Fysiotherapeuten maken zich druk over 'tekortschietende' corona-compensatie: 'Dit is een vitaal beroep'

'Te laat, hopeloos ingewikkeld en een sigaar uit eigen doos', fysiotherapeuten hebben geen goed woord over voor de compensatieregeling die zorgverzekeraars optuigden om hen door de crisis te loodsen.

Het is niet voor het eerst dat fysiotherapeuten het oneens zijn met de zorgverzekeraars - al jaren woedt er een strijd. En uitgerekend nu laait die weer op. Praktijkhouders vrezen voor hun voortbestaan doordat een compensatieregeling 'tekortschiet' en verzekeraars zwaardere eisen stellen.

'Dit houden we niet vol'

Tijdens het hoogtepunt van de coronacrisis lagen ook fysiobehandelingen vrijwel allemaal stil. Maar de vaste kosten liepen door. "Ik heb er buikpijn van", zegt Boris van der Vorst, eigenaar van Fysio Holland, een grote landelijke keten van fysiopraktijken.

"De afgelopen maanden betaalden we de salarissen van onze 500 werknemers door, maar dat kunnen we zo niet volhouden. En we zullen ook met verhuurders in gesprek moeten over huurkorting."

Meer vragen dan antwoorden

Waar het Rijk voor ondernemers in branches als de horeca of detailhandel een fors steunpakket lanceerde, moesten zorgaanbieders voor steun eerst aankloppen bij hun inkopers. In het geval van de fysiotherapeuten zijn dat de zorgverzekeraars. Zij kwamen, na een aantal keer uitstel, twee weken geleden met een compensatieregeling.

Veel fysiotherapeuten braken de afgelopen dagen het hoofd over de tientallen pagina's tellende documenten. Zelfs bij juristen van de KNGF riep de regeling meer vragen op dan dat deze antwoorden gaf.

'Dit valt tegen'

Fysiotherapeuten vrezen dat de regeling tekort gaat schieten. De zogeheten 'continuïteitsbijdrage' bepaalt dat praktijkhouders over de periode dat de zorg stilviel 86 procent vergoed krijgen van de gemiddelde maandomzet over 2019. Op het eerste oog een riante compensatie, maar dat valt tegen, zegt fysiotherapeut Van der Vorst.

"In dat gemiddelde zitten ook de dunnere zomermaanden. Ook wordt er alleen gekeken naar de omzet uit verzekerde zorg. Zelf zijn wij hard gegroeid, hebben recent nog praktijken overgenomen. Die kunnen we niet meenemen in de berekening."

Regeling biedt geen maatwerk

Fysiotherapeut Germen Huijser voorziet grote problemen. Hij begon eind 2017 Sport Medisch Centrum Amersfoort, een praktijk die sindsdien hard groeide. "We draaiden de eerste twee maanden van dit jaar 40 procent meer omzet dan in januari en februari vorig jaar. Dat maandgemiddelde over 2019 doet helemaal geen recht aan de werkelijke situatie in onze praktijk. De compensatie schiet voor ons fors tekort. Ik stop er nu al eigen geld in om overeind te blijven."

Huijser plaatste op Facebook een oproep voor eigenaren van 'groeipraktijken' en kreeg binnen twee dagen al tientallen reacties van lotgenoten. Ook zij vrezen in nood te komen. Huijser is teleurgesteld: "De regeling is te algemeen en biedt geen maatwerk."

Sigaar uit eigen doos

Ook een ander element in de regeling oogst kritiek: wanneer een fysiotherapeut weer op 100 procent van de gemiddelde maandomzet van vorig jaar zit, wordt alle zorg die daar bovenop wordt geleverd als 'inhaalzorg' bestempeld. Daarvoor keren verzekeraars niet de volle vergoeding, maar 45 procent uit.

"Dat is een sigaar uit eigen doos", aldus KNGF-voorzitter Guido van Woerkom. "Je geeft eerst een tegemoetkoming in de vaste lasten, en als de zorg weer gaat beginnen, room je de helft af. Dat vinden we onredelijk. Wat zouden we ervan vinden als de cafébaas die nu overheidssteun krijgt van elke euro die hij straks verdient 55 cent moet afstaan aan de minister van Sociale Zaken?"

Werken onder de kostprijs

Dat de regeling juist onder fysiotherapeuten tot zoveel onvrede leidt is verklaarbaar, zegt Van Woerkom. "De verzekeraars houden al jarenlang de tarieven gelijk. Uit onderzoek blijkt dat onze leden 25 procent onder de kostprijs werken. Dat maakt dat de marges klein zijn en praktijken weinig vet op de botten hebben."

Wat de KNGF stoort, is dat verzekeraars al hebben aangekondigd, net als ieder jaar, zwaardere eisen te gaan stellen bij het afsluiten van contracten voor volgend jaar. Van Woerkom: "Praktijken vechten voor hun voortbestaan, en dan ga je nu de eisen verzwaren. Wij vinden dat verzekeraars in deze situatie pas op de plaats moeten maken."

Verschil met andere sectoren

Boris van der Vorst van Fysio Holland hoopt de crisis zo goed en kwaad als het gaat door te komen, maar maakt zich op voor harde ingrepen. Is dat niet ook gewoon ondernemerschap? "Ik realiseer me dat ook andere sectoren het zwaar hebben, en daar sympathiseer ik ook mee. Maar een verschil is wel dat wij een vitaal beroep hebben, en ook de afgelopen maanden hebben geholpen andere vitale beroepen op de been te houden. We vervullen een belangrijke rol in het voorkomen dat mensen een beroep gaan doen op andere, meer kostbare zorg, bijvoorbeeld in het ziekenhuis."

Vergeet ook niet, zegt Van der Vorst, dat de fysiotherapeuten geen 'gewone' commerciële sector vormen die zomaar even de tarieven omhoog kan gooien. "De kapper die omzet heeft gemist kan de prijzen nog wat verhogen. Bij ons worden de tarieven bepaald door verzekeraars. De marges zijn al heel klein, bij ons 1 tot 1,5 procent. Dus bij het kleinste zuchtje tegenwind zitten we in de problemen. Dit is geen tegenwind maar een orkaan."

Zorgverzekeraars: 'regeling is ruim en fair'

Volgens Zorgverzekeraars Nederland (ZN) is de compensatieregeling voor fysiotherapeuten ruim en fair. De brancheorganisatie van zorgverzekeraars stelt dat het uitgangspunt van de regeling is dat zorgaanbieders er in grote lijnen financieel niet op achteruitgaan, maar er ook niet beter van worden ten opzichte van de situatie zonder coronacrisis.

De verzekeraars erkennen van zorgaanbieders "een stapje extra" te vragen, maar is dat ook eerlijk omdat zij een periode geen zorg hebben verleend, maar wel een vrijwel volledige vergoeding hebben gehad.

Zorgvuldig omgaan met premiegeld

"Er zijn zorgaanbieders, zoals verpleeghuizen en ziekenhuizen, die méér kosten maken", aldus Koen Venekamp van ZN. "En er zijn zorgaanbieders, zoals de fysiotherapeuten, die een tijd lang geen zorg hoefden te verlenen."

"Wij hebben gezocht naar een manier om zorgvuldig met het premiegeld van alle verzekerden om te gaan. En tegelijkertijd zoveel mogelijk zorgaanbieders in de lucht te houden."