Jerrycans, petflesjes en zelfs barbecues: de Biesbosch is bezaaid met zwerfafval. Honderden vrijwilligers komen samen om de troep op te ruimen. Boswachter Thomas hoopt dat dit beeld blijft hangen. "Wat je hier ziet stroomt elke dag door de rivieren."
De Noordwaard in de Biesbosch is voor het eerst sinds de ontpoldering van 2015 overstroomd. "De hoeveelheid water was zo groot dat de binnenstad van Dordrecht zandzakken voor de deuren moest leggen", vertelt boswachter Thomas van der Es. Maar terwijl het water weer zakt, blijft het aangespoelde zwerfafval stug liggen. Maar gelukkig staan honderden vrijwilligers klaar om het gebied weer schoon te krijgen.
Het gebied bedanken
Ook boswachter Angela Knook is actief in de Biesbosch en vertelt over het springtij in de Noordwaard, waarbij het water voor het eerst de drempel van het gebied overging. Angela noemt dat 'best wel een dingetje voor het gebied'. "Maar het is wel zo dat er ieder jaar na hoogwater een berg afval is." En dan, nuchter: "Het valt wat meer op dit jaar."
Dat afval kan daar natuurlijk niet blijven liggen. En daar komen de vrijwilligers goed van pas. "We doen jaarlijks al schoonmaakacties met verenigingen zoals de geochachers en de kanovereniging", legt ook boswachter Thomas uit. "Ze bedanken het gebied dan als het ware voor het gebruik."
Golf aan vrijwilligers
Door de overstroming van het gebied is de hoeveelheid afval die er achterblijft enorm gegroeid, maar dat heeft gelukkig ook weer een golf vrijwilligers tot gevolg gehad. "Normaal hebben we 100, maximaal 150 mensen die het gebied helpen opruimen", legt Thomas uit. Dit jaar is het wel even anders, want nu komen er honderden mensen. Alleen al in de volgende drie sessies steken 250 vrijwilligers de handen uit de mouwen.
"Het gaat ze echt aan het hart. Ondernemingen met boten zetten zich in, en mensen die niet kunnen ruimen doen bijvoorbeeld de catering", vertelt hij. Het is zelfs zo'n succes, dat door het overweldigende aantal aanmeldingen het niet meer mogelijk is om je op te geven. Vrijwilligers die achter het net visten kunnen waarschijnlijk later alsnog aan de bak. Staatsbosbeheer laat weten dat er 'nieuwe data volgen zodra bekend'.
Lees ook
Afvoerputje van de rivieren
Boswachter Thomas denkt dat de beelden van de Biesbosch een flink schrikeffect hebben. "Het is echt schrijnend. Wat je hier nu ziet opgehoopt, stroomt dus iedere dag door onze rivieren." En dat zit hem dwars. "In een land met zoveel welvaart, dat de rivieren gewoon écht niet schoon zijn." Voor de ecologie is het afval in het water 'een ramp'. "Vogels kunnen erin verstrikt raken, jongen vreten het op en krijgen het al aan het begin van hun leven in hun maaginhoud."
Thomas vertelt hoe allerlei overblijfselen van een leuke dag plompverloren in de rivier gedumpt worden. "Tot barbecues aan toe. Dat komt overigens niet allemaal uit Nederland, afval van andere landen komt ook hiernaartoe gedreven." Collega Angela sluit zich hierbij aan: "We zijn het afvoerputje van de rivieren."
'Wat je niet ziet, bestaat niet'
Voor 14 maart moet het klaar zijn, dan begint het broedseizoen. "Het is natuurlijk een illusie dat je alles kunt wegkrijgen", erkent Thomas. "Maar met een groot aantal helpende handen kun je toch ver komen." Wel maakt hij zich druk om mensen die zich afvragen of opruimen wel zin heeft 'aangezien het misschien binnen korte tijd weer hoogwater kan worden'. "'Wat je niet ziet bestaat niet', is dan de gedachte. Dan hangt het niet meer in de Biesbosch en kunnen we het weer negeren. Maar als het niet in de delta achterblijft, gaat het de zee in."
Morgen is de eerste van de drie grote schoonmaakacties van dit jaar. "We gaan deze extra handjes natuurlijk zo goed mogelijk benutten. Het wordt vreselijk smerig weer, maar ik denk dat de saamhorigheid ons erdoorheen zal helpen", zegt hij vol goede moed. "We gaan ertegenaan!"
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.