Een levenslange gevangenisstraf voor Ratko Mladic. Het Joegoslaviëtribunaal deed vanmorgen uitspraak in de zaak tegen de voormalige Bosnisch-Servische legerleider. Hij krijgt levenslang voor het plegen van oorlogsmisdaden tijdens de belegering van de Bosnische hoofdstad Sarajevo van 1992 tot 1995. Ook acht de rechter hem schuldig aan de genocide onder Bosnische moslims na de val van de moslimenclave Srebrenica.
Met het vonnis tegen Mladic is tevens de laatste grote zaak van het Joegoslavië-tribunaal afgerond. De allerlaatste uitspraak zal op 29 november plaatsvinden, in een hoger beroep van zes Kroatische verdachten. Daarna komt na 24 jaar een einde aan het tribunaal.
“Ik denk dat ze het erg goed gedaan hebben", zegt jurist Göran Sluiter, gespecialiseerd in internationaal strafrecht. “De meeste verantwoordelijken zijn berecht.” Ondanks dat geeft Sluiter toe dat er ook kritiek was op het tribunaal. "Het is weinig populair in het voormalig Joegoslavië. Er is altijd wel wat op aan te merken. Maar ze richten zich terecht op de verdachten die de meeste misdrijven op hun gewetenhebben."
Neurenberg
Het Joegoslaviëtribunaal heeft zich onderscheiden van eerdere internationale tribunalen. Sluiter maakt de vergelijking met het proces van Neurenberg, waar het Internationale Militaire Tribunaal na de Tweede Wereldoorlog uitspraak deed tegen de nazi’s. “Dat proces is een vorm van overwinnaarsrecht geweest. Oorlogsmisdrijven van de geallieerden zijn niet berecht.” Een voorbeeld daarvan is het geallieerde bombardement op Dresden. Het Joegoslaviëtribunaal besloot het anders te willen doen. "Zij hebben alle partijen berecht: Bosnische moslims, Kroaten en Bosnische Serviërs", aldus Sluiter.
Foto’s
In 1994 opende het tribunaal in Den Haag met de zaak tegen generaal Tadic. Langzaam komen er meer verdachten naar Den Haag: in totaal 161, waarvan er 83 veroordeeld worden. Het is het eerste tribunaal dat ruim spreekrecht geeft aan de slachtoffers van de oorlog: uiteindelijk spreken er 4650. Met de jaren worden steeds ‘grotere vissen’ gevangen. In 2016 krijgt politicus Karadzic veertig jaar straf en in 2011 wordt ook Mladic opgepakt.
Fotograaf Friso Keuris maakte jarenlang foto’s rondom het Joegoslaviëtribunaal, in de periodes 2001-2003 en 2013-2016. “Zo’n hof heeft zo’n groot gewicht, dat dat vastgelegd moet worden”, aldus Keuris. Hij portretteerde meerdere betrokkenen, van de rechters tot de verdediging van verdachten. De foto’s worden gekenmerkt door hun serieuze uitstraling. Een bewuste keuze, volgens de fotograaf. “Er viel dan ook weinig te lachen.”
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.