Wensvaders kunnen eindelijk in Nederland terecht

Het is een bijzondere dag, vinden Dennis Zantman en Lody Vink. Vorig jaar werden zij, via een draagmoeder, ouders van dochter Skye. Na een traject van ruim vijf jaar kwam hun grote wens in vervulling. Maar het emotionele en slopende proces geeft aan waarom het voor andere homostellen belangrijk is dat dit vanaf volgend jaar in Nederland kan.

Het lijkt er namelijk op dat homostellen niet per se meer hoeven uit te wijken naar het buitenland als ze vader willen worden via een draagmoeder. Twee klinieken in Nederland maken het ook voor homostellen mogelijk om bij hen terecht te kunnen.

Uitwijken naar Canada

IVF-draagmoederschap was alleen mogelijk bij Amsterdam UMC en dan ook alleen onder heel strenge voorwaarden. Heterostellen die niet aan die voorwaarden voldoen, of homostellen, kwamen daarvoor niet in aanmerking. De Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie, NVOG, heeft die richtlijnen enige tijd geleden herzien. Nu zijn MC Kinderwens in Leiderdorp en Nij Geertgen in Elsendorp de eerste klinieken die ook echt hun deuren openen voor homostellen.

Een familielid van Dennis en Lody bood aan om hun draagmoeder te zijn. Ze wilde alleen niet zwanger worden van haar eigen eicel, zodat ze geen biologische band met het kind zou hebben. In Nederland kwamen de mannen daarmee niet verder, dus moesten ze noodgedwongen uitwijken naar Canada. Uiteindelijk vonden ze daar de juiste match. "Het is een open donor. Dat betekent dat we weten wie de donor is. We hebben elkaars contactgegevens", vertellen Dennis en Lody. 

'Elke spuit en elke pil zelf betaald'

Het stel vloog zelf naar Canada waar zij hun zaad lieten invriezen. Vervolgens werden de eitjes 'geoogst' en werden deze bevrucht met zowel het sperma van Dennis als van Lody. Samen met de draagster vlogen zij enige tijd later weer naar Canada. Daar werd een embryo teruggeplaatst. Al met al een heel kostbaar project dat Dennis en Lody mede konden financieren door crowdfunding. "Ook in Nederland kost het natuurlijk veel geld. Maar op het moment dat je naar het buitenland gaat, krijg je niks vergoed van de zorgverzekering. Elke spuit en elke pil moesten we zelf betalen."

Op zowel emotioneel als financieel vlak zou het dus een stuk fijner zijn als homostellen in de toekomst niet meer naar de andere kant van de wereld hoeven te vliegen. Voor Dennis en Lody was de komst van een eventueel tweede kindje uitgesloten, omdat zij niet weer zo'n lang en slopend traject wilden meemaken. "We hebben altijd gezegd: 'Wees blij met wat je hebt'. We zouden het traject in het buitenland niet nog een keer doen, maar laten we zeggen dat de deur nu weer op een kiertje staat."

Juridisch nog steeds zwaar

Toch hoopt het stel dat er ook op een ander vlak iets verandert: juridisch gezien is alles minder goed geregeld. "Een vrouw die een kindje op de wereld zet, is de juridische moeder. Ook al is er geen biologische band, zoals in het geval van onze draagster. We hopen dat de regering daar ook snel verandering in brengt." Dennis en Lody moesten via een adoptieprocedure de juridische ouders worden van dochter Skye.

Inmiddels is alles goed geregeld en vormen Dennis, Jody en Skye een gelukkig gezin. Beide vaders vinden het belangrijk om open en eerlijk te zijn naar hun dochter. "We zijn transparant richting haar. Dat doen we nu al. We laten haar kennismaken met het feit dat ze twee papa’s heeft."  Via hun website Wenspapa.nl geven ze ook andere ouders de informatie die zij nodig hebben. 

Verschil tussen klinieken

Vanaf volgend jaar gaan de twee klinieken in Nederland de procedure voor draagmoederschap verruimen. In MC Kinderwens kunnen homostellen straks alleen terecht voor een behandeling als de draagmoeder ook de eiceldonor is. Bij Nij Geertgen mogen de draagmoeder en de eiceldonor verschillende personen zijn. Uit onderzoek van het tv-programma ‘De Monitor’ blijkt dat nog twee klinieken openstaan voor het ivf-draagmoederschap.

In Engeland kunnen stellen terecht bij een officiële draagmoederbank. Ook in Nederland is hier draagvlak voor, lees hieronder de resultaten van het onderzoek onder het EenVandaag Opiniepanel.