Toen ik in de gang liep, was hij al dood."

Sallie Yardim (49) bracht zijn 90-jarige vader tijdens de coronacrisis naar een verzorgingshuis. Hij leed aan vergevorderde Alzheimer. "Op het moment dat ik hem daar afzette had ik al het gevoel: ik ga jou nu heel intens omhelzen en kussen, want ik ga jou nooit meer zien." Door de coronamaatregelen mocht Sallie niet op bezoek in het verzorgingshuis. 6 dagen later overleed zijn vader.

Vredelievend en vrijzinnig

Sallie kijkt met prettige herinneringen op zijn vader terug. "Een enorm vredelievende man die in de jaren '60 naar Nederland kwam om te werken. Mijn vader heeft mij enorm vrijzinnig opgevoed. Je hoort heel veel verhalen tegenwoordig over moslims die zich tegen de Nederlandse samenleving keren. Ik ben mijn vader in de eeuwigheid dankbaar dat ik een opvoeding heb gehad die daar totaal niet op aansloot."

"Hij wees mij er als kind al elke keer op dat ik het moest rooien met de samenleving waar ik in leef, dat ik vriendschappen moet maken en geen vijanden", vertelt Sallie. "Ik breng dat ook over op mijn kinderen. Als alle moslims zo zouden zijn, zouden we een hele mooie samensmelting hebben in Nederland."

De laatste momenten niet bij hem kunnen zijn

"Uiteindelijk is hij 90 jaar geworden en heb ik hem tot de dag dat hij naar het verzorgingshuis ging verzorgd: luiers, scheren, naar bed brengen, boodschappen, een aai over zijn bol: alles heb ik voor hem gedaan". Sallie is daar heel blij mee, maar het doet daardoor des te meer pijn dat hij niet bij zijn laatste momenten kon zijn.

Toch heeft hij geen spijt heeft dat zijn vader naar het verzorgingshuis is gegaan."Ik heb liever dat ik mezelf dan moet ontzien, dan dat hij thuis op een hele, hele akelige manier aan zijn dood komt. Ik hoopte stiekem nog: laat die corona alsjeblieft zo snel mogelijk over zijn, dan kan ik hem in een rolstoel zetten en dan kunnen we samen naar zijn geboorteplekje. Zodat ik hem nog even had kunnen laten zien: papa, je bent thuis. Maar dat is dus niet gelukt."

Bron: Sallie Yardim

Niet overleden door corona

De vader van Sallie kreeg een paar dagen nadat hij in het verzorgingshuis aankwam koorts en kwam uiteindelijk ook aan het zuurstof te liggen. "Hij had geen corona, daar waren ze wel heel erg bang voor", vertelt Sallie. "Op de laatste dag dat hij nog leefde kwam de negatieve coronatest terug, en een half uur later is hij overleden. Dus hij is niet overleden door corona, maar corona heeft zeker wel invloed gehad op de hele gang van zaken."

Hij leek weer op te knappen, maar toen belde de verpleegkundige Sallie dat zijn vader toch weer achteruit ging. Ze vermoedden dat hij een longontsteking had, en wilde een zware antibioticakuur inzetten om hem er weer bovenop te helpen. "Ik zei: ja prima, doe dat maar."

Binnen enkele minuten snel bergafwaarts

Maar vanaf het moment dat de verpleegkundige de telefoon ophing, ging het snel bergafwaarts met zijn vader. De arts liet weten dat hij terminale koorts had en snel zou overlijden.

Sallie werd slechts enkele minuten na het eerste telefoontje teruggebeld door de arts. Dit keer niet over een geneesmiddel, maar met de boodschap: "Komt u zo snel mogelijk hierheen, want uw vader gaat het niet lang meer redden. Hij gaat dood."

'Als ik nou 5 minuten eerder was geweest...'

"Dan ben je natuurlijk al versteend als je dat hoort", vertelt Sallie nu. Hoewel hij zich naar het verzorgingstehuis haastte, was hij te laat om afscheid te nemen van zijn vader. "Het ging zo verschrikkelijk snel. Toen ik in de gang liep, was hij al dood."

"Toen ik binnenkwam was hij zo kortgeleden gestorven dat hij nog warm was. Hij was niet stijf, ik kon zijn vingers nog bewegen", vertelt Sallie. "Toen dacht ik wel: oh, als ik nou 5 minuten eerder was geweest. Dat gevoel is echt zo erg."

De kist mocht niet meer open

"Ik heb hem nog gewassen en in de kist gelegd. Het deksel zat er nauwelijks op en toen was hij al naar Schiphol, om naar Turkije te vliegen." Het gebruikelijke gebed dat samen wordt uitgesproken mocht helaas niet meer. "Dus hij is eigenlijk gewoon als een soort pakketje op het vliegtuig gegaan."

Eenmaal aangekomen in Istanbul is het lichaam van de vader van Sallie nog 2 dagen met een lijkwagen onderweg geweest naar de plaats van bestemming. "2 dagen in een lijkwagen, en het is daar echt heel erg warm. Toen hij aankwam mocht mijn broer hem ook niet meer zien, de kist mocht niet meer open."

Door coronamaatregelen extra impact

Het overlijden van een dierbare is altijd erg moeilijk, maar de maatregelen hebben extra impact gehad op het afscheid van Sallie en zijn vader. "Misschien dat het wat minder impact had gehad op het moment dat je je vader toch nog elke dag had kunnen zien. Dat je 's morgens toch nog een kop koffie had kunnen drinken en elke dag even zijn hand vasthouden, elke dag even een kus geven."

Hij vertelt dat hij zijn vader nu nooit kan meer loskoppelen van de coronacrisis. "Dat is vreselijk jammer, als je 48 jaar je vader op een bepaalde manier hebt mogen meemaken, en er dan in zo'n negatieve stemming een einde aan komt."

Tradities op aangepaste wijze in ere gehouden

In Turkije is de lockdown veel strenger dan in Nederland, waardoor er maar drie mensen aanwezig mochten zijn bij de begrafenis. Een van hen was de broer van Sallie. Daardoor heeft hij gelukkig wel foto's van de begrafenis en van de ligplaats van zijn vader. "Dat is wel heel erg mooi om te zien, hoe vredig het eruitziet."

Gelukkig vond Sallie steun bij zijn familie. De Islamitische traditie van het brengen van zoete traktaties naar iedereen die gecondoleerd heeft, hebben ze gewoon uitgevoerd, maar dan met afstand thuisbezorgd. "Hoe je het ook wendt of keert, het leven gaat door. En gelukkig maar."

Waarom we door het coronavirus in lockdown zitten en door eerdere epidemieën niet