meer NPO start

Deadline kieslijst voorbij, maar toch wil je je terugtrekken als kandidaat-Tweede Kamerlid: zo werkt dat

Deadline kieslijst voorbij, maar toch wil je je terugtrekken als kandidaat-Tweede Kamerlid: zo werkt dat
Kauthar Bouchallikht
Bron: ANP

Vorige week maakte Tweede Kamerlid Kauthar Bouchallikht van GroenLinks-PvdA bekend dat ze zich terugtrekt van de kandidatenlijst voor de verkiezingen. We zoeken uit hoe dat werkt, als de deadline voor het opstellen van de lijst al is verstreken.

Columniste Annemarie van Gaal schreef vanmorgen in De Telegraaf: 'In ons hopeloos ouderwets politieke systeem, kan ze zich helemaal niet terugtrekken', maar dat ligt toch iets anders.

Geen wijzigingen op het papier

Hoogleraar staats- en de bestuursrecht Wim Voermans van de Universiteit Leiden legt uit dat partijen de eenmaal ingediende kandidatenlijsten op 9 oktober niet meer kunnen wijzigen.

"Dat is ook wel logisch ook natuurlijk, want anders wordt het een janboel. Dan kan je nog een dag voor de verkiezingen zou je de nieuwe kandidaten op zo'n lijst zetten. Die lijsten moeten ook worden gedrukt en verspreid."

Bekijk ook

Niet beschikbaar zijn

De kandidatenlijst staat vast, en Bouchallikht staat op plek 17. Ze kan zich als kandidaat wél terugtrekken door nu al te zeggen dat ze niet beschikbaar is. Voermans: "De Kiesraad kan daar een voorziening voor treffen. Om te kijken hoe dat aan de kiezers duidelijk te maken is dat een van de kandidaten die op een kandidatenlijst staat niet meer beschikbaar zal zijn voor die verkiezingen."

"Je kunt zeggen: 'het is al bekend genoeg dat als je op haar stemt, dat de risico bestaat dat haar dat die stem verloren gaat'. Maar ze kunnen echt nog in een heel uitzonderlijk geval alsnog zeggen van 'nee, we laten het de kiezer weten dat die persoon die op de kandidatenlijst staat niet beschikbaar is'."

Kieswet

Bijzonder hoogleraar parlementaire geschiedenis Bert van den Braak van de Universiteit van Maastricht vult aan: "Je kunt natuurlijk altijd zeggen van: 'wat is het moment dat je je nog wel of niet kan terugtrekken?'. Dat kan misschien ook nog wel 2 of 3 weken later, maar dat zou de Kiesraad moeten bepalen." De termijnen die we in Nederland hebben, staan in de Kieswet.

Van den Braak denkt dat er aan het opschuiven van termijnen beperkingen zitten. "Ook dan kan het natuurlijk nog steeds gebeuren dat iemand op het laatste moment aangeeft: 'ik sta wel op de lijst, maar kan toch niet gekozen worden'. Dat is een onvermijdelijk. En het is ook iets dat heel zelden voorkomt." Van den Braak ziet het probleem dus niet met dat de deadline op 9 oktober stond.

Bekijk ook

Zetel naar DENK?

Van den Braak legt uit dat Kamerleden die gekozen worden, zelf moeten aangeven of ze wel of niet hun zetel aanvaarden. "In het verleden is het ook wel voorgekomen dat mensen die gekozen waren toch de kamer niet ingaan. Jan Peter Balkenende bijvoorbeeld, na de verkiezingen van 2010. Maar ook Kamerleden die veel minder bekend zijn. Dat is ook een vrijheid van kandidaten."

Annemarie van Gaal gooit het balletje op in haar column, dat ze haar zetel aan DENK zou kunnen geven bij veel voorkeursstemmen. Volgens Voermans is dat onmogelijk. "Die gaan gewoon naar de volgende in de rij op de kandidatenlijst van GroenLinks-PvdA. Er is geen enkele mogelijkheid om de op haar uitgebrachte stemmen dat zij daar nog een bestemming aan geeft voor een andere partij of wat dan ook."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Stadsboerin Ellen bereidde een Achterhoeks maal voor de koninklijke familie: 'Bijzonder dat we dit mochten doen'

