Soms heb je een interview dat je overkomt, een interview dat een deel wordt van je leven. Een gesprek waar alles op z'n plaats valt. Een gesprek waar ik blij van word als ik eraan terug denk.

Interview met Maarten en Eva Biesheuvel

Nominatie tv moment van het jaar 2007, categorie prominenten.

Toen begin van het jaar bekend werd dat de schrijver Maarten Biesheuvel de PC Hooftprijs zou krijgen heb ik meteen contact gezocht. Hoe vaak in je leven krijg je de kans om een idool uit je jeugd te interviewen.

Op school las ik met verbazing zijn boeken waarin hij openhartig zijn krankzinnigheid beschrijft. Was dit allemaal echt, fantasie, aangedikt of alles door elkaar? Ik vond 't raar en geweldig tegelijkertijd.

En dan nu, ondanks zijn jarenlange writersblock, krijgt hij een officiële plek binnen de Nederlandse literatuur.

Ik trek de stoute schoenen aan en bel ze op. Eva neemt de telefoon aan. Of ik een keer op de thee mag komen om te praten over een interview. Maarten 't Hart wil ook meewerken, voeg ik er bedremmeld aan toe. Hij zou wel piano willen komen spelen zodat Maarten psalmen kan zingen.

Ik mag langskomen

Op een vrijdagmiddag reis ik af naar Leiden. Naar dat leuke houten huis waar Maarten en Eva, samen met hond Bruno en hun vele katten, al decennia wonen.

Kopjes thee en koekjes staan klaar. Eva heeft Maarten 't Hart eerder die week gebeld. Hij vindt 't allemaal prima. Als Pluimstaart dan bij me op schoot komt zitten, voel ik dat ik ben goedgekeurd.

Waar ik allemaal over wil praten? Nou over het schrijversvak, Maarten zijn writersblock, hun relatie en over de krankzinnigheid van Maarten.

'Ja', zegt Maarten, 'maar ik ben echt krankzinnig hoor. Nu gaat het even goed maar er zijn dagen, weken dat ik mijn bed niet uit kom. Als ik Eva niet had, nou dan zou ik het niet meer weten. Eva sleept mij door het leven.'

Oh, denk ik, het interview is al begonnen. Dat kan niet. Er is nog geen camera bij. Hij gaat dit vast niet nog een keer zeggen. Dus we praten nog wat over koetjes en kalfjes. Over de dieren. Ik laat foto's zien van mijn eigen hond en ga weg. 'Denk je dat er wel voldoende stof is voor een interview', vraagt Eva bij het uitlaten bezorgd. 'Natuurlijk', zeg ik. 'Wat denk je. Meer dan genoeg.'

We spreken 2 interview sessies af.

Eind april, op een stralende lentedag, rij ik opnieuw naar Leiden. Ik heb bloemen voor Eva meegenomen. Mijn cameravrouw Sonja ter Laag staat in de file. Ik wil het gesprek zo lang mogelijk uitstellen. Geen kruit verschieten. Dus ik ga Eva helpen met de bloemen. Eva die slecht ter been is vraagt me of ik haar even wil helpen met de vuilnis. Ach, denk ik, nu ik toch bezig ben kan ik de afwas ook nog wel even doen.

Er ontstaat een wonderlijke sfeer. Maarten zet de tuinstoelen klaar voor het interview, Eva is in de weer met koekjes en doet lippenstift op.

En dan gaan we eindelijk van start. Nu kan ik alles vragen over gekte, krankzinnigheid en liefde. Begin van de avond zijn we klaar. Uitgepraat en uitgeteld.

Maarten wil dat we blijven eten en er wordt Italiaans gehaald.

Een week later zijn we weer te gast in Sunny Home, we begroeten elkaar als oude bekenden. Het is opnieuw een prachtige middag. Ik ga met Maarten de hond uitlaten. 'Wil jij Bruno even vasthouden?' En Maarten 't Hart komt die middag pianospelen.

Alles komt aan de orde; het huwelijk van Maarten en Eva en hun kinderloosheid. Na enig aandringen van Maarten: 'Vertel dan Eva, waarom hebben wij dan geen kinderen,' begint Eva te vertellen: 'Ik had best wel kinderen willen hebben maar ik dacht is het wel zo leuk voor een kind om een manisch depressieve vader te hebben. En toen de dokter ons had uitgelegd dat de kans dat wij samen een manisch depressief kind zouden krijgen heel groot was, dacht ik dat wordt misschien allemaal wel een beetje veel. Dus toen hebben we het maar niet gedaan. Maar ik vind het niet erg hoor.' 'Nee', zegt Maarten, 'ik ben best wel gelukkig'. 'Ja', beaamt Eva, 'ik ook'.

We praten over het graf dat ze hebben gekocht voor zichzelf en het zusje van Maarten en eventueel voor hun buurvrouw. Een graf dat betaald is met het geld van de PC Hooftprijs. Stout zegt Maarten: 'Het is op een katholieke begraafplaats. Maar ik ben helemaal niet katholiek. Ik dacht vroeger dat Karel van het Reve God was en ik Jezus. Maar nu geloof ik dat niet meer. Ik denk dat er helemaal geen God bestaat. Trouwens ik wil ook helemaal niet naar de hemel als er geen dieren mogen komen.'

