Een bijzondere vondst in Noorwegen, waar een grote ondergrondse reserve van fosforiet is ontdekt. Het materiaal wordt gebruikt in batterijen en zonnepanelen en de vondst kan Europa dus minder afhankelijk maken van andere landen in de energietransitie.

Dat zegt strategisch adviseur energie en grondstoffen Amrish Ritoe van kennisinstituut HCSS. Hij noemt onder andere China. "Op dit moment is de aanvoer van ruwe materialen voor elektrische wagens kwetsbaar. Het merendeel komt daar vandaan en je wil liever niet je lot in de handen van één land leggen."

Tekort aan fosfor

Wetenschappers waarschuwden eerder dit jaar nog voor een tekort aan fosfor, de grondstof voor onder meer batterijen en zonnepanelen die uit fosforiet wordt gehaald. De Noorse vondst is zo groot dat mogelijk de komende eeuw in de wereldwijde fosforbehoefte voorzien kan worden, zo lijkt het. Met name met het oog op de energietransitie is dat goed nieuws.

Niet alle fosforvondsten zijn geschikt voor de batterijindustrie, maar deze lijkt dat wel te zijn. "De vondst is een mogelijkheid om essentiële vormen van fosfor dichter bij huis te produceren", zegt Ritoe. "De Europese Unie heeft als doel gesteld om 10 miljoen elektrische auto's te produceren. Het zou Europa in staat stellen om een grondstof te hebben die kan bijdragen aan de de energietransitie."

Bekijk ook

'Vondst in theorie bijzonder'

Fosfor wordt gebruikt bij de zogenoemde LFP-batterij, die onder andere in elektrische wagens zit. "Er zit echt wel een toekomst in die batterijen. Daarom is de vondst in theorie dus zo bijzonder", zegt Ritoe. In theorie, want hij plaatst ook enkele kanttekeningen.

Want er moet nog wel wat gebeuren voordat fosfor gebruikt kan worden in batterijen of zonnepanelen. "De productie van het type fosfor vergt veel verwerking. Bij die verwerking is veel energie nodig. Daarbij wordt veel CO2 uitgestoten. Dat is natuurlijk niet heel milieuvriendelijk."

Bekijk ook

Vijf tot zeven jaar

Hij zegt dat een land als Noorwegen zich 'heel erg bewust is van de ecologische kant van het verhaal'. "Daarom ben ik blij dat de vondst daar is gedaan. Noorwegen heeft een traditie van weloverwogen mijnbouwactiviteiten. We kunnen ervan uitgaan dat het mijnen en de productie ervan op een zo schoon mogelijke en milieuvriendelijke wijze gebeurt."

Al is dat niet van de een op andere dag. "Het duurt wel even om een mijn tot productie te brengen en uiteindelijk op zijn maximale capaciteit te brengen. Dan ben je 5 tot 7 jaar verder."

Grootste uitdaging

De grootste uitdaging wordt volgens Ritoe hoe snel de Noorse overheid alle vergunningen klaar heeft. "En is er genoeg kapitaal beschikbaar voor bedrijven om de productie zo snel mogelijk te starten? Daarbij is het belangrijk hoe zij hun CO2-voetafdruk verlagen. Daarvoor moet wel een plan komen."

De EU stelde enkele jaren geleden ook al het doel om niet langer van landen buiten Europa afhankelijk te zijn voor het vinden van dit soort grondstoffen, zegt Ritoe. Dus als het Noorwegen lukt om, al dan niet met de steun van de Europese Unie, uiteindelijk tot een producerende mijn te komen, dan 'zou dat natuurlijk heel mooi zijn vanuit geopolitiek standpunt.'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.