Hoe buurtbewoners verdienen met het zelf opwekken van groene energie: 'Het geld klotst tegen de plinten'

Je kunt een zonnepaneel op je dak leggen, maar er zijn ook burgers die samen een heel zonnepark neerzetten, of een windmolen kopen. Zo worden ze eigenlijk zelf een energiecoöperatie. Het geld dat ze verdienen, wordt geïnvesteerd in nieuwe groene stroom.

In Nederland zijn er ongeveer 700 van dat soort lokale energiecoöperaties. Energieminister Rob Jetten heeft daar veel belangstelling voor, omdat ze niet alleen groene energie maken, maar ook zorgen voor lokaal draagvlak. Niet een groot, buitenlands bedrijf legt een windmolenpark aan, maar een groep burgers uit je buurt. Deze energiecoöperaties maken nu veel winst omdat ze geen olie of gas gebruiken om energie van te maken.

Heel zonnepark aangelegd

Sarida van der Meer is van zo'n lokale energiecoöperatie. Haar eerste zonnepanelen lagen op het dak van een oude steenfabriek in Wijk bij Duurstede. In 2013 legde ze met een groepje inwoners het hele dak vol.

Bijna 10 jaar later zijn ze eigenaar van een heel zonnepark, dat ze zelf hebben aangelegd. Daarnaast hebben ze een winkel en eigen energiebedrijfje: Eigenwijkse Energie. "Onze stroom is goedkoop, dat wil iedereen." En dat is te merken: de coöperatie groeit zo hard dat ze het nauwelijks kunnen bijbenen. Sarida: "Inmiddels leveren we ook gas aan onze klanten. Dat kopen we in op de gasmarkt. We zijn dus een echt energiebedrijf, maar dan in het klein."

'Geld klotst tegen de plinten'

Ook BetuweWind is zo'n soort bedrijf. Gerlach Velthoven investeerde samen met anderen in zeven windmolens. Ondertussen wekken ze genoeg stroom op voor 30.000 huishoudens. Nu gaat dat via Greenchoice tegen de marktprijs.

"Het geld klotst hier tegen de plinten op", vertelt Velthoven. "Het liefst zou ik het aan de mensen geven tegen kostprijs, dat is veel goedkoper. We zijn op zoek naar mogelijkheden om dat te doen."

Grote energiebedrijven

Maar Velthoven is ook zakelijk. "De investeerders krijgen een rendement van 10 procent, en dan nog blijft er een enorme winst over", vertelt hij. Wel geeft BetuweWind leden van het eerste uur, als ze in de problemen zitten vanwege hoge rekeningen, wat geld terug.

"De eerste uitbetaling is al gedaan", zegt Velthoven. Maar tevreden is hij niet, omdat hij liever zou zien dat er meer gedaan kan worden. "Wij bedienen maar een klein groepje mensen. Laat de grote energiebedrijven geld teruggeven. Die verdienen genoeg."

Tegen energieplafond

Hij juicht het plan van de Europese Commissie om de winst van dit soort bedrijven extra te belasten dan ook toe.

Het energieplafond dat wordt ingevoerd, vindt hij minder sympathiek. "Je geeft grote energiemaatschappijen geld als de burgers het niet kunnen betalen. Eigenlijk subsidieer je daarmee fossiele energie. Dat is niet verstandig."