De Nederlandse Vereniging van Banken wil extra bevoegdheden om hypotheekfraude in de kiem te smoren. "Criminele netwerken bedenken allerlei constructies om documenten te vervalsen en dan is het heel moeilijk om te controleren of dingen echt zijn."

Uit onderzoek van verschillende politiekorpsen en het FD blijkt dat criminelen op grote schaal frauderen met hypotheekaanvragen.

Crimineel netwerk

"Een hele voorzichtige inschatting van de politie is dat het om zo'n 8000 huizen gaat die op een frauduleuze manier zijn aangeschaft", zegt onderzoeksjournalist bij het Financieele Dagblad Bart Mos. Hij legt uit hoe deze fraude in z'n werk gaat: "Het gaat om een heel netwerk. De drugscriminelen die in dit onderzoek naar voren komen, die faciliteren de aanvraag van de hypotheken met valse stukken. Ze huren kantoren in die valse loonstroken en soms zelfs valse salarisuitbetalingen maken."

Op deze manier wordt het inkomen van een potentiële koper kunstmatig verhoogd en kunnen mensen die eigenlijk te weinig verdienen, tóch een hypotheek krijgen. Mos ziet dat met name arbeidsmigranten hier vaak gebruik van maken, vaak niet wetend dat ze meewerken aan een crimineel netwerk.

Drugsgeld

Deze hypotheekfraude is voor criminelen een nieuw verdienmodel waar ze goed geld aan verdienen, maar Mos zegt dat dit ook een manier is om om aan drugspanden te komen én geld wit te wassen.

"Deze drugscriminelen hebben doorgaans heel veel cash geld (...) en op deze manier kunnen ze dus schijnbaar legaal aan aan huizen komen. Maar ja, deze huizen worden gewoon afgelost met drugsgeld."

'Rommelen met loonstrookje'

De Nederlandse Vereniging van Banken herkent de ontwikkeling, zegt directeur Eelco Dubbeling. "We zien een verschuiving van gewone mensen die rommelen met hun loonstrookje of iets proberen aan te passen voor een hypotheekaanvraag naar georganiseerde criminelen."

"Denk aan bendes die meerdere huizen willen kopen, meerdere hypotheken proberen aan te vragen en daar dingen doen die we allemaal niet willen in deze samenleving."

Waarom er niks tegen te doen is

Het probleem is volgens Dubbeling dat deze netwerken zo goed kunnen vervalsen, dat deze fraude voor banken in het huidige systeem moeilijk om te sporen is. Een simpel belletje met de belastingdienst zou in veel gevallen de fraude al snel aan het licht brengen, maar volgens de huidige wet- en regelgeving mag dit niet. "De belastingdienst heeft een hele zware geheimhoudingsplicht en die mogen geen gegevens met ons delen."

"Wij zouden heel graag op een goede manier, zonder de privacy van mensen te overtreden, die check willen doen. Er zijn ook landen in Europa waar dat al gebeurt. Dat is heel eenvoudig, dan check je dat even bij de belastingdienst en dan krijg je een rood of een groen lampje en dan kun je snel weer verder." Dubbeling wil snel in gesprek met het ministerie van Financiën om deze hypotheekfraude beter aan te kunnen pakken.

In 2024 kozen bijna 10.000 Nederlanders voor euthanasie, 10 procent meer dan in een jaar eerder. Toch zitten er strenge voorwaarden aan verbonden. In deze video leggen we uit hoe het proces precies werkt en waarom veel verzoeken afgewezen worden.

Na de arrestatie van de vermoedelijke Rotterdamse serieschutter, Sendric S., reageerde de buurt opgelucht. Toch voelen sommige wijkbewoners zich na de 3 moorden nog altijd angstig, ziet de stadsmarinier. "Dat gevoel van onveiligheid gaat nog lang door."

Door 3 fatale schietpartijen in nog geen 2 weken tijd stond eind december het leven in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde even stil. Uit het niets werden 3 mannen op straat neergeschoten. Het zorgde voor een uitzonderlijk advies: 'Ga bij voorkeur niet alleen naar buiten, vermijd donkere plekken.'

Meer ernstige incidenten

Stadsmarinier Wieke van de Haterd was betrokken bij het opstellen van dat advies. Een stadsmarinier is een ambtenaar die vanuit de gemeente werkt aan de veiligheid in de buurt. Van Haterd's werkterrein is IJsselmonde, waar de schietpartijen waren. Een wijk waar de afgelopen jaren het aantal ernstige incidenten is toegenomen, zegt ze.

Na de eerste schietpartij, was nog helemaal niet duidelijk wat er aan de hand was. "Wat maakt dat deze man specifiek is uitgekozen of is het toevallig?" Er werd tegelijkertijd ook onderzoek gedaan naar het wapen. "Toen is ook het tweede slachtoffer gevallen", vertelt ze. Er werden beelden vrijgegeven, maar het leidde nog niet tot de schutter. Het derde slachtoffer viel opnieuw in hetzelfde gebied. "Toen is de link gelegd: het gaat om dezelfde dader."

'Er was echt gevaar'

De politie schaalde volgens Van de Haterd snel op waardoor alle capaciteit beschikbaar was om de schutter snel te pakken. "Omdat er echt gevaar was dat hij weer zou toeslaan." De gemeente en politie kwamen samen tot het advies niet alleen naar buiten te gaan. "Daar hebben we lang over getwijfeld", zegt ze. "Want uiteindelijk gaat het ook uit van een maakbaarheid dat het niet kan gebeuren."

Maar de situatie was uitzonderlijk. "Het was duidelijk wat zich in IJsselmonde afspeelde, er leek echt een verband", legt ze uit. En veel was ook onzeker. Er was veel politie, zichtbaar en onzichtbaar in de wijk. Ook was er veel aandacht voor. "Wat doet dat met zo'n verdachte? Escaleert het meer, wordt de situatie gevaarlijker? Daar moet je toch rekening mee houden."

Bewoners ondersteunen

Na het derde slachtoffer gaat het ineens snel. Er wordt een duidelijke foto vrijgegeven en na een klopjacht kan de politie hem inrekenen. Beelden van de inval circuleren al snel via social media, het gaat om een flat in de buurt van de schietpartijen. De 24-jarige Sendric S. werd er aangehouden, die niet officieel woont in het gebouw. De opluchting is groot. "Omdat je echt bang bent dat er nog andere slachtoffers gaan vallen."

De strafzaak tegen S. begint, over een motief is niets bekend. Wijkmarinier Van de Haterd is nog erg bezig met het organiseren van de nazorg in de wijk. "Het effect van dat gevoel van onveiligheid dat gaat heel lang door", vertelt ze. "We zijn met z'n allen druk bezig om te kijken wat we kunnen doen om de bewoners hierin te ondersteunen".