Tijdens hun inspecties bij veehouders stuiten NVWA-inspecteurs op schrijnende situaties. Sommige boeren zijn al jarenlang in beeld, blijkt uit de door Dier&Recht opgevraagde rapporten. Hieronder de situatie bij een boer uit de Betuwe.

Het is een gure winterdag in januari 2018 als twee inspecteurs van de NVWA het erf van een Betuwse rundveehouder oplopen. Op het kloppen op de deur van de boerderijwoning wordt niet gereageerd. Als de inspecteurs verder het erf op gaan, zien ze de eigenaar lopen. Zij kennen hem en hij kent hen.

Lees ook

Al 8 keer bezocht

Sinds 2012 heeft de NVWA dit bedrijf al acht keer bezocht en allerlei misstanden geconstateerd. Een greep uit de eerdere inspectiegegevens: scherpe en uitstekende delen in de stallen, een matige tot slechte kwaliteit voer, onafgedekte kadavers (maart 2012), geen droge en schone ligplaatsen (september 2012), opnieuw scherpe randen en uitsteeksels (januari 2014). Tijdens een bezoek in 2015 blijkt alles in orde.

Maar 2 jaar later is het weer mis. Kalfjes lijden aan diarree en navelontsteking. En opnieuw zijn er scherpe en uitstekende delen, die de dieren kunnen verwonden. Ook zijn de ligplaatsen vervuild, constateren inspecteurs op 8 juni 2017.

NVWA inspectierapport
Bron: Inspectierapport NVWA/EenVandaag
Een van de ernstig kreupele en door mest vervuilde koeien die de NVWA aantrof

Maatregelen niet opgevolgd

De inspecteurs leggen een zogeheten last onder bestuursdwang op: de veehouder moet zes maatregelen uitvoeren. Doet hij dat niet, dan doet de NVWA dat, op zijn kosten. Een maand later blijkt hij vier van de zes bevelen niet te hebben opgevolgd. De NVWA schakelt een dierenarts in, die de zieke en zwakke beesten oplapt.

Nu, ruim een half jaar later, gaat de NVWA terug op herinspectie. De inspecteurs stappen de stal in en het eerste dat ze zien is een 18 dagen oud kalf. "We zien dat dit kalf niet over drinkwater kan beschikken", schrijven ze in hun verslag. "De bodem van het hok is bedekt met een laag door mest en urine vervuild en nat stro." Het dier lijdt aan diarree, constateren de medewerkers. "Het kalf heeft een ruwe en doffe vacht en maakt een lusteloze indruk."

Kalversterfte ruim 20 procent

Ook elders in de stal vinden de inspecteurs kalfjes die er slecht aan toe zijn. Als een inspecteur de gegevens van het bedrijf opzoekt, ziet hij dat de kalversterfte op ruim 20 procent ligt.

Met de koeien in een andere stal is het niet veel beter gesteld. Mest en urine liggen overal, voer is beschimmeld, en de dakconstructie is gammel en lek. "Het geheel zag er erg onstabiel uit met groot risico op instortingsgevaar", vermeldt het inspectierapport.

info

5 vrijheden

De Wet Dieren schrijft voor aan welke dierenwelzijnsregels veehouderijen zich moeten houden. In de wettekst zijn onder meer de zogeheten vijf vrijheden van Brambell opgenomen, genoemd naar de hoogleraar Francis Brambell die in 1965 in opdracht van de Britse regering voorwaarden vaststelde waaronder dieren gehouden mogen worden. Dieren moeten volgens deze voorschriften:

  1. Vrij zijn van honger en dorst
  2. Vrij zijn van (fysiek) ongemak
  3. Vrij zijn van pijn, verwonding en ziektes
  4. Vrij zijn van angst en chronische stress
  5. Vrij zijn om normaal gedrag te vertonen (zoals beschikken over voldoende ruimte en kunnen leven tussen soortgenoten)

Koeien lopen krom

Ook met een aantal andere dieren gaat het niet goed. Aan de poten kleeft aangekoekte mest en de beesten lopen krom, met opgetrokken poten. "Het is ons, toezichthouders, bekend dat runderen dit doen als ze pijn aan hun poten ervaren bij het staan en lopen."

Een flink aantal koeien lijdt aan klauwaandoeningen. Dat was in juli 2017 ook al het geval; het was één van de redenen waarom de NVWA op kosten van de veehouder een dierenarts naar het bedrijf liet komen. Als de inspecteurs de man vragen of hij sindsdien zijn dieren nog heeft laten verzorgen, antwoordt hij ontkennend.

NVWA inspectie, kreupele koe
Bron: Inspectierapport NVWA/EenVandaag
Een kreupel rund dat steeds één poot optilt

Ter plekke geëuthanaseerd

Bij een stier constateert een inspecteur dat de rechterheup duidelijk lager zit dan de linkerheup. Het beest kan nauwelijks nog staan. "De veehouder verklaart desgevraagd dat hij ook niet meer wist wat hij er mee moest", zo schrijft de toezichthouder op. "De dierhouder lijkt de bestaande problemen niet aan te kunnen. Hij maakt een volkomen apathische indruk op mij gedurende de hele controle."

De inspecteurs hebben genoeg gezien en overleggen met kantoor. Het besluit: alle dieren die extra zorg nodig hebben - ruim 40 in totaal - moeten van het bedrijf weggehaald worden en ergens anders worden ondergebracht. Voor een ernstig ziek kalf en de gewonde stier laten ze een dierenarts aanrukken. Beide beesten zijn er zo slecht aan toe dat ze ter plekke worden geëuthanaseerd.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.