Dit jaar vierde de koning zijn verjaardag in Doetinchem in de Achterhoek. Een streek waar 'lokaal, eerlijk en lekker eten' centraal straat, volgens de burgemeester. Stadsboerin Ellen Willems serveerde een Achterhoeks maal aan de koninklijke familie.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Hoe gaat het verder met de Katholieke Kerk, na uitvaart paus Franciscus? 'Opvolger mag diplomatieker zijn'

Hoe gaat het verder met de Katholieke Kerk, na uitvaart paus Franciscus? 'Opvolger mag diplomatieker zijn'
De uitvaart van Paus Franciscus
Bron: ANP/AFP

Met de dood van de door velen geliefde paus Franciscus kwam een einde aan een tijdperk. Wie volgt hem op en wat betekent die wisseling van de wacht voor de toekomst van de Katholieke Kerk? "De nieuwe paus mag zeker behoudender zijn."

Vandaag neemt de wereld afscheid van paus Franciscus. Met de uitvaart komt er niet alleen een einde aan zijn pontificaat van bijna 12 jaar, ook begint de zoektocht naar zijn opvolger.

'Kerk heeft diplomatieke paus nodig'

Franciscus heeft de Rooms-Katholieke Kerk veranderd. Hij brak met tradities en liet een laagdrempelige en menselijke kant van de kerk zien. Hij bleef bewust bij zijn eenvoudige levensstijl en pleitte voor meer rechtvaardigheid in de wereld. Voor het beschermen van aarde en klimaat. De vraag is nu of die koers wordt voortgezet.

Hoogleraar kerkgeschiedenis Paul van Geest verwacht inderdaad dat een nieuwe paus de naar buiten gerichte koers van Franciscus zal aanhouden: "De kerk kan niet om het charisma en om de richting heen, die hij is ingeslagen. We krijgen nu niet opeens een naar binnen gekeerde paus."

Hoe moet het verder met de Katholieke Kerk na Paus Fransiscus?

Bekijk ook

Grotere onrust in de wereld

Maar, vervolgt hij: "Gezien de veranderingen in de wereld, de grotere onrust, zou het goed zijn dat de nieuwe paus diplomatiek sterk is op politiek vlak."

"Een stuk diplomatieker dan Franciscus in ieder geval."

Niet iedereen blij met koers

Franciscus probeerde de kerk menselijker en toegankelijker te maken, maar dat leidde soms ook tot spanningen met conservatieve stromingen binnen de kerk.

Want niet iedereen binnen de Katholieke Kerk was blij met de koers van de overleden paus. Zijn open houding tegenover homoseksuelen en gescheiden gelovigen, en zijn plannen om het Vaticaan te hervormen, vielen in conservatieve kringen behoorlijk slecht.

'Nieuwe paus mag wat meer een theoloog zijn'

Veel jonge gelovigen staan achter vernieuwing, maar dat geldt niet voor iedereen: "De nieuwe paus mag van mij wel wat meer een theoloog worden, die de klassieke leer naar buiten brengt", zegt Nino Hoffmans, die samen met andere jonge katholieken naar de uitvaart kijkt. "Conservatiever? Nou, ik zou zeggen: zeker behoudender."

Medegelovige Chris van der Voort hoopt op een jonger iemand: "Een persoon die vol in het leven staat en kracht heeft om te strijden, want de nieuwe paus gaat geen makkelijke tijd tegemoet. Ik hoop dat het iemand is die op dezelfde lijn staat en het werk van Franciscus kan voortzetten. Liefde voor mensen, naastenliefde, dat is belangrijk in deze tijd."

Bekijk ook

'Sede Vacante'

Nu het Vaticaan officieel 'Sede Vacante' is, wat betekent dat de pauselijke zetel leeg is, bereiden de kardinalen zich voor op het conclaaf. De komende periode zullen zij achter gesloten deuren stemmen over wie de nieuwe leider van de Katholieke Kerk moet worden.

Wordt het iemand die de koers van Franciscus voortzet? Of kiest men voor een meer traditionele paus die de teugels weer strakker aantrekt? De gesprekken zijn in ieder geval al begonnen

'Er wordt al flink genetwerkt'

"Er zijn nu al veel van de 135 kardinalen in Rome, en de meesten blijven ook hangen om over de nieuwe Paus te praten", vertelt Paul van Geest.

"De vergaderingen zijn al begonnen, er wordt stevig genetwerkt. Zo'n conclaaf is best heel prozaïsch, er worden al veel verkennende gesprekken gevoerd en gekeken of men het eens kan worden over een kandidaat."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant