radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Ingewikkelde fusie van Amsterdamse ziekenhuizen krijgt groen licht

Het Academisch Medisch Centrum en het VU Medisch Centrum gaan vanaf 7 juni 2018 officieel samen. Op die datum tekenen de twee Amsterdamse ziekenhuizen een fusie-overeenkomst. Daarmee is een belangrijke stap gezet in een traject dat al jaren in voorbereiding is – en ook nog lang zal duren.

Het gaat echt gebeuren

Op 7 juni 2018 worden in een plechtige ceremonie de handtekeningen onder een fusieovereenkomst gezet én de naam van het nieuwe ziekenhuis bekendgemaakt. Het ingewikkelde proces om tot een gemeenschappelijke organisatie te komen is echter al jaren gaande en nog lang niet afgesloten. Maar de symboliek van de dag liegt er niet om: dit gaat echt gebeuren.

Verschillen in werkcultuur en klinische protocollen zorgen voor rompslomp

Een fusie lijkt niet meer dan logisch gezien het feit dat de twee ziekenhuizen maar enkele kilometers van elkaar liggen. Samengaan kan verbetering betekenen op veel terreinen: efficiëntere zorg, meer kennis bij elkaar, beter onderzoek en hopelijk ook besparingen.

Aan de andere kant komt er een enorme hoop administratieve en organisatorische rompslomp bij kijken, onder meer door het verschil in de bestuurlijke opbouw van de twee ziekenhuizen, maar ook vanwege verschillen in werkcultuur en klinische protocollen. Een andere vraag is welke zorg er straks geboden wordt en op welke locatie.

Fusieplannen kregen te maken met stevige oppositie

Er was stevige oppositie tegen de fusieplannen, onder andere van artsen uit de desbetreffende ziekenhuizen die van mening waren dat een duidelijke visie rondom de fusie ontbrak. Ook de Nederlandse Zorgautoriteit en gezondheidseconomen plaatsten vraagtekens bij het nut van deze fusie. Uiteindelijk kregen Vumc en AMC in 2016 toch een 'go' en kon men de plannen definitief doorzetten.

Zes kinderlongartsen in plaats van twee 

Hans van Goudoever, hoofd van het kinderziekenhuis van zowel het VUmc als het AMC windt er geen doekjes om: "Ik had een geweldige baan bij het Erasmus MC als hoofd neonatologie. Toen ik werd gevraagd om naar Amsterdam te komen, stelde ik als voorwaarde dat ik mee mocht werken aan de komst van een groot, gemeenschappelijk universitair centrum.”

Van Goudoever denkt dat de fusie een grote stap vooruit zal betekenen op het gebied van patiëntenzorg en expertise. "Waar je voorheen twee gespecialiseerde kinderlongartsen op een afdeling had, zijn dat er in de toekomst vijf of zes. Je hebt dus meer expertise en meer uitwisseling van kennis op één plek."

Valkuilen van een fusie

Van Goudoever ziet echter ook de valkuilen van een fusie en is er dagelijks mee bezig: "Je hebt twee totaal verschillende culturen en organisaties. Mensen draaien al jaren lang dienst met hun maatjes, kennen elke hoek van de afdeling en opeens moet alles anders worden. En dan moet ik uit kunnen leggen waarom we van een fusie allemaal beter worden."

Op de Intensive Care-afdeling van kinderen mag niets mis gaan

Anton van Kaam is hoofd van de Intensive Care Neonatologie- afdelingen van beide ziekenhuizen. Hij bevindt zich midden in een langdurig traject: de twee relatief kleine en hooggespecialiseerde afdelingen zullen niet voor 2021 samengaan. "Het heeft veel voordelen als we straks met meer mensen zorg kunnen leveren, je hebt dan alle expertise bij elkaar. Maar in het transitieproces naar een gemeenschappelijke neonatologie-afdeling mag helemaal niets mis gaan. We behandelen baby’s die heel kwetsbaar zijn, die letterlijk voor hun leven vechten."

