tv LIVE
meer NPO start

Nieuwe westerse steun voor Oekraïne komt traag op gang, maar volgens defensie-expert is er nog hoop

Nieuwe westerse steun voor Oekraïne komt traag op gang, maar volgens defensie-expert is er nog hoop
Internationale conferentie over steun aan Oekraïne
Bron: ANP

Inmiddels is de oorlog in Oekraïne met Rusland uitgemond in een langslepend conflict. Na maanden komt er weer mondjesmaat nieuwe hulp vanuit het Westen naar Oekraïne, maar komt het op tijd? "Belangrijk is nu dat die spullen er snel zijn."

De Amerikaanse Congres stemde onlangs nog toe met een nieuw steunpakket voor Oekraïne, maar aanvullende steun van westerse landen komt langzaam op gang. Toch denkt defensiespecialist Peter Wijninga van het Haags Centrum voor Strategische Studies (HCSS) dat dat uiteindelijk het verschil zal maken in de oorlog met Rusland.

Nieuwe bevoorrading

Volgens de defensie-expert is er momenteel een tekort aan wapens en munitie in Oekraïne. Wijninga ziet daarvoor twee verklaringen. "Dat is deels doordat de bevoorrading heel lang stil heeft gelegen, of heel traag is gelopen. Men kon geen besluit nemen over nieuwe bevoorrading, met name in Amerika niet", legt hij uit.

Daarnaast hebben de Oekraïners geprobeerd zelfvoorzienend te zijn in munitie. "Die rantsoenering hebben ze inmiddels wel losgelaten, omdat ze weten dat er spul in de pijplijn zit. Voordat je daar de effecten van ziet, dan ben je wel een paar weken verder", vertelt Wijninga.

Bekijk ook

Nog niet te laat

En die paar weken zijn voor de Russen genoeg om terrein te winnen, ziet Wijninga. "Het steunpakket komt dus niet op tijd om de vooruitgang, de terreinwinst die de Russen nu boeken, tegen te houden." Maar ondanks dat de steun traag op gang komt, denkt hij dat het nog niet te laat is.

"Uiteindelijk zal het wel op tijd zijn: Oekraïne zou in staat moeten zijn om de Russen uiteindelijk toch weer te stoppen en dan mogelijk op termijn ook zelfs weer terug te dringen", voorspelt de defensie-deskundige."Maar", voegt hij er snel aan toe, "dat is ver in de toekomst."

Zoden aan de dijk

Voorlopig moet Oekraïne het dus doen met de steun die ze krijgen. Ze zijn daarvan niet alleen afhankelijk van overheden, maar ook van burgerinitiatieven. In Nederland zette Jaap Scholten stichting Protect Ukraine op en hij reist regelmatig naar het land af om goederen te leveren aan het leger. Volgens Wijninga hebben dit soort projecten wel degelijk zin.

"Alleen al in Nederland zijn er tientallen van dit soort organisaties hiermee bezig. En in Europa en de rest van de wereld nog veel meer. Dan zet het wel zoden aan de dijk. Belangrijk is nu dat die spullen snel ter plekke aan het front gebruikt kunnen worden." Toch zullen uiteindelijk wapens het verschil maken en ook blijven ze afhankelijk van andere landen. Die levert Protect Ukraine niet. "Die wapens moeten echt van overheden komen en dat gaat dan echt bijdragen aan meer effectiviteit aan de Oekraïense kant van het front."

Bekijk ook

Situatie blijft zorgwekkend

Door het uitblijven van westerse steun, hebben de Oekraïners veel terreinverlies geleden. Volgens Wijninga is dit deels strategisch. "Ze trekken zich terug omdat ze denken: 'we hebben munitietekort, laten we verstandig zijn, we geven dit stuk terrein op en gaan naar een beter verdedigbare positie'." De defensie-deskundige ziet dat dat steeds vaker gebeurt.

"Maar Oekraïners worden ook wel degelijk teruggedrongen." Hij spreekt dan ook van een 'zorgelijke situatie'. "Van dat tekort aan materiaal hebben de Russen gebruik kunnen maken. Voor elke Oekraïense granaat konden de Russen er tien afvuren." Toch verwacht Wijninga niet dat er op korte termijn een Russische doorbaak is. "Daar zijn de Russen gewoon niet sterk genoeg voor, niet goed genoeg getraind voor. Maar ze blijven gevaarlijk", aldus Wijninga.

Nieuwe westerse steun voor Oekraïne komt traag op gang, maar volgens defensiespecialist Peter Wijninga is er nog hoop

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Er worden meer Palestijnen dan Israëliërs vrijgelaten, hoe komt dat? 'Israël doet alles om ze terug te krijgen'

De eerste fase van het staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas is bijna voltooid. De afgelopen maand ruilden de twee partijen gevangenen en gijzelaars uit. Maar tot nu toe komen hierbij meer Palestijnen dan Israëliërs vrij.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom het inreisverbod voor de omstreden islamitische predikers werd teruggedraaid

Waarom het inreisverbod voor de omstreden islamitische predikers werd teruggedraaid
Bron: ANP

Drie buitenlandse islamitische predikers die een inreisverbod kregen, zijn dit weekend toch welkom op de Ramadan Expo. De rechtbank in Den Haag heeft het besluit om de drie te weren, teruggedraaid. Ministers Faber en Van Weel zijn hier niet blij mee.

Het gaat om predikers Ali Hammuda, Mohamed Hijab en Abu Bakr Zoud. De drie staan dit weekend - tot groot ongenoegen van asielminister Marjolein Faber en de minister van Justitie en Veiligheid, David van Weel - op de sprekerslijst van de Ramadan Expo. Een groot islamitisch evenement in Utrecht.

Inreisverbod teruggedraaid

Faber (PVV) en Van Weel (VVD) wilden een inreisverbod voor de omstreden predikers vanwege 'verwerpelijke uitspraken in het verleden over onder meer vrouwen en homo's'. Ze zouden 'haatpredikers' zijn.

Maar afgelopen donderdag bleek dat de rechter vond dat de ministers onvoldoende duidelijk hebben gemaakt waarom de sprekers toegang moet worden geweigerd. Het inreisverbod werd daarom, twee dagen voor het evenement, teruggedraaid.

Bekijk ook

Ministers waren niet duidelijk

Deze beslissing werd niet genomen omdat de rechter ervan overtuigd is dat de drie mannen geen haatpredikers zouden zijn, maar omdat de ministers onvoldoende kunnen onderbouwen waarom toegang moet worden geweigerd.

"Dus misschien zijn het haatpredikers, misschien zijn het zeer radicale types, maar daar ging de uitspraak niet over", legt Maurits Berger uit. Hij is arabist en hoogleraar Islam en het Westen, aan de universiteit Leiden. "De ministers hadden duidelijker moet zijn over waarom een inreisverbod nodig is."

'Voor het eerst zo'n rechtszaak'

Het verzoek om een verbod voor islam-predikers is niks nieuws. Opeenvolgende kabinetten doen dat al zo'n 30 jaar, weet de hoogleraar. Maar deze keer heeft de stichting die de Ramadan Expo organiseert het inreisverbod voorgelegd aan de rechter. En dat is nieuw.

"Voor zover ik weet is dit voor het eerst, dat een moslimorganisatie een rechtszaak heeft aangespannen tegen deze beslissing. En de rechter heeft ze in het gelijk gesteld."

Onder een vergrootglas

De vraag is of we ons in Nederland net zo druk maken bij een orthodox christelijk of joods evenement. "Nee", zegt de hoogleraar. "Dat ligt anders. Omdat dat op de een of andere manier bekend of vertrouwd voelt. Een islamitisch event ligt snel onder het vergrootglas."

"Als moslims orthodox zijn worden ze vrij snel bestempeld als radicaal. De gedachte is dat een radicale moslim kan afglijden naar extremisme. Iemand die bommen kan gaan gooien." Daar zijn mensen bang voor. "Maar inmiddels is uit onderzoek wel duidelijk dat die glijdende schaal er niet is", vertelt Berger.

Waarom het inreisverbod voor islamitische predikers werd teruggedraaid

Geen theologische elite in Nederland

De drie islamitische predikers, die nu dus wel welkom zijn in Nederland, komen uit Engeland en Australië. Waarom is het nodig om sprekers uit het buitenland te halen als het zoveel 'juridisch gedoe' veroorzaakt? "Omdat Nederland nog weinig theologisch geschoolde islamistische deskundigen heeft", antwoordt de hoogleraar.

"We hebben het nu over de tweede en derde generatie moslims. De eerste generatie waren gastarbeiders, daar zat geen theologische elite bij", zegt Berger. "Deze huidige generatie is veel religieuzer. Jongeren van nu vinden geen antwoorden in Nederland en nodigen daarom sprekers uit de VS, Engeland en Australië uit. Daar zijn in een vroeg stadium al hoger opgeleiden naar toe gegaan, inclusief theologen. Hier kwamen vooral mensen met weinig opleiding."

Nederlandse imams

Inmiddels zijn er wel Nederlandse jonge imams die de maatschappij goed kennen en verbonden zijn met de samenleving. "Theologisch zijn ze goed onderlegd. Ze hebben hun opleiding in het buitenland gehad bij gerenommeerde islamitische instellingen", weet Berger. Maar de organisatie achter Ramadan Expo noemt zich orthodox en nodigt dus vooral orthodoxe types uit.

"Er zijn zeker ook liberale stromingen in de islam. Bij alle religies zitten mensen in elkaars vaarwater en zijn ze het oneens", vertelt Berger hierover. "Dan beginnen ze een eigen kerk of synagoge. Bij moslims zie je dat ook. In die zin zijn ze perfect geïntegreerd in Nederland. Er is veel verschil van mening."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant