Goed nieuws over het eerste loonstrookje 2021. Over de gehele linie ziet het er door lastenverlichting die het kabinet doorvoert positiever uit. Door de coronacrisis geven we ook minder uit. En met dat 'extra' geld kun je verschillende dingen doen.

Mensen met een modaal inkomen gaan er ruim 2 procent op vooruit. Naarmate het salaris stijgt, neemt het voordeel af, tot ongeveer 1 procent bij een drie keer modaal inkomen.

Buffer opbouwen

Wat te doen met dit 'extra' geld? "Verstandig is om eerst eens even te checken hoeveel er nou precies op de spaarrekening staat. Heb je genoeg om deze gekke periode door te komen? Ook als het langer duurt dan verwacht?", zegt financieel adviseur Renee Lamboo. "Gister kwam er nog een onderzoek naar buiten dat veel mensen ontevreden zijn met wat er op de spaarrekening staat met de kennis van nu. Ze zien nu dat dat eigenlijk meer had moeten zijn."

De financieel adviseur adviseert een buffer van drie tot zes maanden aan onkosten aan te houden: "Reken uit wat je nodig hebt per maand om de rekeningen te betalen en doe dat drie tot zes keer, dan weet je dat het goed zit met je spaarpotje."

'Sparen doe je niet alleen voor spaarrente'

Is sparen ook het verstandigste dat je kan doen met extra geld nu er al een tijd sprake van 0 procent spaarrente? Volgens Lombee wel: "Sinds de beurzen omlaag gingen toen corona zijn intrede deed, lijkt beleggen iets te zijn geworden wat we vroeger sparen vonden. Mensen maken meteen de stap naar beleggen, want vinden het onzin om te sparen als je geen rente krijgt."

"Maar beleggen is een risico en sparen doe je niet alleen voor de spaarrente. Dat was jarenlang mooi meegenomen, maar sparen doe je ook om dingen op te vangen zoals opdrachten verliezen als zzp'er of je baan verliezen en terugvallen in inkomsten. Sparen is misschien niet spannend, maar je doet het voor de veiligheid en de zekerheid die je misschien je gezin wil bieden."

Beleggen en aflossen

Uit cijfers van de Nederlandse Bank over het tweede kwartaal van dit jaar blijkt dat we 9 keer meer spaarden dan normaal door de coronacrisis. We hielden 12 miljard over, waarvan 11 miljard op de spaarrekening werd gezet. Een miljard werd gebruikt voor beleggingen en het aflossen van schulden.

In plaats van beleggen is het aflossen van schulden altijd verstandig, zegt Lamboo: "Bij het extra aflossen van je hypotheek weet je precies wat je ervoor terug krijgt. Je kan je bank bellen en zeggen: ik wil dit bedrag extra aflossen, wat scheelt dat dan in de maandlasten? Bij beleggen of investeren in bijvoorbeeld bitcoins weet je dat natuurlijk niet. Als je een schuld hebt die je een paar procent per jaar kost, los dat dan eerst af, dat slaap een stuk lekkerder."

Rendement maken

Als je dan toch wil beleggen heeft Lombee nog wel een paar ideeën om rendement te maken. "Als je geld hebt is het leuk als dat meer waard wordt. Sinds de lockdown is beleggen heel populair, ook onder jonge mensen. Je ziet op social media als Instagram en zelfs op TikTok-accounts de kop opsteken over beleggen die veel gevolgd worden. En bitcoins natuurlijk, dat is van alle leeftijden."

En anders kan je altijd nog een bedrijf beginnen, zegt de adviseur: "Er zijn mensen die tijd over hebben en nu een 'side-hustle' beginnen en bijvoorbeeld gaan handelen op marktplaatsen. Als je heel veel van Rolexen weet en je ziet een trend, kan ze goedkoop inkopen en verkopen, hartstikke leuk! Maar kies wel iets waar je echt verstand van hebt."

6 jaar na de geruchtmakende 'stikstofuitspraak' van de Raad van State ligt er sinds een kleine week eindelijk een pakket aan plannen op tafel. Maar onder juristen, milieuactivisten én boeren zijn er twijfels. "Nederland komende 5 jaar nog niet van slot."

"Het is een enorme draai en een mooie stap", zegt boerin Chantal Farjon. Haar melkveebedrijf met 160 koeien in het Overijsselse Bruchterveld zou gered zijn als de stikstofregels worden opgerekt zoals landbouwminister Femke Wiersma nu voorstelt. "Maar ik denk dat het venijn in de details zit."

'Rechtszaken beangstigend'

Chantal is een van de 2.500 zogeheten PAS-melders. Dat zijn boeren die onder het oude Programma Aanpak Stikstof (PAS) geen natuurvergunning hoefden aan te vragen voor activiteiten met een beperkte stikstofuitsoot. Chantal breidde haar boerderij in 2015 uit, maar na de stikstofuitspraak van de Raad van State in 2019 werd haar bedrijf in één klap illegaal.

