Zondag brengen de Duitsers hun stem uit voor een nieuw parlement. In de peilingen staat de christen-democratische CDU van bondskanselier Angela Merkel helemaal bovenaan, op ruime afstand wordt ze gevolgd door de sociaal-democraten onder leiding van Martin Schulz. De vraag is wie de derde partij wordt.

De extreem-rechtse Alternative für Deutschland (AfD) maakt een goede kans. De partij speelt vakkundig in op angsten die onder de Duitsers leven. Angsten voor vluchtelingen, voor vreemdelingen en mogelijke terreur. En terreur hebben de Duitsers inmiddels inderdaad aan den lijve ondervonden.

December vorig jaar reed in volle vaart een vrachtwagen de kerstmarkt op nabij de Gedächtnisskirche in Berlijn. 12 Doden en vele gewonden was het intens droeve resultaat. Hoe zijn de Duitsers hier tot nu toe mee omgegaan? in de vijfdelige serie  “Wir schaffen das” gingen de makers ernaar op zoek. 

De wonden na de aanslag

Kurt Beck is bemiddelaar en zorgt dat de levenssituatie van de slachtoffers van de aanslag verbetert. "Er zijn mensen die psychisch ernstig ziek zijn en dringend therapie nodig hebben. Anderen zijn voor het leven gehandicapt. Belangrijk is te laten zien dat je aan hun kant staat. Zo zijn er bijvoorbeeld mensen die zich niet meer in grote mensenmassa's begeven." Beck begeleidt in totaal 130 mensen en ziet veel verschillende reacties, maar het merendeel schrijft deze aanslag niet toe aan buitenlanders.

Angst voor vreemdelingen en de AfD

Justus Münster leidt een team van vrijwilligers dat zich bezighoudt met slachtofferhulp en crisisinterventie. Hij werd 20 minuten na de aanslag met zijn team opgeroepen om slachtofferhulp te bieden. "Er waren mensen die compleet door het lint gingen. Anderen waren juist in zichzelf gekeerd." Na de aanslag sloeg de sfeer in Berlijn om. Onder bepaalde groepen van de bevolking ontstond angst voor vreemdelingen en aanslagen. "De angst zie je bijvoorbeeld in het openbaar vervoer. Er zit iemand tegenover je die geen lichte, maar een donkere huidskleur heeft. De AfD speelt in op die angst en trekt mensen met die angst in een bepaalde richting die mij niet zint", aldus Münster.

Lees ook ons verhaal over het Duitse stadje Altena. Hier is een project opgestart waarbij bewonersgekoppeld zijn aan vluchtelingen en hen wegwijs maken in Duitsland. 

Hulpverleners zijn hard bezig overlevenden te redden in Myanmar na de aardbeving. Ook een Nederlands team met reddingshonden staat klaar om het land, dat midden in een burgeroorlog zit, te helpen. "Ter plaatsen zullen we zien met wie we gaan samenwerken."

De eerste raket van de Duitse start-up Isar Aerospace wordt morgen in het noorden van Noorwegen gelanceerd. Als deze slaagt, is het de eerste keer dat een raket vanuit West-Europa in een baan om de aarde wordt geschoten. "Dit is belangrijk voor Europa."

Isar Aerospace is een van de eerste Europese commerciële bedrijven die zich bezighoudt met het bouwen van raketten, vertelt deputy director van het Netherlands Space Office (NSO), Joost Carpay. Europa loopt, vergeleken met Amerika, achter op dit gebied. "Maar nu lijkt er een gat in de markt te zijn waarin een paar commerciële bedrijven springen."

'Mooie ontwikkeling'

"Dit zijn mooie ontwikkelingen voor Europa", benadrukt Carpay. Volgens hem is het belangrijk dat we vanaf ons eigen grondgebied kunnen lanceren. Hij vindt het daarom goed dat het commerciële bedrijf Isar Aerospace, dat de intentie heeft om de Europese concurrent van het Amerikaanse SpaceX te worden, een risico neemt.

