De dagelijkse dilemma's van 'coronaminister' Hugo de Jonge: 'Ik kan niet toveren, maar alleen hard werken'

"Je moet de brandweer niet vragen te evalueren tijdens de brand", zegt minister De Jonge op de vraag of Nederland goed was voorbereid op de coronacrisis. Het is geen toevallige vergelijking: hij probeert deze crisis de ene na de andere brand te blussen.

Minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge krijgt heel wat voor zijn kiezen de afgelopen weken: tekorten aan mensen en materieel en haast onmogelijke keuzes die gemaakt moeten worden. Het viel zelfs popster Lady Gaga op. EenVandaag volgde de minister op zijn moeilijke, maar noodzakelijke missie.

'Vreselijk wat Bruno Bruins is overkomen'

"Het medisch noodzakelijke en het menselijk noodzakelijke moet je met elkaar combineren." De Jonge noemt het 'duivelse dilemma's'. "En zo gaat dat de hele tijd in deze crisis."

Hij beleeft een heftige tijd als verantwoordelijk minister voor de bestrijding van het coronavirus. Hij nam die taak over van Bruno Bruins, die tijdens een debat in de Tweede Kamer in elkaar zakte. De Jonge: "Dat was vreselijk. Het is zwaar, dat klopt. Maar dit zag ik niet aankomen."

'Kritiek te makkelijk'

In alle Kamerdebatten over corona is het gebrek aan beschermingsmiddelen voor zorgpersoneel een terugkerend thema. De Jonge krijgt van Kamerleden steeds de vraag wanneer nu eindelijk al het zorgpersoneel, ook in thuiszorg en wijkverpleging, daarover kan beschikken.

Die kritiek uit de Tweede Kamer vindt hij 'veel te makkelijk'. "Er is wereldwijde schaarste. Als je nu aan mij vraagt: 'Prik een datum waarop er niemand hier nog problemen mee heeft, want ik heb hierover een motie ingediend', dan leef je ver bezijden de werkelijkheid."

'Brandweer niet evalueren tijdens het blussen'

Beschermingsmiddelen en corona-testmateriaal zijn wereldwijd schaars, dat klopt. Toch zie je dat een land als Duitsland daar een stuk minder problemen mee heeft. Je kunt je afvragen of ons land dan wel voldoende was voorbereid.

Volgens De Jonge zijn dit soort internationale vergelijkingen lastig. Toch durft hij de stelling 'Nederland was goed voorbereid', op dit moment niet zonder meer te onderschrijven. "Je moet de brandweer niet vragen om te gaan evalueren tijdens het blussen van de brand."

Vrijwillig is vrijwillig

Ook de ontwikkeling van de corona-app levert bij sommigen zorgen op, want welke vorm gaat dit hebben, en wordt het verplicht? "De verplichting gaan we niet doen", verzekert de minister. "Dit moet vrijwillig, want dat is de enige manier om te zorgen dat de samenleving er ook vertrouwen in heeft."

Maar wat als werkgevers of eigenaren van openbare gelegenheden zeggen: 'Je komt er niet in zonder app'? "Ik denk dat we wettelijk onmogelijk moeten maken dat het op die manier gebruikt kan gaan worden. Want vrijwillig is vrijwillig, dus niet stiekem toch verplicht via een andere route."

Lady Gaga

Midden in de crisis was er toch even een klein lichtpuntje voor de minister. Superster Lady Gaga gaf hem op Twitter een compliment voor zijn steun aan de ontwikkeling van een vaccin.

"Ik had echt geen idee dat zij zich bezig houdt met vaccinaties." En dan lachend: "Een bijkomend voordeel is dat je kinderen je een stuk serieuzer nemen."