En boven, in de beslotenheid van Maarten's werkkamer', bekent Maarten aan mij zijn onvoorwaarlijke liefde voor Eva. 'Kijk hier op deze foto heeft Eva nog een rechte rug.' 'Je houdt echt heel veel van haar hè?' 'Ja, ja'. Hij kijkt me verlegen aan. 'Kun je dat beschrijven Maarten, jouw liefde voor haar?' 'Nou ik vind gewoon alles lief aan haar. Kijk, dat ze nu een kromme rug heeft ontroert me ook. Ja, die rug ontroert me.'

's Avonds gaan Sonja en Maarten patat en kroketten halen. Sonja trakteert.

24 mei 2007 is het dan zo ver; de grote dag; de uitreiking van de PC Hooftprijs in Den Haag. Sonja en ik gaan er naar toe. Maarten en Eva zitten in de menigte op twee stoeltjes. Er zijn honderden gasten, half intellectueel en literair Nederland is gekomen om Maarten te eren. Iedereen krijgt een hand, voor iedereen heeft Eva een vriendelijk woord. En dan zegt ze stralend: 'Sonja nog bedankt voor de patat en de kroketten.'

Het interview met Maarten en Eva Biesheuvel is genomineerd voor hét TV-Moment van het Jaar, het beste televisie fragment van 2007.

Bekijk de reportage hier:

Een paar dagen vrij om te rouwen na het overlijden van een bloedverwant: steeds meer bedrijven bieden het aan. Maar is dat de beste manier om met verlies om te gaan? "Oppakken van dagelijkse activiteit is enorm belangrijk."

Veel meer nieuwe seniorenwoningen bouwen, dat is dé grote uitdaging van nu, volgens wethouder Pieter Paul Slikker. "Dan kunnen mensen zo lang mogelijk op hun eigen plekje wonen, maar heel erg in contact met die gemeenschap en die samenleving."

Wethouder Slikker uit 's-Hertogenbosch ziet dat de bouw van goede seniorenwoningen een oplossing kan zijn voor meerdere grote problemen: de krapte op de woningmarkt, de tekorten in de thuiszorg en de eenzaamheid waar ouderen regelmatig mee kampen.

Gezamenlijke binnenruimtes en wekelijkse borrels

We spreken hem bij een complex met seniorenwoningen waar veel aandacht is voor samenleven met anderen. Bijvoorbeeld in de vorm van gezamenlijke binnenruimtes en wekelijkse borrels.

De gebouwen lijken van buiten misschien op een verzorgingshuis, maar het concept is totaal anders, zegt Slikker. "In een verzorgingshuis word je geleefd op het ritme van de zorg. Hier hou je zelf de regie over je eigen leven. Niemand wil aan het einde van zijn leven geparkeerd worden in een plek waar alleen maar oude mensen wonen en waar je zorg behoeft. Mensen willen met hun poten in de samenleving blijven staan."

'Niet alleen'

Hij gaat verder: "Hier loop je een modern complex binnen met beneden een hele grote ontmoetingsruimte waar jong en oud en de buurt elkaar ontmoet, waarbij je uitgenodigd wordt om gewoon naar de kapper in de stad te gaan, om te gaan biljarten bij de kroeg hier een paar straten verderop."

Het gevoel van saamhorigheid is ook belangrijk voor Jeanine Liethof (65). Zij woont in het Arnhemse Elderburen, waar senioren ook gezamenlijk wonen. "Het gevoel dat ik niet helemaal alleen ben, dat vind ik heel prettig."

'Je drinkt een kopje koffie samen'

"Als ik van m'n werk op m'n fietsje hier bij al de buren de parkeerplaats op fiets, dan denk ik: 'ik ben thuis'", gaat ze verder.

"En niet alleen vanwege deze woning, maar ook vanwege de bewoners hier. In mijn vorige huis groette de buren elkaar niet eens, maar hier is aandacht voor elkaar. Je komt af en toe bij elkaar over de vloer. Je drinkt een kopje koffie samen."

Omzien naar elkaar

Jeanine wil dat de huurdersgemeenschap zich echt voor elkaar inzet. En dat is ook nodig: "Want er zijn hier nog wel meer single dames en heren, ook op oudere leeftijd. Maar dan is het toch wel prettig dat we daar naar elkaar omzien."

"Als we zien dat een bewoner na een aantal dagen nog steeds de gordijnen dicht heeft zitten, dan gaan wij toch wel even aanbellen om te vragen of alles goed is", noemt ze als voorbeeld. "Kijk, dat soort dingen heb je natuurlijk in een misschien andere woonomgeving wat minder."

Noodzakelijk

Slikker benadrukt dat dit soort vormen van gezamenlijk wonen geen hobbyprojecten zijn, maar bittere noodzaak is. "Als we niets doen dan werkt straks 1 op de 4 mensen in de zorg. Dat gaat niet gebeuren, dus we zullen het met elkaar op een andere manier moeten organiseren."

"Ouder worden in je eigen huis, levensloopbestendig wonen, meer gemeenschappelijk wonen en ook een beetje meer zorg dragen voor elkaar", zegt hij tot slot.