De overheid heeft burgers niet serieus genomen en te laat en onvoldoende betrokken bij de uitbreiding van Lelystad Airport. Dat zegt de Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen in een interview met EenVandaag. Hij spreekt van een “kennelijk ingesleten gewoonte” bij de overheid om mensen te laat te informeren en te weinig inspraak te bieden bij grote besluiten. Van Zutphen vindt dat minister Cora Van Nieuwenhuizen werk moet maken van het herstel van vertrouwen, anders is volgens hem “de kans op verdubbeling van de ellende groot”.

Van Zutphen zegt de afgelopen maanden diverse klachten te hebben ontvangen van bewoners rond de voorgenomen vliegroutes van en naar Lelystad. “De kern van de klachten van de mensen die ons schrijven is: we zijn niet serieus genomen. Mijn antwoord daarop is: ‘Ja’ (…) Wil je als overheid betrouwbaar zijn, dan zul je je op een andere manier tot je burgers moeten richten dan in dit geval is gebeurd." Volgens de Ombudsman heeft het ministerie omwonenden op het verkeerde been gezet met informatiebijeenkomsten die de afgelopen maanden zijn gehouden. “Mensen hebben gedacht: ik mag nog inspreken en daarna worden besluiten genomen. Terwijl het karakter van die bijeenkomsten veel meer is geweest: het informeren over besluiten die al zijn gevallen. Dat voelt voor burgers heel ongemakkelijk.” Van Zutphen vraagt in een brief aan minister Cora van Nieuwenhuizen aandacht voor de zorgen van omwonenden. Ook wil hij weten hoe de bewindsvrouw zelf het inspraakproces beoordeelt. Van Zutphen zegt goed te blijven volgen of de klachten van burgers alsnog serieus worden genomen en, waar nodig, een onderzoek te beginnen. 

Kloof 

Volgens de Ombudsman  is de kiem voor de huidige protesten jaren geleden al gezaaid toen besloten werd tot uitbreiding van Lelystad Airport. De overheid had burgers destijds al veel intensiever moeten informeren en mee laten spreken over de besluitvorming, vindt Van Zutphen. Hij ziet parallellen met andere grote (infrastructurele) projecten waar burgers in opstand kwamen, zoals windmolenparken, CO2-opslag en gaswinning. Volgens de Ombudsman is het kennelijk een ingesleten gewoonte om burgers niet of te laat te betrekken bij grote besluiten. “De overheid is er voor de burger en niet andersom. Dat geldt voor alle ambtenaren, maar zeker voor bestuurders. Als je dat op je lijstje had gezet voor je het besluit nam, had je geweten: dit moet ik niet op deze manier doen.” Volgens Van Zutphen is het risico “heel groot” dat de kloof tussen burgers en overheid op deze manier wordt vergroot. “Mensen verliezen niet alleen het vertrouwen in het project Lelystad, maar ook in de overheid als geheel.” 

Uit een eerdere reportage van EenVandaag blijkt dat de geluidsoverlast, veroorzaakt door de toekomstige vliegroutes van en naar Lelystad Airport, forst wordt onderschat. De gegevens waarmee de overlast is berekend kloppen niet en er is gebruik gemaakt van onrealistische aannames. Dit blijkt uit onderzoek van de actiegroep HoogOverijssel. De actiegroep deed onderzoek naar de milieueffectrapportage (m.e.r.) voor de luchthaven en kwam achter de gemaakte fouten.

Geluidsoverlast Lelystad Airport fors onderschat

Naar signaal 

Dat Rijk, provincies en gemeenten tegenover elkaar staan in het dossier vergroot de verwarring bij burgers, constateert Van Zutphen. Zo bleek onlangs uit een rondgang van EenVandaag onder 32 gemeenten dat een grote meerderheid niet te spreken is over de routes en zich niet gehoord voelt. Zij verzetten zich tegen met name de lage hoogte waarop vliegtuigen zullen moeten vliegen om niet met het vliegverkeer van Schiphol in aanraking te komen en dringen aan op uitstel van de opening van het vliegveld op 1 april 2019. Intussen voeren de provincie Flevoland en de gemeente Lelystad campagne vóór het vasthouden aan de plannen. “Ik vind het een heel naar signaal van de overheid dat zij laten merken aan burgers dat ze het zelf niet met elkaar eens zijn”, aldus Van Zutphen. "Dat is ook een reden voor een burger om te zeggen: maar dan vertrouw ik het niet. Als de één dit zegt en de ander dat, waar ben ik dan aan toe?”  Lees de reactie van minister van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat hieronder.

info
clock 19-12-2017 01:00

Minister Van Nieuwenhuizen heeft begrip voor de zorgen die burgers bij de Nationale Ombudsman hebben geuit. Het heeft voor haar prioriteit om het vertrouwen te herstellen. De minister vindt het belangrijk dat burgers tijdig en goed worden betrokken bij besluitvorming over ontwikkelingen in hun omgeving. Als we terugkijken zien we dat dit in het proces rond Lelystad zorgvuldiger had gemoeten. De voormalig staatssecretaris heeft dit eerder ook al onderkend in de Tweede Kamer. Daarom zijn er in het najaar in de regio informatieavonden geweest, heeft er een internetconsultatie plaatsgevonden en is een delegatie van inwoners aanvullend om advies gevraagd.

De reacties en de suggesties voor verbeteringen die inwoners de afgelopen maanden hebben gedaan worden op dit moment zorgvuldig bekeken en meegenomen in de verdere besluitvorming. De minister wil dat omwonenden niet alleen in het vervolgproces rond Lelystad maar ook bij andere toekomstige besluitvorming over het luchtruim beter geïnformeerd en geraadpleegd worden. Over de manier waarop gaat de minister graag het gesprek aan met de Ombudsman. 

EenVandaag sprak uitgebreid met de Nationale ombudsman Reinier van Zutphen. Kijk het hele interview hieronder terug.

Het hele interview met de Nationale ombudsman Reinier van Zutphen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.