Waarom een niet-medisch laboratorium geen coronatest mag doen

De officiële medische laboratoria zitten aan hun taks: ze kunnen de vele aanvragen voor coronatesten niet aan. Niet-medische labs willen helpen, maar worden tot nu toe gepasseerd omdat ze verschillen van medische labs.

Minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge is in gesprek met niet-medische laboratoria om zo de capaciteit van coronatests tóch uit te kunnen breiden. Tot nu toe stonden zij langs de zijlijn. Wat is het grote verschil tussen niet-medische labs en medische labs?

Strengere voorwaarden, betere kwaliteit

Er is wel degelijk verschil tussen medische en niet-medische labs, vertelt emeritus hoogleraar microbiologie Christina Vandenbroucke. Dat heeft te maken met strenge voorwaarden waaraan medische labs moeten voldoen. "Medische labs moeten aan bepaalde Europese voorwaarden voldoen. Hierdoor ligt de prioriteit bij het hebben van de hoogste kwaliteit."

Maar dat is niet het enige, ook zit er een verschil in kennis. "Medische labs hebben de juiste kennis voor interpretatie", vertelt ze. Bij niet-medische labs ligt dat anders. "Die hoeven in principe niet te voldoen aan Europese criteria en hebben vaak niet de certificaten om gevallen te interpreteren."

Apparatuur

Ook zit er een verschil in de apparatuur die wordt gebruikt in de verschillende laboratoria. De apparatuur van niet-medische labs hoeven niet aan ISO-voorwaarden te voldoen. "De 'ISO 9001' is een norm die eisen stelt aan het kwaliteitsmanagementsysteem van een organisatie." Dat ligt anders bij de niet-medische labs. "Die kunnen als het ware houtje-touwtje apparatuur hebben waarmee ze werken," stelt Vandenbroucke.

Als de niet-medische labs ook coronatests onder hun hoede nemen, hoeft dit volgens de hoogleraar niet per se voor problemen te zorgen. "Deze problemen zijn goed te overbruggen, door bijvoorbeeld controles uit te voeren. Ook zou de eindverantwoordelijkheid bij de medische labs moeten liggen", zegt de hoogleraar.

Belangenverstrengeling

Als het tot een samenwerking komt vindt de hoogleraar het van belang dat er geen sprake is van belangenverstrengeling. "Er moet dan wel goed naar de belangen van de laboratoria worden gekeken", stelt Vandenbroucke. "Een niet-medisch lab is commercieel ingesteld. Als puntje bij paaltje komt willen zij zoveel mogelijk tests uitvoeren." Een medisch lab zal het ook zeggen als een test niet nodig is. "De situatie waar we nu inzitten vraagt om flexibiliteit van beide kanten."

Branchevereniging van niet-medische labs Fenelab heeft ook aangekaart bij te willen springen om coronatests te laten uitvoeren. Woordvoerder Bernd Kroon geeft aan dat "de analyses en methodes tussen medische labs en niet-medische labs meer overeenkomsten tonen dan verschillen." Maar of dat voldoende is, is nog maar de vraag.