"Je ziet dat er op het moment minstens vier bedrijven bezig zijn met het ontwikkelen van raketten", vertelt hij. "En daar wordt dus ook in geïnvesteerd, soms door overheden maar dan zonder de ontwikkeling te sturen. Dus alleen met financiering." Ook zijn er private investeerders die steeds meer interesse tonen. En als de testlancering morgen succesvol blijkt, zal die belangstelling alleen maar groter worden, voorspelt Carpay.

Onafhankelijkheid voor Europa

Deze nieuwe ontwikkelingen zijn van groot belang voor Europa. Het is volgens de deputy director belangrijk om onafhankelijk te zijn, van wie dan ook: "Ruimtevaart is strategisch van groot belang. We willen zelf kunnen bepalen welke satellieten we wanneer waarnaartoe lanceren en dat moeten we in eigen hand hebben."

"Dit bedrijf ziet dus een markt naast SpaceX, ook omdat zij een kleine raket hebben. Die heeft SpaceX niet. Dus het is ook een kwestie van marktkansen zien."

Meer raketten en lanceerbases

Maar wat moet er eigenlijk nog gebeuren voordat we op grote schaal dit soort raketten kunnen lanceren, zodat we écht kunnen concurreren met SpaceX van Elon Musk? "Het belangrijkste is het ontwikkelen van de raketten en een lanceerbasis", antwoordt Carpay.

Hij vertelt dat in het ontwikkelen van zulke bases al grote stappen worden gezet. "Er zijn al een aantal in Europa die voor de wat kleinere raketten geschikt zijn. En onze Spaceport in Frans Guiana wordt ook voor die kleinere raketten klaargemaakt." Het is op dit moment een kwestie van de ontwikkelingen blijven stimuleren, stelt hij.

'Het blijft een uitdaging'

Maar wat als het morgen dan toch misgaat? "Het blijft een uitdaging", antwoordt Carpay. "Maar ik denk ook dat het bedrijf daar zelf rekening mee houdt. Het blijft altijd een risico, zeker omdat de raket nog nooit gevlogen heeft."

Wel is hij ervan overtuigd dat Isar Aerospace het proces grondig heeft aangepakt. En mocht het toch fout gaan, dan is het een goede les. "Dat betekent alleen maar dat de kans dat het de volgende keer goed gaat, groter is."

Lancering over 1 à 2 jaar

Gaat de testlancering morgen wel goed, dan komt een echte lancering sneller dan gedacht om de hoek kijken, denkt Carpay. "Ik zag dat ze hun eerste lanceringen in 2028 verkocht hebben. Maar als het morgen goed blijkt te gaan dan weet ik zeker dat we al eerder kunnen zeggen dat hij klaar is voor ontwikkeling."

"Dus laten we zeggen, dan verwacht ik dat binnen 1 of 2 jaar echt ook de markt het vertrouwen heeft in de raket om lanceringen in te kopen."

Sneller en wendbaarder dan ESA

Ook de European Space Agency (ESA), de Europese variant van de NASA, is al 10 jaar bezig met de bouw van raketten. Waarom duurt het daar veel langer dan wanneer een commercieel bedrijf een poging waagt?

"Die bedrijven zijn vaak wat sneller en wendbaarder dan de ESA", weet de deputy director. "Bij de ESA moeten 23 lidstaten beslissingen nemen."

Kleine raket

Maar ook het gewicht dat de raket van Isar Aerospace heeft, maakt het makkelijker voor het bedrijf om snel een raket te bouwen. "Het is een kleine die precies onder de gewichtsklasse zit van de raketten die ESA heeft ontwikkeld. Dus hij is speciaal voor de wat kleinere satellieten", legt Carpay uit.

"Normaal lanceren we met één raket een heleboel tegelijk. Maar met een kleinere raket gaat het met één of twee tegelijk." Ook hoeven de kleinere satellieten van de Duitse start-up niet te wachten tot ze met een grotere raket mee kunnen, vertelt de expert. "En dat maakt het heel interessant."