Bij een bevalling heb je over het algemeen twee opties: een natuurlijke bevalling of een keizersnee. De tweede optie klinkt misschien makkelijker, maar wordt een stuk minder vaak gedaan in Nederland dan in sommige andere landen.
Het aantal keizersnedes dat in Nederland wordt gedaan, ligt een stuk lager dan in sommige andere landen. Zo wordt in de Verenigde Staten een op de drie bevallingen met een keizersnede gedaan en Brazilië en Turkije meer dan de helft. Hier is het ongeveer 17 procent van de bevallingen.
Optimaal percentage
Als het aan de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ligt, is het optimale aantal keizersnedes 10 tot 15 procent. Boven 20 procent zou niet leiden tot 'betere uitkomsten op populatieniveau', vertelt onderzoeker en hoogleraar verloskunde Corine Verhoeven.
Daar zitten wij met 17 procent dus wel aardig in de buurt. Dat komt omdat we kritisch zijn over wanneer iemand een keizersnee krijgt, maar ook omdat er hier een ander systeem en andere visies zijn dan in landen zoals Brazilië en Turkije.
'Elke operatie kent risico's'
Onderzoeker aan de de afdeling Verloskundige Wetenschap bij Amsterdam UMC Anna Seijmonsbergen is positief over het lage aantal keizersnedes. "Ik denk dat we daarin dus best wel heel goed bezig zijn. We letten er heel goed op dat we niet teveel keizersnedes doen, omdat we met elkaar allemaal eens zijn dat een keizersnede echt een grote buikoperatie is."
En een buikoperatie is niet niets. "Elke buikoperatie, of elke operatie an sich, heeft risico's. En daar kunnen complicaties bij komen kijken. Vrouwen houden pijn daarvan en dat kan hun leven lang aanhouden. En ook zie je vaker dat vrouwen veel bloed verliezen. Of dat ze bijvoorbeeld een ernstige complicatie hebben waardoor ze op de intensive care komen." Daarbij zijn er ook meer risico's voor de baby's, vooral ook voor baby's bij volgende zwangerschappen en bevallingen.
Bekijk ook
Niet de veiligste keuze
Waarom ze in landen zoals de VS, Brazilië en Turkije een stuk vaker keizersnedes toepassen, heeft ook te maken met dat de zorg op een andere manier georiënteerd is, vertelt Corine Verhoeven. "In de andere landen, buiten ons Nederland, heb je vaak dat de zorg helemaal in de ziekenhuizen plaatsvindt en niet in eerste lijn, dus met een volkskundige praktijk."
"En dan is een hoger percentage keizersnedes, soms vanuit het medische model verklaarbaar, maar soms ook op verzoek van vrouwen. Dat zie je dan met name in private ziekenhuizen, door angst voor de pijn of op verzoek, omdat het bijvoorbeeld planbaar is. Maar soms ook vanuit het idee van veiligheid, dat een keizersnee de meest veilige keuze is voor de moeder en het kind. Dat is echt een aanname, want dat is zeker niet zo."
Geen goede verdeling
Hoeveel keizersnedes worden gedaan in een land, verschilt ook per regio en ligt aan de toegang tot zorg. "En die verschillen zijn ook echt heel schadelijk. Want dan krijgen sommige vrouwen gewoon veel te veel zorg en misschien andere vrouwen te weinig zorg. En dan is de verdeling niet goed."
Een percentage van 50 procent is dus niet wenselijk. Seijmonsbergen: "Want die vrouwen hebben vaker last van de risico's van de keizersnede, dan dat het iets heeft opgelost.
Bekijk ook
Stijging in Nederland
Toch zien we ook in Nederland een stijging in het aantal keizersnedes bij bevallingen. Dat heeft te maken met verschillende factoren, vertelt Seijmonsbergen. "Het zit ook deels in visie. Ook in Nederland is er steeds iets meer een medicaliserende visie. Dat zie je bijvoorbeeld ook bij het aantal inleidingen (het kunstmatig opgang brengen van bevallingen, red.). Dat stijgt ook heel erg hard. Dat laat zien dat de visie steeds iets meer is van je moet eigenlijk sneller ingrijpen. Dat is beter dan af te wachten."
Daarnaast heeft een vrouw die al eens een keizersnede heeft gehad, meer kans op een keizersnee bij de volgende zwangerschap. "Dus als je eenmaal meer keizersnedes doet, dan gaat dat ook iets verder stijgen. Omdat die vrouwen ook weer opnieuw zwanger worden. En dat leidt dan weer tot meer risico's in die volgende zwangerschap en bevalling, voor zowel de baby als de moeder."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.