In Frankrijk is president Macron met zijn uitgesproken geluid voor méér Europese samenwerking verwikkeld in een spannende strijd met de partij van Marine Le Pen. Lang niet iedereen wil uit de EU, maar breed gedragen vertrouwen is er ook niet.

Frankrijk was het afgelopen half jaar hét toneel van de protesten van de gele hesjes. En hoewel de standpunten van deze groep Fransen die zaterdagen achter elkaar de straat opgingen en rotondes bezetten flink uit elkaar lopen, was een overwegend anti-EU geluid te horen.

Toch is het de verwachting dat Marine Le Pen's partij Rassemblement National het op 23 mei moeilijker gaat krijgen dan bij de Europese verkiezingen van 5 jaar geleden. In 2014 won de partij, die toen nog als Front National aan de verkiezingen meedeed, 24 zetels in het Europees Parlement. Nu zit de pro-Europese partij van de Franse president Macron (La Republique en Marche) haar op de hielen.

Geen frexit-referendum

In april maakte Marine Le Pen bekend geen referendum meer te willen over een vertrek uit de Europese Unie. Claes de Vreese, hoogleraar Politieke Communicatie aan de Universiteit van Amsterdam, deed onderzoek naar de mening van Fransen over de Europese Unie.

"Daaruit blijkt dat een groot deel van de bevolking in Frankrijk heel ontevreden is over hoe de EU op dit moment functioneert. Maar er is weinig discussie in Frankrijk over of het land überhaupt wel lid zou moeten zijn van de EU," zegt De Vreese. Uit zijn onderzoek blijkt dat in Frankrijk 24 procent voor een vertrek uit de EU is, maar dat ook maar 26 procent echt vertrouwen in de EU heeft.

info

De Universiteit van Amsterdam voerde in samenwerking met onderzoeksbureau Kantar grootschalig panelonderzoek uit in 10 Europese landen naar de ontwikkeling van EU-attitudes voorafgaand, tijdens en na de verkiezingen. Dit onderzoek vond plaats in het kader van de Europese Parlementsverkiezingen in mei 2019. Het onderzoek is uitgevoerd onder leiding van Prof. dr. Claes de Vreese. In ieder land zijn tussen de 1200 en 2200 respondenten geïnterviewd.

Ludovic Klein
Bron: eenvandaag
Ludovic Klein in Montargis

'Ik ben tegen de EU zoals het nu werkt'

Ludovic Klein woont in Montargis, een stadje op twee uur rijden van Parijs. Op 17 november 2018 besloot hij mee te doen aan het eerste grote protest van de gele hesjes. Sindsdien protesteert hij nog steeds. Klein is van plan blanco te stemmen bij de komende verkiezingen.

"Ik ben niet tegen de EU," aldus Klein. "Ik ben tegen Europa zoals het nu werkt." Voor de vorig jaar werkloos geraakte plasticbewerker zijn er meerdere redenen voor zijn standpunt.

'Pinda-rotonde'

"Werknemers uit andere EU-landen die hier gedetacheerd worden bijvoorbeeld. Zij hebben minder sociale rechten en zijn daardoor aantrekkelijker voor Franse werkgevers. Daarnaast lijkt het me essentieel dat we controle moeten hebben over onze grenzen. We kunnen toch onze grenzen controleren maar wel deel uitmaken van Europa?"

Klein leerde zijn huidige vriendin kennen op de 'pinda-rotonde', waar ze elke week demonstreerden tot het door een samenscholingsverbod niet meer mocht. Zij staat voor hem symbool voor waarom het protest van de gele hesjes zo nodig is.

'Geen huisarts hier'

"Mijn partner verdient 1500 euro netto per maand. Ze heeft twee kinderen en met dat salaris redt ze het niet. Ze betaalt de huur, gas/water/licht en dan is het geld op."

"Alle mensen die op 17 november de straat op gingen, zijn zoals zij", vertelt Klein. Hij vindt ook dat zijn persoonlijke situatie steeds verder achteruitgaat. "Mijn huisarts is twee jaar geleden met pensioen gegaan. Sindsdien heb ik geen behandelend arts hier."

'Woestijn'

Volgens het gele hesje woont hij 'in de woestijn', als hij het vergelijkt met de voorzieningen in de grote Franse steden. "In Parijs, Lyon, Marseille, Nice, daar is alles wat je nodig hebt. Niet alleen op medisch gebied."

"Maar nog een voorbeeld: het kentekenbewijs voor de auto. Dat kunnen we hier niet meer aanvragen, dat moet via internet. Hierdoor zijn er veel minder ambtenaren nodig, en is er theoretisch gesproken meer geld in de staatskas. Maar wij profiteren daar niet van."

Video: Ludovic gelooft in een sterk Europa

'De EU krijgt de schuld als het misgaat'

Volgens Parijzenaar Ludovic Bain, actief voor de jongerenbeweging van de partij van Macron, wordt er veel gedaan voor de gele hesjes. "Er wordt 10 miljard geïnvesteerd om mensen weer aan het werk te krijgen." Hij denkt dat lang niet alle gele hesjes tevreden gesteld kunnen worden.

Volgens hem krijgt Europa de schuld van alles wat misgaat in zijn land. "Er zijn bijvoorbeeld wegen aangelegd met Europees geld. Maar mensen weten dat niet. Lokale politici nemen dat geld voor lokale projecten en zeggen: wij hebben dat gedaan. Maar de EU krijgt wel de schuld als het misgaat."

Lees ook

'We demonstreren voor een rechtvaardiger Europa'

Volgens Ludovic Klein uit Montargis gaat het protest van de gele hesjes voorlopig nog niet voorbij. Ook al worden de zaterdagse demonstraties inmiddels een stuk minder goed bezocht. "Het was een sociale beweging en dat is het nog altijd. We hebben veel mensen ontmoet. Het is in zekere zin een grote familie."

"We demonstreren voor een rechtvaardiger Europa", aldus Clain. "We willen dat de huidige politiek verdwijnt omdat het huidige Europa de rijken bevoordeelt en de armen en de middenklasse verzwakt."

Geel hesje Ludovic Klein vertelt waarom hij denkt dat de arme en- middenklasse niet profiteert van de Europese Unie. Parijzenaar Ludovic Bain daarentegen vindt dat de EU juist verder moet integreren.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.