Iedereen kent ze wel: onbetwiste 'uitvaarthits', de meest gedraaide nummers op een begrafenis. 'Waarheen, Waarvoor', 'Afscheid Nemen Bestaat Niet' of 'Time To Say Goodbye', en de lijst gaat nog wel even door. Toch verandert door de jaren heen wat populair is op een uitvaart. De muziek die wordt gedraaid is steeds diverser.

De Italiaanse zanger Andrea Bocelli, van het nummer 'Time To Say Goodbye', heeft voor het eerst in vijftien jaar een nieuw album uitgebracht. Reden om zijn carrière te bespreken in het Radio 1-Journaal. Muzieksamensteller Angelique Stein had het over de enorme populariteit van het nummer 'Time To Say Goodbye'. Volgens haar is het de onbetwiste nummer één bij uitvaarten. Dat het lied toepasselijk is voor een definitief afscheid is bekend, maar is het inderdaad dé nummer één?

Popmuziek steeds populairder

Over de rol van uitvaartmuziek spraken we met onderzoeker Janieke Bruin. Aan de Universiteit van Tilburg promoveert zij op dit onderwerp. In de afgelopen vijftig jaar is er volgens haar heel veel veranderd in de uitvaartmuziek. Vroeger werd er nog veel naar klassieke en religieuze muziek geluisterd, maar nu is eigenlijk alles mogelijk. "Vijftig jaar geleden was het standaard dat er bij een uitvaart naar drie muziekstukken werd geluisterd, waarvan 'Waarheen, Waarvoor' er dan meestal een van was. Nu is er vraag naar meer muziekstukken en is de diversiteit ook een stuk groter", aldus Bruin.

Volgens Bruin wordt er tegenwoordig veel meer naar popmuziek geluisterd tijdens uitvaartdiensten. "Dat komt voor een deel doordat we tegenwoordig sowieso meer naar popmuziek luisteren, maar ook doordat we een uitvaart steeds meer proberen te personaliseren. De favoriete muziek van de overledene is dan een van de manieren om te benadrukken wie de overledene was."

Uitvaartverzorgers zijn het oneens

Of 'Time to Say Goodbye' de onbetwiste nummer één is op de uitvaart kan Bruin niet met zekerheid zeggen. Daarvoor wenden we ons tot de 'Uitvaartmuziek Top 10'. Maar wat blijkt, er circuleren meerdere toplijsten voor de uitvaartmuziek, opgesteld door diverse grote uitvaartverzorgers die over de data van een groot aantal diensten beschikt.

Wat blijkt: de verschillende uitvaartverzorgers zijn allesbehalve eensgezind over de hitlijst. Waar Dela inderdaad het duet van Andrea Bocelli en Sarah Brightman, 'Time To Say Goodbye', op één heeft staan, gaat bij Yarden die eer naar Claudia de Breij’s 'Mag Ik Dan Bij Jou', terwijl Uitvaart.nl weer Schuberts 'Ave Maria' bovenaan heeft staan.

Afscheid nemen bestaat niet (meer)

Kortom, Bocelli als onbetwiste nummer één voor uitvaartdiensten? Dat is helaas fictie. Onderzoekster Bruin biedt een uitleg waarom dat misschien zo is. Volgens haar is onze relatie met de dood veranderd. "Waar het eerder voelde alsof de relatie die we hadden met onze dierbare werd doorgesneden, zetten we die relatie nu juist voort. De herinneringen blijven altijd bij ons", aldus de onderzoekster.

Dat in het achterhoofd houdend, is 'Time To Say Goodbye' misschien een stuk minder treffend dan bijvoorbeeld Marco Borsato’s populaire 'Afscheid nemen bestaat niet' of 'Mag ik dan Bij Jou' van Claudia de Breij.

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.

Voor Nederlandse ondernemingen met veel export naar de Verenigde Staten breken spannende tijden aan. Door de extra belasting van 20 procent worden hun producten voor de Amerikaanse consument een stuk duurder. "Dit betekent heel veel onzekerheid."

"Dit valt wel rauw op ons dak", zegt Willem Hulsebosch. Samen met zijn vrouw en zoons runt hij al jaren een bloembollenbedrijf in Julianadorp.

Andere markten

"We doen al decennialang zaken met Amerika en hebben in de loop der jaren echt een goede band opgebouwd met onze klanten in de VS", gaat Hulsebosch verder. "Die willen we graag houden. Maar als het moet, dan gaan we ons op andere markten richten."

Want de familie beseft wel dat Amerikanen zullen afhaken als bloemen door de heffing te duur worden. "Tulpen zijn geen eerste levensbehoefte. Aan het eind van je rondje supermarkt staat er een bosje bloemen. Als dat ineens 20 procent duurder is, dan denk je wel twee keer na."

