'We konden nog een paar lichaamsdelen verzamelen en begraven'

Ratko Mladic is veroordeeld tot levenslang. Hij wordt verantwoordelijk gehouden voor de gruwelijke moordpartijen op duizenden jongens en mannen in Srebrenica. Velen ervaren nog dagelijks de trauma's van de oorlog. Zo ook Almir Garbo.

Almir was 14 jaar oud toen hij besloot zich aan te sluiten bij het Bosnische leger. Het was zijn eerste oorlog aan het front. Wat hij toen nog niet wist is dat de oorlog de rest van zijn leven zou achtervolgen. Het veel beter uitgeruste Servische leger, onder leiding van Rako Mladic, was altijd in de buurt. De gruwelijkheden die hij als kind van 14 jaar onder ogen kreeg waren verschrikkelijk. "Een goede vriend werd door een mortier geraakt. Er was niks meer van hem over. We konden nog een paar lichaamsdelen verzamelen en begraven. Dat was het eerste moment dat ik me realiseerde dat het echt oorlog was." Na 22 jaar vrede is Almir één van de 400.000 Bosniërs die lijden aan Post Traumatische Stressstoornis (PTSS).  Na de oorlog trouwde Almir met Enisa, de zus van zijn omgekomen vriend aan het front. 

Bosnië komt nauwelijks verder

Almir woont met zijn vrouw en 10-jarige zoon in een appartement in Bosnië. Het leven is zwaar vindt Enisa. "Het is onmogelijk om werk te vinden, tenzij je mensen kent. Om te overleven moet je alles aannemen, maar het geld dat Almir nu verdiend is te weinig om van te leven. Almir werkte als constructiewerker, maar is nu uit de running doordat hij twee ribben brak. Bosnië kampt met een hoge werkloosheid. Maar liefst 40% van de Bosniërs zit zonder werk en de jeugdwerkloosheid bedraagt 67%. Er is veel corruptie in Bosnië en door politieke instabilliteit komt het land nauwelijks verder.

Een verzoenend gebaar

Mladic is onder andere veroordeeld voor de moord op negenduizend Bosnische mannen en jongens in Srebrenica in de zomer van 1995. De International Commission on Missing Persons is nog dagelijks bezig om de doden van deze slachtpartij te identificeren. De lichaamsdelen worden door de Servische patholoog Dragana Vucetic in een laboratoria onderzocht. Op dit moment moeten er nog rond de duizend personen worden geïdentificeerd. Voor de servische Dragana voelt haar werk als een 'verzoenend' gebaar tegenover de Bosniërs. "Ik voel me niet schuldig voor wat mijn landgenoten hebben gedaan. Niet een hele natie is schuldig aan de massamoorden. Ik ben blij dat ik kan helpen en het is een voorbeeld dat niet iedere Serviër slecht is."

Voor Almir bestaat het leven momenteel uit het schrijven van poëzie, mede om de trauma's van de oorlog te verwerken. "Ik hoop dat de toekomst van mijn zoon niet zo traumatisch wordt als de mijne." Ook denkt hij nog vaak terug aan het incident met zijn vriend. "Geen bekentenis van de daders, straf of geld kan mijn vriend vervangen. Het leven is hard, mede door de herrinneringen."

EenVandaag maakte eerder al een reconstructie over wat er in Srebrenica gebeurde.