Dat Loekasjenko kernwapens belooft aan elk land dat zich aansluit bij Russisch-Belarussische alliantie 'is vooral symbolisch'

De Belarussische president Loekasjenko wil kernwapens beschikbaar stellen aan ieder land dat zich aansluit bij de Russisch-Belarussische alliantie. Een aanbod dat vooral bedoeld is om de eigen bevolking te beïnvloeden, legt expert Franka Hummels uit.

De uitspraak volgt op het nieuws van afgelopen week dat Rusland nucleaire wapens in Belarus wil stationeren. Als dat plan inderdaad wordt uitgevoerd, is het de eerste keer sinds de val van de Sovjet-Unie in 1991 dat Rusland nucleaire wapens buiten de eigen grenzen plaatst.

Symbolisch verzoek

Met de oproep aan landen om zich aan te sluiten bij de Russisch-Belarussische alliantie in ruil voor kernwapens, richt president Alexandr Loekasjenko zich op landen als Kazachstan, Kirgizstan en Armenië. Maar journalist en Belarus-expert Franka Hummels vermoedt niet dat deze landen in zullen gaan op het verzoek. "Die landen zoeken juist naar een wat neutralere positie."

We moeten dit dus vooral zien als een symbolisch verzoek, volgens Hummels. "Onder andere omdat de leiders van Belarus en Rusland hun inwoners willen laten geloven dat ze bedreigd worden door Oekraïne, maar ook door Polen en Litouwen. Ze maken mensen wijs dat alles wat hun landen daar op militair vlak doen niet aanvallen is, maar verdedigen. Dat het westen vijandig gezind is en gevaarlijk."

'Belarussen verloren zaak'

Ze willen daarmee voornamelijk de Russische bevolking beïnvloeden, vertelt Hummels. "Poetin en Loekasjenko zien de Belarussische bevolking als een verloren zaak. De meeste Belarussen zijn namelijk over het algemeen heel erg tegen deze oorlog en niet makkelijk te beïnvloeden."

Sinds de verkiezingen in 2020, die niet eerlijk verliepen, gaan Belarussen niet meer zo makkelijk mee in de propaganda, weet de journalist. "Ze hebben gezien dat de staatsmedia logen en ze hebben geleerd waar ze andere informatie vandaan kunnen halen. Bijvoorbeeld van Belarussen in het buitenland."

Het westen provoceren

Naast de eigen bevolking beïnvloeden, of eigenlijk een deel daarvan, willen Loekasjenko en Poetin ook de discussie over kernwapens gaande houden in het westen. "Elke keer als het over kernwapens gaat, roept dat in het westen reacties op, zoals: 'We moeten Poetin niet te veel provoceren, niet te stellig zijn in onze steun aan Oekraïne, want misschien gaat hij dan kernwapens gebruiken'."

Hummels noemt het een 'heftige, symbolische stap' dat Poetin kernwapens wil stationeren in Belarus. "Kernwapens worden daarmee dichterbij de Europese grens gebracht, het blaffen wordt harder."