Anton van Kaam geeft een concreet voorbeeld uit de praktijk: voor te vroeg geboren kinderen met longproblemen hanteren VUmc en AMC verschillende protocollen wat betreft tijdstip van ingrijpen, de manier waarop en de verschillende materialen die daarbij worden gebruikt. Deze protocollen moeten gelijkgetrokken worden voordat de afdelingen veilig kunnen fuseren. Maar elke ‘kant’ vindt zijn eigen protocol eigenlijk prima werken. Hoe bepaal je dan als afdelingshoofd welke van de twee het wordt zonder dat mensen zich gepasseerd voelen of de indruk krijgen dat hun oude werkwijze niet goed genoeg was. Bestaat er een gulden middenweg? En zo zijn er duizenden voorbeelden op de tientallen afdelingen van beide ziekenhuizen.

Fusie creëert ook onzekerheid en frustratie op de werkvloer

Susanne Heijmenberg werkt al twintig jaar in het AMC Amsterdam. Ze begon als verpleegkundige en specialiseerde zich vervolgens in de complexe hematologie-en oncologiezorg. Inmiddels is Heijmenberg hoofdverpleegkundige en heeft ze 75 medewerkers onder haar hoede. Dagelijks is ze op de werkvloer te vinden, waar ze merkt dat een groot deel van haar collega’s weinig voelt voor een fusie en het nut ervan ook niet inziet.

'Deze fusie is echt een hele kluif’, zegt Heijmenberg. "Ik vraag me soms af of men zich realiseert hoeveel onrust dit op de werkvloer creëert en met hoeveel details er rekening moet worden gehouden om het hoge niveau van de zorg te blijven waarborgen. Ik zie echt veel voordelen en we krijgen geweldige nieuwe mogelijkheden voor kennisgroei. Maar de fusie creëert ook wel onzekerheid op de werkvloer." Als we fuseren dan spelen we wél mee met de andere spelers

Hoe ingewikkeld het in de praktijk ook is, voor VUmc bestuursvoorzitter Wouter Bos blijft een fusie de beste optie: "Wil je aan geld komen voor onderzoek en de nieuwste geneeskunde beschikbaar kunnen stellen, ook in Nederland, dan moet je internationaal gezien worden. Anders krijg je het geld niet om je onderzoek te financieren. Het VUmc en AMC zijn eigenlijk allebei te klein om op dat internationale terrein mee te doen. Als we fuseren dan spelen we wél mee met de andere spelers."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Gemeenten staan voor lastige keuzes: woonlasten laten stijgen of bezuinigen op zaken als zwembaden en jeugdhonken

Gemeenten staan voor lastige keuzes: woonlasten laten stijgen of bezuinigen op zaken als zwembaden en jeugdhonken
Kinderen tijdens een zwemles
Bron: ANP

Nu de overheid 2,3 miljard gaat bezuinigen op het gemeentefonds, wordt ook steeds meer duidelijk dat inwoners dit het meest gaan voelen in hun portemonnee. Bij een vijfde van de gemeentes gaat de onroerendezaakbelasting met meer dan tien procent omhoog

Gemeenten hopen zo een gat te dichten in de begroting om de bezuinigingen van aankomend en volgend jaar alvast op te vangen. Dit blijkt uit onderzoek van Vereniging Eigen Huis.

Compenseren

"Sommige gemeenten geven aan die verhoging te willen compenseren met bijvoorbeeld een iets lagere riool- of afvalstoffenheffing", zegt woordvoerder van Vereniging Eigen Huis Hans André de la Porte. "Maar die ozb is niet na één jaar weg en gaat er op lange termijn dus echt wel inhakken, ondanks die compensatie."

De woonlasten zullen dus voor veel mensen oplopen. Daarbij bestaat er ook een misvatting over wat woningeigenaren financieel aan zouden kunnen zegt De la Porte. "Huiseigenaar zijn zegt helemaal niets over je bankrekening. Als je bijvoorbeeld een klein pensioen hebt, dan is een aanslag van meer dan duizend euro heel veel. Zeker als je bedenkt dat in sommige gemeenten er wel 200 euro bij komt dit jaar."

info

Wat is ozb?

