meer NPO start

Rouwproces bij dood huisdier onderschat: 'Dan koop je toch een nieuwe?'

Ach, dan koop je toch gewoon een nieuwe? Dat is iets dat je nooit moet zeggen tegen een baasje die net zijn huisdier is verloren, zo vertelt GZ-psycholoog Nienke Endenburg. "Dat is heel kwetsend om te zeggen. Iemand heeft een band met zo’n dier."

Steeds meer baasjes geven hun overleden huisdier een heuse uitvaart. Nederland kent inmiddels, waarschijnlijk, meer dan dertig dierencrematoria. Het rouwproces na het overlijden van een dier wordt vaak onderschat, terwijl het juist een heel heftige tijd kan zijn. "Het is niet zoiets als een ijskast. Als die kapot is, koop je een nieuwe. Dat doe je niet bij je huisdier", zegt Endenburg, die is aangelosten bij de dierenfaculteit van de Universiteit Utrecht.

'Een familielid geef je ook een begrafenis'

In Nederland leven meer dan 30 miljoen huisdieren. Vrijwel elke Nederlander heeft dus direct of indirect te maken gehad met een overleden huisdier. Toch is het voor veel rouwende baasjes niet eenvoudig om hun verdriet te uiten. “Mensen hebben het gevoel dat een dier minder waard is dan een mens. Terwijl 80 procent van de huisdierbezitters hun huisdier ziet als een lid van het gezin. Als er menselijke familieleden overlijden, vinden we het heel normaal dat we een begrafenis hebben. Als het om een dier gaa, doen we daar heel moeilijk over.”

Het is volgens Endenburg daarom ook totaal begrijpelijk dat mensen op een uitgebreide manier afscheid willen nemen van hun trouwste vriend. “Mensen blijven vaak in hun rouwproces hangen, omdat ze er niet over mogen praten. Dus als mensen de behoefte hebben om afscheid te nemen en een gedicht voor te lezen, dan helpt dat.”

'Wegvallen huisdier brengt trauma's naar boven'

Als GZ-psycholoog ondersteunt Endenburg mensen in hun rouwproces. “Als een huisdier overlijdt kunnen er dingen naar boven te komen die er al lang zaten. Denk aan een traumatische gebeurtenis die ze hebben meegemaakt. Dat huisdier heeft er altijd voor gezorgd dat ze er redelijk mee om konden gaan. Als het huisdier is gestorven komt dat weer naar boven.”    

Nieuwslezer Jan de Hoop werd afgelopen juni geconfronteerd met de dood van een huisdier. Na veertien jaar moest hij afscheid nemen van zijn boxer Bob. Voor hem was het een heel verdrietige gebeurtenis. "Het einde ging voor mij veel te snel. Het was een enorme dreun." De trouwe viervoeter kreeg van Jan de Hoop en zijn man Coen Lievaart een bijzonder plekje. In keramieken tennisballetjes zit een beetje as van Bob. "Ik ben een beetje een watje. Ik heb regelmatig met het busje as op schoot in de kamer zitten huilen."

Boxer Bob had veel volgers op social media. Jan de Hoop besloot daarom ook op Twitter te vertellen dat hij de hond had moeten laten inslapen. “Ik kreeg duizenden reacties. Het helpt mij dat mensen me steunen. Het is een proces, maar het leven gaat ook door.” Voorlopig komt er nog geen nieuwe hond in huize De Hoop.

Tijd nodig voor nieuwe aanschaf

Dat De Hoop wacht met het nadenken over de aanschaf van een nieuwe hond, is volgens Nienke Endenburg heel normaal. "Je hebt er tijd voor nodig. Een nieuw dier is nooit een vervanging van de oude. Ieder dier heeft zijn eigen bijzonderheden en karakter. Als je een nieuw dier neemt, vraagt het ongeveer een jaar om aan elkaar te wennen. Dat kost veel tijd en energie."

Overigens maakt het niet uit wat voor dier het is dat overlijdt. Een hond, kat, cavia, vis of vogel: elk verlies kan veel pijn doen. "Het hangt af van de sterkte van de band die je hebt met het dier. Als jij heel veel met je papegaai kan, dan bouw je een sterke band op. Dan duurt het rouwproces ook langer. De leegte is voelbaar." Het is dan ook belangrijk om het verdriet van een rouwend baasje niet te onderschatten. Endenburg ziet graag dat mensen aandacht hebben voor dat verdriet van anderen. "Vraag hoe het met die persoon gaat en luister. Mensen hebben behoefte om hun verhaal te vertellen. Ze willen vertellen hoe leuk dat dier was."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom er nog steeds veel geweld in de voetbalwereld is

Intimidatie en bedreigingen van de eigen supporters: in de voetbalwereld komt dat nog steeds voor. Uit onderzoek van Trouw blijkt zelfs dat bij zeker zes voetbalclubs bestuurders hier last van hebben. Sommigen stapten zelfs op.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Weg van WhatsApp en dan: Signal, Telegram? De voor- en nadelen van alternatieve berichtenapps op een rij

Weg van WhatsApp en dan: Signal, Telegram? De voor- en nadelen van alternatieve berichtenapps op een rij
Berichtendiensten Telegram, WhatsApp en Signal
Bron: ANP

WhatsApp is al jaren de populairste berichtenapp in Nederland. Maar de app staat nu ineens behoorlijk ter discussie. Steeds meer mensen twijfelen over het gebruik ervan. Maar wat ga je dan gebruiken? En hoe weet je of je dan de juiste keuze maakt?

"Als je WhatsApp gebruikt, blijf je bijdragen aan de data-infrastructuur van big tech. Wie nu zegt: 'ik wil van WhatsApp af', neemt ook afstand van de invloed van tech-miljonairs", zegt directeur Marleen Stikker van Waag Futurelab en De Digitale Stad (DDS), een van de eerste online gemeenschappen ter wereld.

Gebrek aan factchecking

Volgens Stikker is een van de redenen waarom mensen WhatsApp verlaten de invloed van Meta, het bedrijf achter WhatsApp, Facebook en Instagram. "Zuckerberg heeft vanaf het begin laten zien weinig respect te hebben voor privacy en gebruikersrechten", zegt ze. "Toen hij merkte hoeveel persoonlijke data hij in handen kreeg, was zijn reactie: 'dumb fucks'. En bij het Cambridge Analytica-schandaal rond brexit werd die data zelfs gebruikt voor politieke manipulatie."

Ook het gebrek aan factchecking op Facebook en Instagram - ook van Meta - speelt mee, vertelt Stikker. "Zuckerberg heeft aangekondigd dat hij daar in Amerika mee stopt en dat is een zorgwekkende ontwikkeling. Wie nu zegt: 'ik wil van WhatsApp af', neemt dus afstand van de invloed van tech-miljonairs die in het gevlei willen komen van Trump."

Signal als alternatief

WhatsApp versleutelt berichten, maar verzamelt nog steeds metadata. "Ze kunnen niet zien wat je zegt, maar wel veel andere informatie verzamelen", legt Stikker uit. "Denk aan je contactenlijst, met wie en hoe vaak je communiceert en vanaf welke apparaten. Die metadata wordt bijgehouden en verhandeld."

Daarom zoeken veel mensen een alternatief, en Signal is daarbij favoriet. Volgens de Consumentenbond is het momenteel de meest gedownloade berichtenapp en de beste keuze voor wie privacy belangrijk vindt.

info

Vragen in de chat

Dit artikel is geschreven omdat er in onze chat veel vragen kwamen over het gebruik van WhatsApp en het overstappen op alternatieve berichtenapps, zoals Signal.

Bekijk ook

Hoe veilig is Signal?

Signal werkt bijna hetzelfde als WhatsApp. "Je installeert de app, koppelt je telefoonnummer en ziet direct welke contacten ook Signal gebruiken", staat op de website van de Consumentenbond. "Je kunt berichten sturen, bellen, foto's delen en groepschats starten."

Toch is er een belangrijk verschil: Signal bewaart geen gegevens over gebruikers. "Het grote voordeel is dat Signal geen metadata bijhoudt", zegt hoogleraar nieuwe media en digitale cultuur Richard Rogers. "Bij WhatsApp en Telegram moet je extra stappen nemen om je chats te beveiligen. Bij Signal is dat standaard ingeschakeld."

Geen commercieel bedrijf

Signal is geen commercieel bedrijf, maar een stichting. "Het is ooit opgezet door hacker-activisten", vertelt Rogers. "Ook de voormalige CEO van WhatsApp was erbij betrokken, maar Signal heeft altijd vastgehouden aan zijn non-profitmissie."

De stichting wordt geleid door Meredith Whittaker, een voorvechter van online privacy. "Dat betekent dat er geen commerciële aandeelhouders zijn die winst willen maken op jouw data", legt Stikker uit. "Signal is een zeldzaam voorbeeld van een techbedrijf dat niet draait om geld, maar om privacy."

info

Functies van Signal

  • Signal en WhatsApp bieden vergelijkbare manieren om te communiceren. Je kunt gesproken berichten versturen, korte video's opnemen met de selfiecamera en live bellen of videobellen via het telefoonsymbool in de app.
  • Met Signal kun je eenvoudig een Tikkie-betaalverzoek versturen. In plaats van te kiezen voor 'Deel via WhatsApp', druk je op het pijltje omhoog en selecteer je Signal als verzendoptie.
  • Een handige functie van Signal is dat je berichten kunt laten verdwijnen na een bepaalde tijd. Binnen elk gesprek kun je via het stopwatch-icoon instellen hoe lang een bericht zichtbaar blijft.
  • Wil je een bericht direct verwijderen? Dat kan zowel bij jezelf als bij de ontvanger(s) door het bericht ingedrukt te houden en op de verwijderknop te klikken
  • Ook voor foto's en video's biedt Signal extra privacy. Je kunt instellen dat een afbeelding of video slechts één keer bekeken kan worden. Dit doe je door, voordat je het bestand verstuurt, op het incognito-pictogram (het gezichtsmaskertje) te klikken. Dit verandert dan in '1x', waarna het bestand na openen direct verdwijnt.
  • Wil je langere berichten typen? Dan is de desktopversie van Signal handig. Je koppelt deze eenvoudig aan je telefoon door een QR-code te scannen.

Bron: de Consumentenbond

Slechte moderatie op Telegram

Telegram wordt ook vaak genoemd als alternatief, maar heeft een minder goede reputatie. "Het wordt bijvoorbeeld veel gebruikt door extremistische groepen, omdat de moderatie zwak is", zegt Rogers. "Signal wordt juist veel gebruikt door journalisten en mensenrechtenorganisaties vanwege de sterke beveiliging."

"Bij WhatsApp en Telegram moet je zelf extra beveiliging inschakelen, terwijl Signal standaard alles goed regelt." Maar volgens Rogers is Signal minder geschikt voor grote groepen. "Bij WhatsApp en Telegram kunnen groepschats honderden mensen bevatten, bij Signal ligt die grens lager."

Bekijk ook

Maatschappelijke verantwoordelijkheid

Volgens Stikker zijn er verschillende redenen waarom mensen overstappen naar Signal. "De meest principiële gebruikers zitten er al langer. Andere mensen vonden het eerst te ingewikkeld, maar willen nu bijdragen aan alternatieven."

Een groeiende groep maakt de overstap niet per se uit gemak, maar omdat ze een maatschappelijke verantwoordelijkheid voelen. "Als werkgevers, universiteiten of vriendengroepen Signal als norm gaan zien, volgen anderen vanzelf. We zitten nu in een transitie."

Rol van de overheid

Volgens haar is het niet alleen een persoonlijke keuze, maar ook een collectieve. "Als Europa en Nederland willen we niet afhankelijk zijn van grote techbedrijven. Door WhatsApp te verlaten en alternatieven te steunen, verander je het speelveld. Blijf je, dan blijft big tech bepalen hoe we communiceren."

De overheid kan een belangrijke rol spelen in de overstap naar privacyvriendelijke alternatieven, volgens Rogers. "Als zij zelf apps zoals Signal gebruiken, geven ze een krachtig signaal af." Daarnaast kunnen ze wetgeving maken om de bescherming van data en privacy te versterken. Door normen te stellen, bijvoorbeeld door WhatsApp te weren uit ambtelijke communicatie, kunnen ze helpen om veiligere alternatieven de standaard te maken.

De overstap: makkelijk of lastig?

Het overstappen naar Signal vergt wat moeite. "Je moet nieuwe groepen aanmaken en mensen uitnodigen", zegt Rogers. "Maar het werkt verder hetzelfde als WhatsApp, dus als je eenmaal bent overgestapt, merk je weinig verschil."

Daarnaast biedt Signal extra privacyopties. Je kunt bijvoorbeeld berichten automatisch laten verdwijnen, een pincode instellen en zelfs je telefoonnummer verbergen, staat op de website van de Consumentenbond.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant