De papieren kerstkaart is terug van (bijna) weggeweest: 'In tijden van weinig sociaal contact zoeken we compensatie'

Ben jij dit jaar van plan om kerstkaarten op de post te doen? Dan ben je niet de enige: PostNL verwacht grote drukte bij briefpost. "Kerstbezoek zal beperkt zijn, we zoeken naar compensatie", zegt hoogleraar Peter Jan Margry van het Meertens Instituut.

Sinds 2015 ging het aantal papieren kaarten met kerstwensen hard achteruit: in 2015 bezorgde PostNL er 115 miljoen en 2 jaar later nog 85 miljoen. En hoewel ze bij Nederlands grootste postbedrijf 'niet in een glazen bol kunnen kijken', zal december ongetwijfeld een goede maand worden. Zo blijkt uit eigen onderzoek van PostNL onder 1000 mensen dat 40 procent van plan is om meer kerstkaarten te sturen.

Acties

Mensen komen zelf op het idee om een 'echte' kaart te sturen, of worden aangespoord door acties die zijn opgestart om eenzaamheid te bestrijden. Bijvoorbeeld door die van ouderenbond ANBO, de bond roept leden op om kaarten te maken voor ouderen die alleen zijn vanwege corona. ANBO dacht aanvankelijk 15.000 mensen blij te gaan maken. Inmiddels hebben de thuiszorgorganisaties die ouderen aandragen voor een kaartje, al meer dan 50.000 verzoeken voor een kertswens ingediend.

Ook andere acties lopen storm. Op 8000 basisscholen maken kinderen kerstkaarten voor het Ouderenfonds, een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar. En dan is er nog Omapost die, in samenwerking met PostNL en Hallmark, besloot een actie op te zetten waarbij 100.000 kaartjes verstuurd kunnen worden voor 1 cent per stuk. 'Elkaar kunnen we niet vasthouden, dit kaartje wel', is het idee.

Beperkt op kerstbezoek

Dat de papieren kerstkaart terug is van bijna weggeweest, vindt hoogleraar Peter Jan Margry van het Meertens Instituut aan de ene kant opvallend: "Wij zuinige nederlanders houden van efficiëntie. De kaarten voor kerst en oud en nieuw hebben we ooit zelfs om die reden samengevoegd. Dat scheelde postzegels", lacht hij. Vroeger werden kerstgroeten en nieuwjaarswensen namelijk op twee aparte kaarten gestuurd.

"Aan de andere kant zoeken we in de tijd met weinig sociaal contact naar compensatie. Zeker nu we maar beperkt op kerstbezoek kunnen."

Digitaal niet speciaal

Met de komst van het digitale tijdperk waren we een beetje vervreemd van het papieren kaartje, vertelt Margry. "Maar met de voorgeprogrammeerde templates op Facebook zijn we inmiddels wel een beetje klaar. Die zijn onbeduidend, een automatisme haast en daarmee weinig speciaal. Wie kijkt daar nog naar?"

Kortom, vervolgt hij: "In deze tijd is het mooi om een kaart te kopen en er handmatig iets op te schrijven, te laten zien dat je moeite hebt gedaan. Dat is nu belangrijker dan even digitaal iets afvinken." Uit het brede aanbod kerstwensen in de kaartenmolens van de boekhandel, gaat zijn eigen voorkeur naar een kerstkaart met drie skiënde nonnen erop. "Dit zijn volgens mij drie dingen die we in Nederland niet hebben, sneeuw, heuvels en nonnen. Dat lijkt me wel een aardige."