De onroerendezaakbelasting (ozb) is een belasting die huiseigenaren en bedrijven aan de gemeente betalen. Hoe duurder je huis of pand, hoe hoger de ozb. Gemeenten gebruiken dit geld voor bijvoorbeeld wegen, straatverlichting en afval. Of de woonlasten in jouw gemeenten stijgen, kun je hier bekijken.

Bekijk ook

Geen bibliotheek

Een andere optie om de cijfers voor gemeenten niet in het rood te laten lopen, is het schrappen van publieke voorzieningen. Dat zijn bijvoorbeeld bibliotheken, de buurtbus, sportfaciliteiten, of ontmoetingsplekken voor jongeren.

Miriam de Boer heeft een aantal jaar geleden zo'n ontmoetingsplek in Wormerveer opgezet. Iedere dag kunnen jongeren daar in de middag terecht om te poolen, spelletjes te spelen, met elkaar muziek te luisteren of om met één van de vrijwilligers te praten over problemen thuis of op school.

Onduidelijke toekomst

Maar de toekomst van deze plek is nu onduidelijk.

"Dit jaar en al helemaal volgend jaar gaat financieel heel spannend worden. Ondanks dat mensen bij de gemeente Zaanstad hebben gezegd dat wat wij doen heel belangrijk is én niet heel duur."

Bekijk ook

Brandbrief VVD

Het maken van dit soort keuzes is moeilijk geeft ook wethouder in Zaanstad Stephanie Onclin aan. Zij verstuurde samen met 46 andere VVD-wethouders afgelopen weekend een brandbrief aan de landelijke VVD.

De wethouders uiten hierin hun zorgen over de dreigende bezuinigingen voor gemeenten in 2026, ook wel het 'ravijnjaar' genoemd. Ze stellen dat het door deze bezuinigingen niet langer lukt 'om te staan voor onze inwoners en ondernemers', waardoor het werken hen onmogelijk wordt gemaakt.

Keuzes maken

"Twee derde van onze taken worden bepaald door wettelijke regelingen. Eigenlijk krijgen we daar al te weinig geld voor. Maar dat betekent dat er maar een klein stukje overblijft waar wij echt zelf keuzes kunnen maken", zegt wethouder Onclin.

Ze gaat verder: "En dat is juist het stukje wat inwoners écht belangrijk vinden: de openbare ruimte, veiligheid, sport."

Bekijk ook

Hulp voor jongeren of toch het zwembad?

Maar ook het zwembad valt onder de publieke voorzieningen waarop bezuinigd kan worden. De gemeente Zaanstad heeft nu drie zwembaden. "Maar", zegt de wethouder, "als we teruggaan naar twee, dan kan de wachtlijst voor de zwemles van je kind alleen maar verder toenemen."

Of de ontmoetingsplek voor jongeren van Miriam de Boer open kan blijven is een voorbeeld van hoe moeilijk de keuzes zijn die gemeenten moeten maken.

Hulp voor jongeren of toch het zwembad? Gemeenten staan voor lastige keuzes om te bezuinigen nu woonlasten stijgen
Hulp voor jongeren of toch het zwembad? Gemeenten staan voor lastige keuzes om te bezuinigen nu woonlasten stijgen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne
De Amerikaanse president Donald Trump en Russische president Vladimir Poetin tijdens een ontmoeting in 2018
Bron: EPA

Nadat Europese leiders gisteren in Parijs samenkwamen voor spoedoverleg, zitten vandaag delegaties van zowel Rusland als de VS bij elkaar in Saoedi-Arabië. Ze praten daar verder over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne.

De laatste dagen heerst er een crisissfeer in Europa. Sinds het telefoontje tussen de Amerikaanse president Donald Trump en de Russische president Vladimir Poetin is duidelijk geworden dat Europa steeds verder buitenspel wordt gezet. Waarom ziet Poetin in Amerika een interessante onderhandelingspartner?

