'Huilen op je werk? Doe niet zo kinderachtig'

Hoe kan je op jonge leeftijd ernstig neerslachtig zijn en nergens meer zin in hebben? Je bent immers in de bloei van je leven, hebt veel vrienden, studeert nog of bent bezig aan je eerste baan. Jongeren die zich depressief voelen krijgen te maken met veel onbegrip. ‘Gewoon ff een nachtje goed slapen, dan is het weer over,’ wordt vaak gezegd. Waardoor deze jongeren zich nog eenzamer en alleen gaan voelen.

‘Je stelt je aan’  

Uit onderzoek van EenVandaag blijkt dat drie op de tien jongeren zich langere tijd depressief voelen. Zeven op de tien stellen dat er een groot taboe op zit om over te praten. ‘Ze snappen niet dat een jong ‘iemand’ zonder zorgen een depressie kan hebben,' aldus een ondervraagde. Iemand anders zegt: ‘Ze wisten niet wat voor gevecht het was geweest om mijn bed uit te komen, aan te kleden, bij mensen in de buurt te zijn. Dat was voor mij al een hele overwinning. Het deed pijn als ze dan zeiden dat ik me aanstelde.’  

Ze vonden dat mijn depressie nu over moest zijn 

Dit soort onbegrip zorgt veel stress, bovenop de depressie. Stress omdat je wilt voldoen aan het perfecte plaatje, wilt blijven werken of geen studievertraging op wilt lopen. Want als dat gebeurt, heb je voor je gevoel helemaal gefaald. ‘Ze zeggen dat ik me aanstel. En dan ga je denken: misschien stel ik me wel aan? Je blijft dus maar doorgaan, terwijl een stem van binnen schreeuwt dat het niet gaat.’ Door deze stress en sociale druk wordt de depressie vaak nog erger. ‘Na een tijdje waren mensen mijn depressie zat en ze vonden dat ik nu wel beter moest zijn. Juist deze houding vanuit mijn omgeving was funest voor mij. Ik uitte mijn emoties niet meer en zette een vrolijk gezicht op. Maar van binnen werd de somberheid alleen maar erger.' 

Je kan beter een been breken dan een depressie hebben

De helft (54%) van de depressieve jongeren stelt zich ook te schamen voor hun psychische klachten en één op de zes durft er ook met niemand over te praten. Het lastige is, zo zeggen veel deelnemers, dat je aan de buitenkant vaak niks ziet aan iemand die een depressie heeft. 'En wat mensen niet zien, geloven ze niet. Je kunt beter een arm breken, dan is het voor mensen duidelijk wat je hebt. Dan houden ze de deur voor je open, tonen begrip, begrijpen ze dat de revalidatie tijd kost. Als je zegt dat je een depressie hebt, zie je ze denken: “het zal wel meevallen”.' 

Psychische klachten moeten als normaler worden gezien

Hoe het taboe te doorbreken? Het helpt, zo schrijven jongeren, als bekende mensen zoals DJ Stephan Bouwman gewoon in het openbaar zeggen dat ze zich klote voelen. Ook wordt het tijd dat mentale klachten net zo serieus worden genomen als fysieke klachten. Zoals een deelnemer zegt: ‘Het zou fijn zijn, als mensen met mentale/psychische ziektes op evenveel sympathie zouden kunnen rekenen als mensen met fysieke ziektes. Het zit in de top-3 van doodsoorzaken in Nederland en toch lijkt het niet veel mensen te interesseren.' Ook zou het werken als op sociale media en gewoon met vrienden onderling vaker gedeeld wordt wat mis gaat in het leven. ‘Mensen moeten zich eens bewust worden van de sociale druk die ze elkaar opleggen. Je moet het beste, het mooiste, het slimste zijn…Als we als samenleving zo ver gaan in het perfectioneren van elk aspect van het leven, wordt dit probleem alleen maar groter. Tegenwoordig lijkt het leven meer te gaan om alle doelen die je wilt behalen, dan dat je daadwerkelijk leeft en geniet.’ 

Als je nu zegt dat je depressief bent, krijg je nooit meer een baan.

Jongeren die nu proberen het taboe te doorbreken, krijgen vaak nog weinig steun. ‘Ik wilde het taboe doorbreken. Maar mijn ouders zeiden: “als je nu zegt dat je depressief bent, krijg je nooit meer een baan”. En: “Op je werk zitten huilen? Doe niet zo kinderachtig.”’ Door er meer open over te zijn, is het te hopen dat dit soort reacties binnenkort verleden tijd zijn.