Een tweet van de Sloveense premier heeft geleid tot een diplomatieke rel met Nederland. Het kabinet heeft de Sloveense ambassadeur op het matje geroepen.

Janez Jansa, de premier van Slovenië die op dit moment voorzitter van de Europese Unie is, retweette een foto van (ex)-Europarlementariërs met daarbij de tekst 'marionetten van Soros'.

Sophie in 't Veld

George Soros is de Hongaarse filantroop die door veel rechts-conservatieven wordt gezien als het brein achter een progressief complot. En omdat Soros joods is, hangt er ook een geur van antisemitisme omheen.

Op de foto waren verschillende Nederlandse politici te zien, waaronder Sophie in 't Veld (D66). Zij leidde deze week een delegatie van het Europees Parlement die de situatie van de rechtsstaat in Slovenië heeft onderzocht.

'Smakeloze tweet'

Demissionair premier Mark Rutte reageerde woedend. Hij sprak op Twitter van 'een smakeloze tweet' en riep de Sloveense ambassadeur op het matje. De Sloveense premier twitterde vervolgens dat Rutte z'n tijd beter kan besteden aan een veiliger Nederland waar journalisten niet op straat worden doodgeschoten. Daarmee verwees hij naar de moord op Peter R. de Vries.

Historicus en Europa-kenner Arend Jan Boekestijn noemt de tweet "totaal onwaardig". Volgens Boekestijn is Jansa een berucht Twitteraar. "Hij doet het vaker. Hij is iemand die erg onder de indruk is van Trump en van de Trump-methode. Dat betekent dat als iets zwart is, dan zeg je gewoon dat het wit is. Liegen en bedriegen, alles kan gebeuren."

'Totale apekool'

Jansa bedient met dit soort tweets zijn rechtse achterban, zegt Boekestijn. "Elk verhaal over Soros gaat daarin als gesneden koek, maar het is natuurlijk totale apekool."

De Sloveense premier wil volgens Boekestijn met zijn tweet de aandacht afleiden van de zorgen die er bij andere lidstaten en in het Europees Parlement zijn over onder meer de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en de pers. "Er is een nieuwe staatsomroep gekomen waar hij ongeveer elke avond wordt uitgenodigd en waar hij allemaal vriendjes heeft neergezet. Hij heeft van een onafhankelijk persbureau geld bevroren. En zo gaat het maar door, het is vreselijk".

'Dat het goed gaat is geen garantie'

De spanning tussen Nederland en Slovenië staat niet op zichzelf. Polen en Hongarije liggen al langer op ramkoers met de rest van de Europese Unie. De Europese samenwerking staat behoorlijk onder druk, vindt Boekestijn, die zich ook nog om ontwikkelingen in andere landen zorgen maakt.

"Ik ben niet zo optimistisch. Ik ben bang voor Zemmour in Frankrijk (opiniemaker en presidentskandidaat- red.) die ontzettend wint nu. Ik ben bang voor wat er na Draghi (premier Italië- red.) gebeurt. Ik ben erg onder de indruk van wat er in Oost-Europa gebeurt. Het kán allemaal uit elkaar vallen, het is niet gegarandeerd dat het allemaal goed gaat."

Demonstraties

Tegelijkertijd ziet Boekestijn ook nog wel lichtpuntjes "In Slovenië zit Jansa in een hele wankele coalitie. Dat betekent dat die coalitieleden het helemaal niet zo leuk vinden wat hij doet, dus het is niet zo dat hij het eeuwige politieke leven daar heeft."

"En in Polen is 80 procent van de bevolking hartstikke voor de EU. Dus als de Poolse regering doorgaat met wat ze nu allemaal doet, gaan mensen de straat op, zoals afgelopen zondag ook gebeurde. Dus het is niet onmogelijk om Polen en Slovenië nog aan de goede kant te krijgen."

Luister hier het gesprek met Arend Jan Boekstijn terug in EenVandaag op NPO Radio 1

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.