Geen NAVO-lid en bezet grondgebied opgeven

Dat heeft met een aantal punten te maken, begint correspondent Joost Bosman. Daarvoor moeten we eerst even terug naar de eisen waar de Russische president mee is gekomen. Zo wil Poetin niet dat Oekraïne lid wordt van de NAVO. En daarnaast willen ze geen grondgebied inleveren.

Amerika heeft al toegezegd dat Oekraïne is uitgesloten van het NAVO-lidmaatschap. En Amerikaanse defensieminister Pete Hegseth kondigde eerder aan dat door Oekraïne bezet grondgebied moet worden teruggegeven aan Rusland.

'We doen er weer toe'

Maar dat is niet de enige reden waarom Rusland met de VS onderhandelt, legt Bosman uit. "Het is belangrijk voor het Kremlin om weer met Amerika te onderhandelen. Nu is de nieuwe president van het machtigste land ter wereld bereid om met hem persoonlijk te gaan praten over Oekraïne. En dat is ook voor Poetin heel belangrijk."

Hij zet daarmee Oekraïne en Zelensky buitenspel, gaat Bosman verder. "Daarnaast kan hij ook aan aan zijn eigen burgers tonen: 'kijk, we doen er weer toe. Zelfs de machtigste man ter wereld wil met ons praten.'" Voor Poetin is het dus ook op diplomatiek gebied van belang.

Bekijk ook

Economie

Het heeft ook te maken met de economische gevolgen die Rusland heeft ondervonden van de oorlog. Zo melden Russische media de mogelijke terugkeer van Visa en Mastercard in het land.

"Het geeft ook iets aan over de moeite die de Russen de afgelopen 3 jaar hebben gehad, dat ze zo verstoken zijn gebleven van die bedrijven. En niet meer geld konden sturen naar het buitenland", zegt Bosman.

Tegenslagen voor Rusland

Bosman ziet dat de getroffen economie een belangrijke reden is voor Rusland om Amerika actief te betrekken bij de vredesonderhandelingen. De materiële tekorten is iets waar het Kremlin zich zorgen om maakt. Zo is het defensiebudget bijna de helft van het hele budget.

"Het budget voor defensie is dit jaar opgeschroefd tot 40 procent. Dat is ontzettend veel. Dat betekent dus dat het ook heel veel geld kost. Rusland is bezig met nieuwe wapens maken, nieuwe artilleriegranaten, nieuwe tanks. Maar dat gaat gewoon te langzaam. Rusland kan de verliezen niet bijhouden. Het is gewoon niet te compenseren omdat de verliezen veel te hard gaan."

Bekijk ook

Inflatie en tekort arbeiders

Er zit dus ook haast achter voor Rusland om de oorlog met Oekraïne snel tot een einde te brengen. "Het is duidelijk dat Rusland toch redelijk op apegapen ligt en een adempauze nodig heeft."

Daarnaast ziet de correspondent dat Rusland kampt met meerdere economische problemen, zoals de inflatie en het tekort aan arbeiders. "Er zijn veel duizenden mannen naar het front gegaan. Honderduizenden zijn naar het buitenland gevlucht vanwege de mobilisatie 3 jaar geleden. Dat betekent dus dat er veel mensen te kort zijn die in de fabrieken kunnen werken, daardoor stijgen de lonen en gaat ook de inflatie weer omhoog."

Afwachten wat Trump zegt

Door aan de onderhandelingstafel te zitten kan er ook voorzichtig worden gekeken naar de terugkeer van westerse bedrijven, zoals nu al mogelijk met Visa en Mastercard. "Dat zal toch een verlichting zijn voor de economische malaise die er heerst in Rusland."

Toch houdt Bosman nog een slag om de arm. Het is eerst afwachten wat de Amerikaanse president Donald Trump gaat doen. "Wat hij nu zegt is het één, namelijk: Oekraïne kan maar beter geen lid worden van de NAVO. Maar of dat uiteindelijk ook zo gaat uitpakken, dat moeten we nog maar gaan zien. Als dat zo is, dan heeft Poetin natuurlijk duidelijk op dat punt gewonnen."

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne
Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant