De persconferentie was zoals verwacht zonder concreet nieuws over de coronamaatregelen. Volgens hoogleraar Janka Stoker van Rijksuniversiteit Groningen had Rutte daarom beter een ander middel in kunnen zetten: de televisietoespraak.

Waar Rutte gisteravond het hoofd koel hield en vooral zakelijk was, sprak Angela Merkel het Duitse parlement vanmorgen zichtbaar vol emotie toe. Het doet haar veel pijn te moeten zeggen dat mensen zo min mogelijk contactmomenten mogen hebben. Voor Rutte is het nu eigenlijk óók het moment om emotie te laten zien en empathie te tonen, zegt hoogleraar leiderschap Janka Stoker.

Een kersttoespraak van Rutte?

En hoe je dat het beste doet? In een televisietoespraak. Juist nu er relatief weinig nieuws was te melden tijdens de persconferentie, had Rutte perfect een ander middel kunnen inzetten. "Nu we dichtbij kerst zijn, een tijd die in het teken staat van samen zijn en iets voor een ander doen, kan Rutte daar slim gebruik van maken", zegt Stoker.

"Het gaat nu om solidariteit en dat we dit met elkaar moeten doen. Dit moment schreeuwt om een boodschap van een leider van het land. Op 16 maart sprak Rutte ons toen ook toe in een televisieoptreden. Daar zijn nu ook de perfecte factoren voor binnen handbereik. De situatie leent zich juist nu opnieuw voor zo'n toespraak."

Licht aan het einde van de tunnel: het vaccin

Want niet alleen de naderende kerst is bij uitstek een moment om een televisietoespraak te houden, ook het zicht op het vaccin biedt daar aanleiding voor. Niemand weet natuurlijk wanneer we van het virus verlost zijn, maar het vaccin biedt wél hoop.

"Dat er deze week iemand is ingeënt in Engeland kun je als leider natuurlijk heel goed gebruiken. En dat is ook het grote verschil met het nieuws uit de andere persconferenties. Je kunt dit aangrijpen om een beroep te doen op mensen. Dat ze vol moeten houden en dat we het samen kunnen. Zo kan je een wij-gevoel creëren. Dat gevoel kun je beter bereiken als er zicht is op licht aan het einde van de tunnel."

Lees ook

Rutte is een probleemoplosser

Maar volgens Stoker is Rutte doorgaans niet de man van de enorme emotie. "Hij is meer een praktische probleemoplosser. Maar nu is de situatie er wel naar dat je als leider empathie moet tonen en dat je zegt dat je snapt dat het mensen aan het hart gaat. Dat is heel belangrijk", benadrukt ze.

Volgens Stoker is het overigens niet te laat voor zo'n een televisietoespraak, bijvoorbeeld vanuit het torentje. "Je moet niet te ver van kerst af zitten natuurlijk. En misschien hebben ze die ook al wel in de planning."

'Liever geen tv-optredens meer'

Politiek verslaggever Marloes Lemsom ziet een tweede televisietoespraak van Rutte niet zo snel gebeuren. "Rutte hoopt eigenlijk dat hij geen tv-optredens meer hoeft te geven voor kerst, want dan gaat het goed genoeg met het virus."

Ook Lemsom ziet dat Rutte niet overloopt van emoties in zijn persconferenties. "Die 10.000 lege stoelen met kerst die Rutte als eerste noemde in zijn persconferentie, daar zat voor hem de emotie." Maar zijn emotie zette hij ook in als dreigement.

"Hij speelt streng in op je verantwoordelijkheidsgevoel door te zeggen: 'Als we ons er niet beter aan houden, komen er strengere maatregelen voor kerst'." Áls Rutte nog van zich laat horen voor kerst, moet hij vooral zijn emoties op een andere manier laten zien. "Want hij wil natuurlijk ook nog draagvlak."

Lees ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.