Als het aan Poetin ligt, dringt de oorlog niet door in de Russische huiskamers. Zegt hij. Maar Kristina hoort van haar familie in Rusland dat de gevolgen van de westerse sancties groot zijn. "De beelden op de Russische staats-tv zijn schone schijn."

Ze werd geboren in Moskou en verhuisde op 9-jarige leeftijd naar Nederland. Nu mede-organiseert Kristina Petrasova de protesten van Nederlandse Russen tegen de oorlog van Poetin. Ook is ze oprichter van Nederlandse tak van de internationale stichting Free Russia. Zo wil ze haar solidariteit met de Oekraïners tonen en aangeven dat niet alle Russen pro-Poetin zijn.

Lege schappen in de supermarkt

Kristina heeft dagelijks contact met familie en vrienden in Rusland. "Wat je ziet op de Russische staatstelevisie is niet de waarheid over hoe mensen leven. Er zijn niet zoveel lachende, blije gezichten meer. In de supermarkten zijn de schappen steeds leger." Suiker, meel en medicijnen zijn nog nauwelijks te koop, vertelt ze.

"Wanneer er een karretje met producten uit de opslag komt, stormt daar een horde vrouwen op af, ze vechten met elkaar om iets te bemachtigen." Ook stijgen de prijzen snel en flink; een pensioen is door de inflatie nog ongeveer 200 euro per maand. De armoede zal toenemen, denkt Kristina.

'Wat moet je anders?'

De alledaagse beelden die op de Russische staatstelevisie worden vertoond zijn volgens Kristina schone schijn. "Iedereen doet z'n best om te blijven doen wat hij of zij altijd al deed. Wat moet je anders? Maar je voelt spanning als je naar hun gezichten kijkt, ziet dat bepaalde dingen niet mogen worden aangesneden. Mensen zijn bedrukt."

Plannen maken zit er niet in op dit moment, merkt ze. "Bovendien heeft niet iedereen de mogelijkheid en middelen om Rusland te verlaten, omdat ze zich schamen voor hun land en geen toekomst meer zien met deze president." Volgens de BBC is het tot nu toe 200.000 Russen wel gelukt om het land uit te vluchten.

Invloed van staatstelevisie

Volgens Kristina weten de meeste inwoners van Rusland heus wel wat aan de hand is. Ze voelen het effect van de sancties. Maar hun toegang tot informatie is beperkt. Mensen hebben wel een iPhone, maar niet iedereen heeft VPN en kan apps van onafhankelijke media downloaden. Daarbij wíllen mensen de realiteit van de oorlog soms niet onder ogen zien, omdat die te verschrikkelijk is, volgens Kristina.

"Er zijn mensen die de president steunen omdat ze daar jarenlang op zijn voorbereid door de staats-tv. Het is heel moeilijk om je dat vanuit Nederland voor te stellen, omdat wij zoveel keuze in media hebben. Hier wordt het internet niet afgesloten, zoals in Rusland."

Groot mediaspektakel

Een duidelijk voorbeeld van deze staatspropaganda is volgens Kristina de herdenking van de achtste verjaardag van de annexatie van de Krim op 18 maart. In het in olympisch stadion Loezjniki in Moskou lieten duizenden Russen zich toespreken door Poetin.

"Dit mediaspektakel heeft heel veel geld gekost om een ideaal plaatje te creëren, waarin Poetin bejubeld wordt door duizenden fans. Maar mensen waren daar om verschillende redenen. Sommigen werden ervoor betaald. Met bussen er naartoe gereden. En als je voor de overheid werkt moest je gaan, anders word je ontslagen."

'Poetin voert ook oorlog tegen de Russen zelf'

Volgens Kristina worden de mensen in Rusland momenteel uit elkaar gedreven. "Er is geen eenheid meer, mensen wantrouwen elkaar, zijn onzeker." Ze doelt erop dat Poetin een lijst heeft laten maken met 'verraders', vijanden die gearresteerd moeten worden."

In werkelijkheid zijn dit mensen die zich tegen de oorlog uit hebben gesproken: een video-blogger, een voetbalspeler, een tv-presentatrice, een advocaat en allerlei mensen uit de culturele wereld. "Poetin voert daarmee ook een oorlog tegen de Russen zelf. Het is ook verraad tegen de Russen zelf. Het land wordt vernietigd door een president die niet eens echt is verkozen." Sinds de Russische invasie in Oekraïne zijn 15.088 mensen gearresteerd.