Drugsgebruikers die stiekem drugs kochten op de “darkwebsite” Hansamarket kregen in februari onverwacht bezoek van de politie. De boodschap: u heeft drugs gekocht op het dark web en u dacht dat anoniem te doen, maar dat is niet zo. Want ook de stiekeme koper van drugs via het dark web loopt uiteindelijk tegen de lamp. Het is dat bewustzijn dat de politie de koper wilt bijbrengen met deze zogeheten “knock and talk” actie, zegt Wilbert Paulissen in Eenvandaag. Bij de actie zijn tientallen agenten betrokken in Nederland en de Verenigde staten.

Het dark web maakt het mogelijk om op eenvoudige manier geheel anoniem op internet rond te surfen. Op dat dark web zijn marktplaatsachtige websites te vinden waar je illegale goederen kunt kopen. Hansamarket was zo’n site. Er werden vooral drugs verkocht en kopers kregen hun drugs per post toegestuurd.

Justitie kijkt stiekem mee

Deze zomer maakte politie en OM bekend dat ze in een omvangrijk, internationaal onderzoek de website Hansamarket hadden gehackt. Spectaculair nieuws, vooral omdat bleek dat justitie ruim een maand lang stiekem had meegekeken op de site, ze hadden het beheer van de site zelfs overgenomen.  Zo konden ze tienduizenden onversleutelde berichten tussen koper en verkoper onderscheppen.  50.000 transacties zagen ze langs komen. Uiteindelijk grijpt justitie in, haalt de site offline, arrestaties volgen en er wordt twee miljoen euro aan bitcoins in beslag genomen.

Justitie is er nu ook in geslaagd afleveradressen in kaart te brengen. En die mensen kregen afgelopen dagen dus thuis onverwacht bezoek. Bijzonder is dat tegelijkertijd ook in de Verenigde Staten huisbezoekjes plaatsvonden bij kopers, zegt Kevin Scully van de Amerikaanse Drugs Enforcement Agency (DEA):

“We hebben zo’n honderd kopers van drugs geïdentificeerd. Vijftig in Nederland, vijftig in de Verenigde Staten. Die gaan we thuis opzoeken. Om ze af te schrikken en duidelijk te maken dat ze niet anoniem zijn op het dark web. Dat we ze weten te vinden en zullen vervolgen als dat moet. De samenwerking met Nederland maakt dat we sterker en effectiever kunnen opereren in de strijd tegen de wereldwijde drugshandel’.  

Een pittig gesprek

De kopers, die geen grote partijen insloegen, maar vooral gebruikershoeveelheden van ongeveer 1 gram, kregen een pittig gesprek en ook zijn er arrestaties verricht.

Het is niet de eerste keer dat Justitie ingrijpt bij dark web marktplaatsten. Zo werd in 2013 de website Silk Road door de FBI uit de lucht gehaald. Daar werd  op grote schaal gehandeld in drugs, wapens, kinderporno en gijzelingssoftware.  Maar het is wel de vraag hoe effectief dergelijke acties zijn. Want het probleem is hardnekkig. Toen de website Silkroad uit de lucht werd gehaald, kwamen er al snel alternatieve websites omhoog zoals Alpha Bay en later dus, Hansamarket. Met de actie “knock and talk” voegt justitie wel een nieuw element aan de strijd tegen cybercrime toe.

Kevin Scully: “De kopers van drugs zijn vaak hele gewone mensen. Het kan je buurman of je collega zijn. Mannen, vrouwen, jong, oud, regelmatig zonder strafblad en wonend door het hele land: iedereen koopt op het dark web. Wij gaan hen thuis opzoeken. Om ze af te schrikken en duidelijk te maken dat ze niet anoniem zijn op het dark web. Dat we ze weten te vinden en zullen vervolgen als dat moet.”

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.