PvdA en GroenLinks zetten de verhoudingen met het kabinet op scherp. Kabinet Rutte-IV hoeft niet meer op steun te rekenen in de Eerste Kamer als klimaatambities niet worden opgeschroefd. "Het regeerakkoord moet worden aangepast."
Dat zegt partijleider Jesse Klaver van GroenLinks. Tot nu toe kon het kabinet vaak rekenen op de steun van zijn partij en de PvdA in de senaat. Maar in een gesprek met EenVandaag stellen hij en PvdA-leider Attje Kuiken harde voorwaarden aan steun in de toekomst.
Wetten wegstemmen in senaat
Zo dreigt de 'linkse wolk', die gevormd wordt door de oppositiepartijen PvdA en GroenLinks, begrotingen en wetten weg te stemmen in de Eerste Kamer als de klimaatdoelen niet gehaald worden. Tot nu haalt dit kabinet keer op keer zijn eigen klimaatdoelen niet, zegt Klaver.
"Wij hebben de ambitie als PvdA en GroenLinks om de grootste te worden in de Eerste Kamer", zegt hij. "Als dat lukt, dan is de coalitie afhankelijk van onze steun."
'Bedrijven gaan voor de burger'
Reden voor de harde opstelling is volgens de GroenLinks-leider dat het klimaat 'echt niet kan wachten'. "De klimaatcrisis is zo ongelooflijk groot. Of het nou om Groningen gaat of de uitstoot van een bedrijf als Tata Steel, steeds laat de overheid de belangen van grote bedrijven voor gaan op het belang van de burger."
"Mensen worden daar letterlijk ziek van", zegt Klaver. "De gezondheid van Nederland komt hiermee in gevaar. Dit kan dus echt niet langer wachten."
'Meer ambitie en lef nodig'
Ook de PvdA, de partij waarmee GroenLinks na de verkiezingen een gezamenlijke fractie in de Eerste Kamer wil vormen, vindt dat het kabinet veel meer haast moet maken op het gebied van klimaat. Vooral omdat juist burgers met een smalle beurs hierdoor in de problemen dreigen te komen.
"Als Rutte-IV niet wat meer ambitie en lef toont, gaan we de doelen nooit halen", zegt partijleider Kuiken. "Dat is niet alleen slecht voor het klimaat, maar ook voor burgers, doordat mensen hun energierekening niet meer kunnen betalen."
'Wij hebben een sleutelrol'
De linkse partijen richten hun pijlen vooral op begrotingen en wetten die de komende maanden nog door de Eerste Kamer moeten en waarbij zij naar eigen zeggen een sleutelrol vervullen, zegt de PvdA-leider.
"Er ligt een aantal cruciale begrotingen en belangrijke wetgeving voor. Als het kabinet niet levert, dan komen ze ons op hun pad tegen", waarschuwt Kuiken het kabinet. "Net als op sociaal gebied trekken we op klimaatgebied hier een aantal rode lijnen."
'Klimaatbeleid stelt weinig voor'
Volgens Klaver moet met name klimaatminister Rob Jetten zich zorgen maken. "Hij en Rutte doen gewoon hun werk niet goed genoeg. Dit kabinet doet alsof het heel groen is, maar in de praktijk stelt het allemaal weinig voor. Dat beleid van greenwashing, daar zijn we echt klaar mee."
"Dus we zijn bereid om de klimaatbegroting weg te stemmen, maar ook bijvoorbeeld de landbouwbegroting", gaat hij verder. "We doen het liever niet, maar we kunnen niet langer stil zitten. De planeet dreigt steeds meer onbewoonbaar te worden."
Linksom of rechtsom?
Als het aan PvdA en GroenLinks ligt, moet het regeerakkoord dan ook zo snel mogelijk opengebroken worden op het gebied van klimaatbeleid. De coalitie staat straks voor een heldere keuze, zegt Klaver. "Als ze linksom gaan, dan zullen ze het coalitieakkoord moeten aanpassen. Er moeten deugdelijke klimaatwetten komen."
Mocht de coalitie hierdoor volledig vastlopen, dan is dat maar zo, vindt Kuiken. "Dat is niet waar wij op uit zijn, maar het is duidelijk wat wij willen. Wij kiezen voor groen en sociaal beleid. Dat is wat er op het spel staat bij de komende verkiezingen."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.