'We begrijpen zijn visie'

De familie Hulsebosch is flink verweven met de Verenigde Staten. "Onze moeder is Amerikaans, we hebben familie overzee en komen er vaak", vertelt zoon Roy.

"We houden van het land en zijn zelfs pro-Trumpers. Dat klinkt misschien tegenstrijdig, maar we begrijpen zijn visie wel. Hij maakt waar wat hij zegt. Dat vinden wij ergens ook wel bewonderenswaardig. Hij zet zijn volk op één, dat is duidelijk. Daar kunnen wij in Europa nog wat van leren. Alleen dit plan, dat maakt het voor ons wel lastig."

Niet volledig afhankelijk

Toch blijft Hulsebosch positief: "We zijn gelukkig niet volledig afhankelijk van Amerika. We exporteren ook naar Engeland, China, Rusland en Kazachstan. En we hebben een uniek product. Bollen kun je maar op één plek in de wereld telen, en dat is hier, in Nederland. Door het klimaat, de bodem, de omstandigheden. Dat kan niet zomaar ergens anders. Daar hebben ze ons gewoon voor nodig.

Er zijn dus genoeg opties. "Als de ene markt moeilijk doet, dan vinden wij onze weg wel via een andere. We hebben al vaker met onzekerheden te maken gehad. Als het even tegenzit, dan nemen we genoegen met wat minder marge en stellen we investeringen gewoon even uit."

'Kennis en ervaring zit in Nederland'

"Trump ziet ons het liefst naar Amerika vertrekken", legt directeur van TTA-ISO Martin Maasland uit. Het Nederlandse bedrijf maakt landbouwmachines en heeft een grote afzetmarkt in de Verenigde Staten.

TTA-ISO heeft zelfs een kantoor in de VS zitten. "Maar de kennis en ervaring op het gebied van high-techsystemen in de tuinbouw zit hier in Nederland. Die gekwalificeerde mensen kun je niet oppakken en in Amerika neerzetten."

Prijs verlagen

Bang voor Amerikaanse concurrenten is Maasland niet. "In ons geval zijn er weinig of eigenlijk geen partijen in de Verenigde Staten die hetzelfde kunnen bieden als wij. We zien onszelf daardoor niet genoodzaakt om de winstgevendheid op onze machines te verlagen."

Maar als de prijs vanwege de invoerheffingen te hoog wordt, dan bestaat er volgens Maasland wel een kans dat de markt afneemt of zelfs helemaal stilvalt. "Dan kunnen we overwegen of we bereid zijn iets van onze marges op te geven, maar we moeten ook de salarissen van onze medewerkers kunnen betalen."

Tegenactie

Over eventuele eigen tarieven die de EU als tegenactie kan invoeren, maakt Maasland zich geen zorgen. "De grootste impact zijn uiteindelijk toch de hoge tarieven van Amerika richting Europa, omdat wij in Europa produceren."

"En andersom importeren wij weinig vanuit Amerika", gaat hij verder. "Dus als Europa hoge handelstarieven gaat invoeren, verwachten wij niet dat dat veel impact op ons heeft."

Minder groei maar geen crisis

Hoofdeconomoom van de ING Marieke Blom begrijpt de zorgen van Nederlandse ondernemers die veel exporteren naar de Verenigde Staten. "Door Trumps nieuwe invoertarieven, gemiddeld 25 procent, en zelfs 54 procent voor China krijgt ook de Europese Unie een tarief van 20 procent opgelegd. Dat leidt naar verwachting tot een exportdaling van zo'n 15 procent richting de VS. Voor Nederland betekent dat een krimp van ongeveer 0,2 procent van het BBP."

Toch is dit volgens Blom geen nieuwe economische crisis in wording. "Dit is niet te vergelijken met corona of de energiecrisis. Het is vooral een rem op de groei."

Niet terugslaan met eigen tarief

Blom verwacht dat Europa met eigen tarieven zal reageren. "Maar hoe dat uitpakt is onduidelijk, omdat we niet zeker weten hoe Trump reageert. Een handelsoorlog moeten we zien te voorkomen."

"We kunnen beter gerichte steun bieden aan getroffen sectoren. Ook kan er veel winst worden geboekt door de interne markt beter te laten werken. En er liggen veel kansen in het versterken van handelsrelaties met landen als India en Zuid-Amerika. Als we dit moment grijpen, kan Europa uiteindelijk sterker en minder afhankelijk van de VS worden. Ook voor Nederland liggen hier echte kansen."