radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Rode diesel? Dit moet je weten over de 'brandstof voor boeren' die in het coalitieakkoord staat

Rode diesel? Dit moet je weten over de 'brandstof voor boeren' die in het coalitieakkoord staat
Een boerenprotest in Woudenberg tijdens de Ronde van Spanje in 2022
Bron: ANP

Rode diesel, de voordeligere brandstof die in 2013 werd wegbezuinigd, komt weer terug. Dat staat in het coalitieakkoord van de formerende partijen die ze vanochtend presenteerden. In dit artikel leggen we uit wat je hierover moet weten.

In de presentatie van het coalitieakkoord noemde BBB-leider Caroline van der Plas het een van de dingen waar haar partij op heeft ingezet. "Wij zijn heel erg trots dat wij dat hebben kunnen regelen."

Rode kleurstof

Maar wat is het eigenlijk? Rode diesel is in principe 'gewone' witte oliediesel waar rode kleurstof en 'Solvent Yellow 124' aan toe wordt gevoegd. Dit tweede is een vloeistof die rood kleurt, waardoor - ook als de brandstof niet meer in de tank zit - aangetoond kan worden dat deze erin heeft gezeten. Sinds 1962 zijn er lagere accijns op de brandstof, waardoor de rode diesel minder kostte om te gebruiken.

Oorspronkelijk werd de diesel vooral gebruikt voor de verwarming van huishoudens, maar in de loop van de jaren sloeg dit over naar voertuigen die bijna geen gebruik maken van de openbare weg, zoals landbouwtractoren. Deze soort diesel was dus voordeliger voor bijvoorbeeld boeren en tuinders.

Fikse boetes

Maar in 2013 kwam daar verandering in. Rode diesel mocht niet meer in Nederland gebruikt worden, behalve in de scheepvaart (met uitsluiting van plezierschepen). Dit was een van de maatregelen uit het Begrotingsakkoord 2013 met doel om de overheidsfinanciën op orde te krijgen. Hierdoor steeg de prijs van diesel voor voertuigen zoals tractoren met ongeveer 17 cent.

Voor het onwettig gebruik van rode brandstof staat een fikse boete. Voor een particulier is het 500 tot 5.000 euro. Voor zakelijk gebruik kan de boete nog hoger zijn, afhankelijk van het aantal liter. Het wordt namelijk gezien als een soort fraude, omdat je de belasting op de diesel niet hebt betaald.

Bekijk ook

Meerdere moties ingediend

Sinds 2013 is de terugkeer van rode diesel al meerdere keren opgebracht in de Tweede Kamer. In 2022 werd een motie aangenomen om te onderzoeken of de rode diesel kon terugkeren. Dit om de gestegen brandstofkosten te verminderen.

Van der Plas zei hier vanochtend over: "Ik heb meerdere moties hier ingediend de afgelopen jaren, maar het kabinet zei de hele tijd: het kan niet en het mag niet."

Duitse protesten

Rode diesel is niet alleen in Nederland een vraagstuk. In Duitsland was het de druppel die in het land de 'wutwoche' - de week van boerenprotesten - veroorzaakte. Boeren krijgen daar korting op de brandstof doordat ze de accijns na het tanken terug kunnen vragen.

Maar doordat de begroting van de coalitie van bondskanselier Olaf Scholz illegaal werd verklaard, werd er een noodpakket met bezuinigingen gemaakt, waaronder het plan om rode diesel af te schaffen. Uiteindelijk gingen de plannen niet door nadat de boeren massaal de straat op gingen.

Bekijk ook

'Ze hebben het hard nodig'

En vanaf 2027 komt ook in Nederland rode diesel weer terug voor 'boeren, tuinders en loonwerkers', staat er in het onderhandelaarsakkoord van NSC, PVV, VVD en BBB. Hoe dit precies in zijn werk gaat, en wat hier precies bij komt kijken, is nog niet in het akkoord omschreven.

Van der Plas heeft het er uitgebreid over tijdens het persmoment: "Zoals u weet: onze hardwerkende boeren en tuinders die werken op het land, hebben die diesel gewoon nodig." Volgens de BBB-leider kunnen de boeren, tuinders en loonwerkers voor wie deze regeling zou gelden 28 cent per liter terugkrijgen.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Minderheid GroenLinks-PvdA-kiezers wil dat Frans Timmermans weer lijsttrekker wordt, ook imagoproblemen Pieter Omtzigt

Minderheid GroenLinks-PvdA-kiezers wil dat Frans Timmermans weer lijsttrekker wordt, ook imagoproblemen Pieter Omtzigt
Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) en Pieter Omtzigt (NSC) tijdens het wekelijkse vragenuurtje in de Tweede Kamer.
Bron: ANP

Nog niet de helft van de GroenLinks-PvdA-kiezers (44 procent) vindt dat Frans Timmermans weer lijsttrekker moet worden bij de volgende verkiezingen. VVD-kiezers zijn iets positiever. Maar ze zijn er niet van overtuigd dat Dilan Yeşilgöz moet blijven.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder kiezers die bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen op die partijen hebben gestemd.

'Sorry Frans'

Opvallend is dat kiezers van GroenLinks-PvdA en de VVD nu nog best vertrouwen hebben in hun partijleider. 88 procent van de GroenLinks-PvdA-kiezers staat achter Timmermans als huidige leider van de partij. Driekwart (76 procent) van de VVD-kiezers vindt dat Yeşilgöz het op dit moment goed doet.

Maar of ze ook lijsttrekker moeten worden bij de volgende verkiezingen? Daarover is twijfel. Zo vindt nog niet de helft van de kiezers van Timmermans dat hij dan de kar moet trekken. Een GroenLinks-PvdA-kiezer verwoordt het als volgt: "Hoe goed hij ook is ingevoerd, hoeveel ervaring hij ook heeft, hoezeer zijn hart ook op de goede plek zit. Het is tijd voor nieuw elan. Sorry, Frans."

Welke partijleiders mogen van kiezers weer lijsttrekker worden bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen?

VVD-kiezers niet overtuigd van Yeşilgöz

63 procent van de VVD-stemmers vindt dat de partij weer met Yeşilgöz de campagne in moet. De rest vindt van niet (22 procent) of weet het niet (16 procent).

"Ze doet het nu best aardig, maar heeft in korte tijd al te veel fouten gemaakt. Juist in de campagne heeft ze laten zien dat ze rare sprongen kan maken", schrijft een VVD-kiezer.

Vertrouwen van eigen kiezers in de leider van ‘hun’ partij
info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 24 en 25 maart 2025. Er deden in totaal 25.233 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Imagoproblemen Omtzigt

Pieter Omtzigt staat er bij zijn kiezers nog een stuk slechter op. Niet alleen denken de meeste NSC-kiezers, die veelal zijn afgehaakt, dat hij geen lijsttrekker moet zijn bij de volgende verkiezingen. Ook is hij de enige partijleider met minder dan de helft vertrouwen van zijn eigen kiezers.

Veel NSC-kiezers vinden dat hij goede eigenschappen heeft, maar dat die hem niet geschikt maken als politicus. Een kiezer zegt daarover: "Qua kennis en integriteit is hij de juiste persoon. Maar juist die kenmerken zorgen ervoor dat hij in de Haagse slangenkuil opbrandt. En dat is een heel trieste constatering."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant