De sauna kan goed zijn voor je immuunsysteem, maar alleen als je 'm goed gebruikt én getraind bent

De sauna als boost voor je immuunsysteem, het lijkt een sterk argument om ze zo snel mogelijk weer te openen. Maar om er echt voordeel van te hebben moet je wel aan een bepaald rijtje voorwaarden voldoen.

Ze zijn al tijden dicht en gaan ook aankomende woensdag niet open: de sauna's. Jos Keizer van de Nederlandse Vereniging van Sauna en Wellness Bedrijven wil niets liever dan gewoon open, ook omdat het gebruik van de sauna bijdraagt aan de fysieke en mentale staat van mensen, zei hij tegen RTV Noord. Zo zou het bijvoorbeeld je immuunsysteem verbeteren. Maar dat blijkt reuze mee te vallen, zegt immunoloog Huub Savelkoul.

Goed gebruik

"Het klopt, maar alleen als je de sauna op een goede manier gebruikt", zegt Savelkoul, hoogleraar immunologie aan de Wageningen Universiteit. "Je moet cycli doen van opwarming en afkoeling. In de sauna opwarmen zo'n 15 minuten en dan 2 minuten afkoelen in koud water en dan weer een nieuwe cyclus."

Dan stijgt namelijk je interne lichaamstemperatuur met een of twee graden. Binnen in je lijf wordt het dan 39 graden. "Je hebt eigenlijk een kunstmatige koortsreactie." Dit hoeft overigens niet altijd met een sauna te zijn, je krijgt hetzelfde effect als je eerst in koud water gaat en dan gewoon opwarmt. Het gaat om de temperatuurwisselingen.

Witte bloedcellen

Die koortsreactie zorgt ervoor dat je meer witte bloedcellen gaat maken. Witte bloedcellen zijn onderdeel van de afweer in ons lichaam, dus dat is goed. "Die witte bloedcellen zijn ook nog actiever. Het gevolg daarvan is ook dat je minder infecties hebt."

Het gaat dan vooral om minder ademhalingsinfecties, zegt Savelkoul. "Omdat het immuunsysteem sneller en krachtiger werkt."

Getraind zijn en gezond leven

Mooi nieuws dus, maar helaas werkt lang niet voor iedereen zo. "Want verschil van temperatuur geeft ook stress", zegt Savelkoul. "Door die stress maak je het stresshormoon cortisol aan. En cortisol heeft weer een aantal remmende effecten op het immuunsysteem."

Belangrijk is dus dat je goed getraind bent, zoals sporters dat zijn. "Dan is het cortisol-effect geringer." Overigens duurt het effect niet lang: "Zo'n respons duurt maximaal 24 uur, dus de volgende dag is het effect weer weg." Een sauna bezoek kan dus iets goeds doen voor je immuunsysteem, mits je goed getraind bent. En voor zover we nu weten werkt het dan niet lang.

Weinig onderzoek

Voor een goed immuunsysteem hoef je ook niet per se naar de sauna, zegt Debbie van Baarle van het UMCG. "Ik denk dat als je zelf zorgt dat alles in balans is in je leven en jegezond leeft, je goed op weg bent. En dat betekent dus goed bewegen en gezond eten. Maar dan nog kun je pech hebben door bepaalde genetische samenstellingen, waardoor je bijvoorbeeld toch een auto-immuunziekte ontwikkelt."

"Daarnaast is er nog geen grootschalig onderzoek gedaan naar saunagebruik en het immuunsysteem. Je ziet met name studies uit Finland, maar het is niet zo dat er grote internationale studies zijn", zegt Savelkoul.