Pluimveehouders die een stal vol met fipronil besmette kippen hebben worstelen met de vraag hoe ze hun stal weer schoon kunnen krijgen. Want zelfs als de kippen geruimd worden blijft een besmette stal achter. En pas als de stal helemaal vrij is van fipronil, mogen er weer eieren worden geleverd. 

Moeilijk afbreekbaar 

Pluimveeartsen en onderzoekers zijn al weken op zoek naar een oplossing. Maar die blijkt niet eenvoudig te vinden. Zo is fipronil van zichzelf al moeilijk afbreekbaar en is het door de Barneveldse bloedluisbestrijders Chickfriend ook nog eens vermengd met etherische oliën, dat in alle hoeken en kieren van de stal terecht is gekomen. Doordat fipronil zich hecht aan vet, maakt dat het nog eens extra moeilijk het middel te verwijderen.   

Extra alert

De Gezondheidsdienst voor Dieren adviseert pluimveehouders in ieder geval zo vaak mogelijk mest uit de stallen te verwijderen. Ook het schoonspuiten van de stal met water en zeep is een optie, maar alleen als het spoelwater, dat dan ook verontreinigd raakt met fipronil, wordt opgevangen. Lozing van het water op het riool of het oppervlaktewater kan namelijk tot milieuschade en vissterfte leiden. Reden dat het Waterschap Vallei-Veluwe aangeeft de komende tijd extra alart te zijn op de aanwezigheid van fipronil in het oppervlaktewater of de waterzuivering. 

Waterstofperoxide

Het middel waarop de onderzoekers hun hoop nu vooral gevestigd hebben is waterstofperoxide, dat fipronil kan afbreken. Maar ook daarover durven ze nog geen garanties af te geven, omdat er vooral in een laboratorium-situatie is getest. Extra probleem: waterstofperoxide lijkt vooral effectief in hoge concentraties, maar in een stal mét dieren mag het middel slechts in lage gehaltes worden toegepast. Dat betekent dat de behandeling meerdere keren herhaald moet worden. De stalvloer zou ‘s nachts onder handen kunnen worden genomen, als de kippen op stok zitten. De inventaris van de stal kan dan apart worden behandeld. 

Verklikker-kippen

Een dierenarts moet met monsters op verschillende plekken nagaan of de behandeling geslaagd is. Maar ook als de resultaten positief zijn kan de pluimveehouder zijn bedrijf nog steeds niet in gebruik nemen. Het protocol schrijft voor dat er eerst een paar weken zogeheten ‘verklikker-kippen’ in de stal worden geplaatst. Pas als monsters van de mest, de eieren én het vlees aantonen dat de beesten fipronil-vrij zijn kan de productie worden hervat.

Ruien

En dan zijn er nog de pluimveehouders die hun kippen niet geruimd hebben. Zij hopen hun dieren door ze op een dieet te zetten vrij van fipronil te krijgen. Door het ruien gaan de dieren hun buikvet aanspreken, daar waar de stof vooral is opgeslagen. De eerste uitslagen bieden nog weinig reden tot juichen: bij sommige dieren bleek het fipronil-gehalte juist gestegen in plaats van gedaald. De Nederlandse Vakbond Pluimveehouders (NVP) is dan ook nog alles behalve optimistisch. “We hebben nog een lange weg te gaan voor bedrijven weer in productie kunnen”, aldus voorzitter Hennie de Haan. 

Klok tikt door

Het kan weken tot zelfs maanden duren voordat het gehalte fipronil zo laag is dat er weer eieren geleverd kunnen worden. Intussen tikt de klok in het nadeel van de kippenboeren. Zo overweegt pluimveehouder Edwin van Remmen, bij wie EenVandaag twee weken geleden was, toch te gaan ruimen. “Hoe langer het duurt voordat er een oplossing is, des te groter die kans wordt”, aldus Van Remmen. Zijn bedrijf ligt al weken stil, waardoor inkomsten uitblijven, terwijl hij wel kosten heeft. 

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.