De overheid zoekt al jaren naar een manier om de PAS-melders te 'legaliseren', omdat het buiten hun schuld gebeurde. Maar milieuorganisaties als Mobilisation for the Environment (MOB) denken daar anders over en proberen via de rechter boeren als Chantal te laten stoppen. "Beangstigend", noemt ze de dreiging die nog altijd boven haar hoofd hangt.

Minister wil regels oprekken

Minister Wiersma presenteerde eind vorige maand haar langverwachte stikstofbeleid. In 2035 moet de hoeveelheid stikstof die boeren, bedrijven en het verkeer uitstoten zijn gehalveerd ten opzichte van 2019. Er komen vrijwillige regelingen voor boeren, een nieuw vergunningstelsel en verduurzaming in de industrie en het verkeer.

Ook wil ze de stikstofregels oprekken, de zogeheten rekenkundige ondergrens. Daarmee zijn veel PAS-melders in één keer geholpen. Strenger wordt Wiersma bij kwetsbare natuurgebieden zoals de Veluwe en De Peel. Daar komt een regionale aanpak, met onder meer een regeling voor boeren om vrijwillig te stoppen en 'extensivering', oftewel minder dieren per hectare.

Stikstofexpert is kritisch

Ralph Frins is universitair hoofddocent omgevingsrecht aan Tilburg University en een van de stikstofexperts in Nederland. Hij is kritisch: "De recente uitspraken van de Raad van State en de rechtbank in de Greenpeace-zaak maken duidelijk dat er nu stappen gezet moeten worden. We weten al decennia dat er maatregelen nodig zijn, maar de stappen tot nu toe zijn veel te klein."

Volgens hem lijkt het erop dat Wiersma het laat aankomen op nieuwe rechtszaken. En dan moet je, zo zegt Frins, kunnen aantonen dat je als overheid voldoende stappen zet. "De landsadvocaat zegt zelf dat dit pakket hooguit in een paar gebieden kan werken. Nota bene de landsadvocaat, die de overheid ook heeft verdedigd in de recente Greenpeace-zaak, waartegen het kabinet in beroep gaat."

'Dit is nieuw kleuterplan'

Milieuactivist Johan Vollenbroek oordeelt vernietigend over de plannen. Het was zijn organisatie MOB die de zaak aanspande tegen het PAS-systeem, waarin de Raad van State de ingrijpende 'stikstofuitspraak' deed. "Ook dit nieuwe kleuterplan is in strijd met de habitatrichtlijn. De eerstkomende 5 jaar gaat Nederland niet van het slot, omdat er gewoon geen stikstofruimte is om vergunningen te verstrekken."

Hij noemt het 'bizar' dat het kabinet de eisen van de rechter negeert. De rechtbank heeft volgens hem duidelijk gemaakt dat Nederland in 2030 de helft minder stikstof moet uitstoten, en niet pas in 2035. Minister Wiersma laat hem geen andere keuze dan een juridische weg te bewandelen, vindt Vollenbroek. "Onze intentie is simpel: we willen de natuur redden."

'Chantage door MOB'

Maar volgens melkveehouder Chantal gaat de wens om de natuur te redden ten koste van bedrijven zoals die van haar. "We hebben het idee dat wij heel goed bezig zijn. We hebben extra land per koe en we doen aan natuurbeheer, met drones vliegen we over het land om nesten te beschermen."

De boerin vindt het daarom onbegrijpelijk dat Vollenbroek en zijn milieuorganisatie via de rechter probeert af te dwingen dat zij moet stoppen haar bedrijf. "Ze zijn niet tevreden over het pakket van de minister. En dan chanteren ze de minister door boeren aan te pakken. En de natuur is er nog steeds helemaal niks mee opgeschoten."

Bij kabinet aankloppen?

"Zij moet met haar zorgen bij zowel de provincie als het kabinet aankloppen", reageert Vollenbroek. "Ik hoop dat zij gaat inspreken in de Tweede Kamer, laat weten dat dit plan het niet gaat redden. Ik hoop dat ze dat gaan doen, want dat betekent dat als er echt een goede oplossing komt, wij kunnen stoppen met al onze procedures."

Hij zegt dat MOB jaren geleden al een plan heeft ingediend voor 'een complete herstructurering van de landbouw, waarbij de stikstofuitstoot fors omlaag gaat'. Dat zou volgens hem 24 tot 30 miljard euro kosten. "Economisch gezien levert het winst op. Nederland zou volgens een economische studie welvarender zijn met een veel kleinere veestapel. Je moet eventjes flink investeren, maar dan hebben we ook wat. En dan komen we van het stikstofslot."

Friese verzetstrijders brachten tijdens de Tweede Wereldoorlog talloze, vaak Amsterdamse, Joden naar de dorpen Bontebok en De Knipe. 80 jaar later leeft de geschiedenis daar nog enorm, vooral bij mensen die de oorlog zelf hebben meegemaakt.