Rel tussen Joodse gemeenschap en horecaondernemer om synagoge

De Joodse gemeenschap in Deventer moet volgende maand vertrekken uit haar synagoge. Het pand wordt sinds 2010 door de Joodse gemeenschap gehuurd, maar is eigendom van de Christelijk Gereformeerde Kerk. Horecaondernemer Ayhan Sahin kocht het begin dit jaar en wil er een foodhal van maken. 

Voorganger van de Joodse gemeenschap Tom Fürstenberg is woedend. Met een crowdfundingsactie hoopt hij voldoende geld bij elkaar te krijgen om de synagoge zelf te kopen. “We hebben al behoorlijk wat geld ingezameld en we blijven doorgaan. We houden begin volgende maand nog een benefietconcert van operazangeres Christianne Stotijn en zijn niet van plan om te stoppen.” 

In Deventer maken ongeveer veertig joden gebruik van de synagoge, maar dat neemt volgens Fürstenberg niet weg dat de Joodse gemeenschap in Deventer geen behoefte meer heeft aan een synagoge. “De Joodse gemeenschap is klein in Deventer, maar er worden nog altijd bar mitswa’s, gastlessen en andere vieringen in gehouden. Om er nu een foodhal van te maken is respectloos.”

Foodhal 

Horecaondernemer Ayhan Sahin begrijpt de commotie niet. “Het pand stond al tien jaar te koop. Als ik een pand koop, bekijk ik wat mijn rechten en plichten zijn. Dit heb ik gedaan en ik mag er een foodhal van maken als de gemeente mijn plan goedkeurt. Keurt de gemeente dit niet goed, heb ik nog vier andere plannen klaarliggen.”

Buiten alle commotie zegt de horecaondernemer te hebben geprobeerd om de Joodse gemeenschap te blijven betrekken binnen zijn foodhal project. “We hebben verschillende keren contact gehad met elkaar, maar zonder succes. Ik heb een van mijn foodtrucks aangeboden aan de Joodse gemeenschap, zodat ze er Joodse lekkernijen in kunnen verkopen en ze mogen de synagoge gebruiken voor informatiebijeenkomsten, maar dat wil de Joodse gemeenschap niet.”

Religieus erfgoed

“De moeilijkheid is dat religieus erfgoed emotionele waarde heeft, bij de ene religie ligt het wat gevoeliger dan bij de ander en dat is begrijpelijk”, verklaart adjunct- directeur Sylvia Pijnenborg van Boei, een maatschappelijke onderneming die zich bezighoudt met het restaureren en herbestemmen van industrieel en religieus erfgoed. “Aan de andere kant is het moeilijk voor een religieuze gemeenschap om een synagoge, kerk of moskee te kopen en bestaat er geen andere optie dan het te verkopen.”

Dat de synagoge in Deventer mogelijk een horecabestemming krijgt, vindt Pijnenborg juist heel positief. “Horecabestemmingen zijn juist mooi, omdat het respect heeft voor de oorspronkelijke indeling. Je zult nog altijd blijven zien dat het een synagoge is geweest en dat maakt het juist zo mooi.”

Momenteel wachten beide partijen op een besluit van de gemeente Deventer, maar in de tussentijd blijft de Joodse gemeenschap doorgaan met de crowdfunding.