tv LIVE
meer NPO start
  1. Homepage
  2. Nieuw model kan ziekteverloop van alzheimer voorspellen, maar deze hoogleraar is sceptisch

Nieuw model kan ziekteverloop van alzheimer voorspellen, maar deze hoogleraar is sceptisch

  1. 11-07-2024 18:40
  2. Zorg en leven
  3. Auteur: Kimo Demoed
Nieuw model kan ziekteverloop van alzheimer voorspellen, maar deze hoogleraar is sceptisch
Bron: AFP

Sinds kort beschikken onderzoekers van het Alzheimercentrum Amsterdam in het Amsterdam UMC over een model dat het verloop van de ziekte van alzheimer kan voorspellen. Het model kan rekenen op enthousiasme, maar niet iedereen is onder de indruk.

Nu is er enkel nog een prototype, maar over een paar jaar is het mogelijk om met een simpele app het ziekteverloop van mensen met alzheimer te voorspellen. Wiesje van der Flier, directeur van het Alzheimercentrum Amsterdam, is blij met die ontwikkeling.

Meer handvatten

"Patiënten willen altijd weten wat ze kunnen verwachten", zegt van der Flier. Een logische vraag, maar voor artsen lastig om te beantwoorden. "Zij zijn over het algemeen best terughoudend in het geven van die informatie", vertelt ze.

"'U gaat achteruit, maar het is moeilijk om te zeggen hoe snel het gaat', is dan vaak de reactie. Dit model geeft ons meer handvatten om te bepalen wat we in individuele gevallen kunnen verwachten."

'Startpunt voor een gesprek'

Het model is opgebouwd uit gegevens van bijna duizend patiënten met milde klachten van dementie. Het geslacht en de leeftijd variëren en ook de scores van het geheugenverlies verschillen van elkaar. Door te kijken naar het ziekteverloop van oude patiënten, kan het model iets zeggen over nieuwe patiënten met dezelfde waarden.

"Dat vind ik het mooie van het model", zegt Van der Flier. "Het is het startpunt voor een gesprek tussen de arts, patiënt en familie over wat ze kunnen verwachten."

info

Feiten en cijfers

Dementie is de verzamelnaam voor vijftig verschillende soorten hersenziektes. Alzheimer is met zeventig procent het meest voorkomende type van dementie. Een op de tien mensen boven de 65 jaar krijgt deze ziekte. Mensen met alzheimer leven gemiddeld 6,5 jaar met de ziekte. Naarmate de ziekte vordert, worden de klachten ernstiger. Een goed werkend medicijn is er nog niet.

Zekerheid van 25 tot 30 procent

Niet iedereen is onder de indruk van het voorspelmodel voor alzheimer. Professor Marcel Olde Rikkert is hoofd van de afdeling Geriatrie en coördinator van het Alzheimer Centrum in het Radboudumc. Hij geldt als een autoriteit op het gebied van alzheimer en is allerminst blij met dit voorspelmodel.

"Ik vind dat je dit absoluut niet in de kliniek kunt gebruiken", zegt Olde Rikkert. "En dan zeg ik heel, heel nadrukkelijk, want de onzekerheid van dit voorspelmodel is veel te groot. Het model heeft een zekerheid van 25 à 30 procent. Dan kun je nooit op individueel niveau een betrouwbare voorspelling doen."

Bekijk ook

Ziekteverloop onder de loep nemen

Volgens Olde Rikkert is het voorspellen van het verloop van alzheimer extra lastig. De ziekte kan namelijk door veel verschillende oorzaken optreden. "Er is niet één oorzaak aan te wijzen."

Volgens de hoogleraar valt er meer te leren door naar de ziekteontwikkeling te kijken vóórdat de diagnose wordt gesteld. Ontwikkelt de ziekte zich snel, dan is de kans groot dat dit later in het proces ook zo zal gaan.

Wees voorzichtig

"Dit model laat juist zien hoe moeilijk het is om goede voorspellingen te doen", zegt Olde Rikkert. "Je moet daar heel terughoudend mee zijn."

Hij vindt dat een aantal vragen ontbreken in het onderzoek. "Wat is de waarde van het traject dat mensen eerder hebben gehad? Hoe goed kan dat traject voorspellen hoe het verder gaat met die patiënten?", vraagt Olde Rikkert zich af. "Dat zou wel eens veel beter kunnen zijn dan een model dat op heel veel andere mensen is gebaseerd."

Het ziekteverloop van alzheimer voorspellen. Het kan, maar hoe zeker is die voorspelling?

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom volgens deze expert Iran en de VS in gesprek willen over atoomakkoord: 'Jonge mensen willen vrijheid'

  1. 12-04-2025 17:10
  2. Buitenland
  3. Auteur: Kamal van de Pol, Marit Koopmanschap
Waarom volgens deze expert Iran en de VS in gesprek willen over atoomakkoord: 'Jonge mensen willen vrijheid'
Een voetbalfan tijdens een vriendschappelijke wedstrijd tussen Iran en de VS in 2000
Bron: ANP

Iran en de Verenigde Staten zitten vandaag om de tafel in Oman om een nieuw atoomakkoord af te sluiten. President Donald Trump stapte in 2018 uit het vorige akkoord, waarom zijn de landen nu weer in gesprek? "Alternatief is bombardementen."

Iran-deskundige en analist bij het Haagsche Instituut Geopolitiek Damon Golriz verwacht dat beide landen heel positief de gesprekken van vandaag ingaan. "En dat er ook eigenlijk een rail wordt gelegd voor de bewegingen die meer richting diplomatie gaan in plaats van oorlogsretoriek."

'Amerika wel kernwapens tegenhouden'

De gesprekken gaan dus over een nieuw atoomakkoord tussen Iran en de VS, waarin de landen afspraken maken over het nucleaire programma van Iran en wat ze met die technologie doen. "Het heeft alleen maar een politiek besluit nodig om zometeen kernwapens te maken. En dat wil Amerika tegenhouden."

De reden dat de VS toenadering zoekt heeft volgens Golriz te maken met de rivaliteit tussen de VS en China, waar het Midden-Oosten tussen zit. "Het is een veld waarin energie en logistiek een belangrijke rol spelen", legt hij uit. "En wat Iran wil is eigenlijk minder sancties, omdat de Amerikanen heel veel sancties hebben opgelegd de afgelopen paar jaar. En natuurlijk ook dat er geen oorlog komt."

Bekijk ook

De vorige 'Iran-deal'

Dit is niet de eerste keer dat Iran en de VS praten over kernprogramma's. In 2015 waren de landen het al eens geworden over het Iraanse kernprogramma. Iran zou volgens dit plan afzien van het maken van kernwapens. In ruil daarvoor beloofde landen zoals de Verenigde Staten en Europese landen om economische sancties tegen Iran op te heffen.

Toen Donald Trump in 2018 begon aan zijn eerste termijn als Amerikaanse president stapte hij uit het akkoord, ook kondigde hij nieuwe sancties aan op Iran. Sindsdien houdt Iran zich ook steeds minder aan de afspraken uit het akkoord.

'Iran moet gesprek aangaan'

Volgens de Iran-deskundige is dit het juiste moment om te praten over een nieuw akkoord. "Iran is ontzettend verzwakt na 7 oktober door de aanvallen van Israël op bijvoorbeeld Hezbollah, Hamas en de Houthis." Dat zijn allemaal groepen die militair gesteund worden door Iran.

"Er is ook een militaire opbouw in de regio door Amerika die ongekend is in de afgelopen 20 jaar", vertelt Golriz. "Dat samen zorgt ervoor dat Iran het gesprek moet aangaan, omdat het alternatief bombardementen is."

Hamas, Hezbollah, Houthi's: de invloed van Iran uitgelegd

'Regime wordt niet gedragen door bevolking'

Volgens Golriz heeft Iran nu ook te maken met veel interne problemen, wat een belangrijke reden is om in gesprek te gaan. Zo waren er de afgelopen jaren veel demonstraties voor vrouwenrechten. "Het regime wordt niet gedragen door de bevolking. Jonge mensen willen meer vrijheid, een westerse manier van leven. Dit regime kan dat niet geven."

"Economisch gaat het ook heel slecht", gaat hij verder. "Het land is gesanctioneerd op allerlei manieren. Je kan hier bijvoorbeeld geen geld over maken naar Iran als je familieleden hebt." Ook mogen veel bedrijven niet handelen met Iran, hierdoor is het land economisch grotendeels afgesloten van de rest van de wereld.

'Trump wil voor vrede zorgen'

De reden dat de VS het gesprek opnieuw aangaat, heeft volgens Golriz vooral te maken met president Trump zelf. "Hij wil een deal sluiten omdat hij de president wil zijn die voor vrede zorgt", legt hij uit.

President Trump wil volgens de Iran-deskundige het land naar zich toetrekken, om meer invloed te krijgen in het Midden-Oosten. "Waar dus energie en logistiek een belangrijke rol spelen. En dat samen zorgt ervoor dat er voldoende politieke wil is om deze bijeenkomst te laten slagen."

Waarom volgens deze expert Iran en de Verenigde Staten in gesprek willen over atoomakkoord

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant