radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Voor boer Patrick dreigt halvering van de veestapel, want er stroomt een beek door zijn weilanden

Voor boer Patrick dreigt halvering van de veestapel, want er stroomt een beek door zijn weilanden
Boer Patrick uit Winterswijk
Bron: EenVandaag

De beek Boven Slinge doorsnijdt het weiland van boer Patrick te Voortwis. Om de natuur te beschermen mogen grote stroken rond de beek straks niet meer worden bemest. Hij raakt dan de helft van zijn weiland kwijt. En mogelijk ook de helft van zijn koeien.

"Als ik het gras niet meer mag bemesten, groeit het niet meer en wordt het overwoekerd met onkruid. Dat kan ik mijn koeien niet voeren. Je moet een koe fatsoenlijk voeren om er melk uit te krijgen", vertelt veehouder Te Voortwis uit Winterswijk gefrustreerd.

Helft van weiland kwijt

Hij ziet donkere wolken boven zijn bedrijf hangen: onvoldoende voer voor zijn koeien en een deel van de mest die hij niet meer op zijn land mag uitrijden. De boer denkt dat hij daardoor straks de helft van zijn weiland niet meer kan gebruiken.

En dat hij dan moet kiezen tussen stoppen als veehouder of de helft van zijn melkkoeien weg doen. "Maar uit 40 melkkoeien kan ik geen inkomen halen. Dan is eigenlijk ons bedrijf, plat gezegd, niks meer waard."

Het weiland van boer Patrick te Voortwis wordt doorsneden door de beek Boven Slinge
Bron: EenVandaag
Het weiland van boer Patrick te Voortwis wordt doorsneden door de beek Boven Slinge

Bufferzone bij beken

Te Voortwis runt de veehouderij met 80 melkkoeien en 70 stuks jongvee samen met zijn oom. Het bedrijf is al jaren in de familie en de huidige boerderij dateert uit 1858. De grote boosdoener op dit moment is de stikstofaanpak en de nitraataanpak. Om de natuur en het oppervlaktewater te herstellen moeten er bufferzones rond sloten en beken komen.

Bij beken gaat het om stroken van tussen de 100 en 250 meter breed, aan beide kanten. Dwars door de weilanden van Te Voortwis stroomt de Boven Slinge, een van de snelst stromende beken in Nederland. "Je gaat een complete groep veehouders, die toevallig op de verkeerde plek zit, voor mijn gevoel radicaal liquideren."

Bekijk ook

Landbouwakkoord

Het plan voor de bufferzones ligt op tafel bij de besprekingen over het Landbouwakkoord. Al sinds eind vorig jaar praat minister Piet Adema van Landbouw met boeren over de aanpak van het stikstofprobleem. Maar ook over een duurzame landbouw waarin de boer een eerlijke prijs voor zijn producten krijgt. Daarom zitten ook supermarkten en banken aan tafel. De besprekingen verlopen moeizaam.

Volgens Haagse bronnen ligt er nu een conceptakkoord op tafel, maar het is de vraag of daar een handtekening van de boeren onder komt. Want de boerendelegaties zien de voorgestelde beperkingen op landbouwgrond niet zitten. Voorman Bart Kemp van Agractie stapte 2 maanden geleden al uit het overleg. "De boeren die in zo'n gebied zitten hebben eigenlijk geen perspectief voor hun bedrijf, er is geen manier om op die grond nog een normale boterham te kunnen verdienen."

500.000 hectare

Het gaat niet alleen om brede stroken langs beken die niet meer mogen worden bemest. Er moeten ook bufferzones komen rond de Natura2000-gebieden. Daar mogen geen gewasbeschermingsmiddelen en geen mest meer gebruikt worden en bepaalde gewassen zoals maïs, suikerbieten en aardappelen niet meer worden geteeld.

In totaal zou tussen de 300.000 en 500.000 hectare land met deze beperkingen te maken krijgen. "Nederland heeft ongeveer 2 miljoen hectare landbouwgrond, als je het zo zou toepassen dan kan het oplopen tot een kwart van alle landbouwgrond", zegt Kemp. Agractie wil die grond niet 'opofferen'.

Bekijk ook

Genoeg compensatie?

Het is wel de bedoeling dat boeren compensatie krijgen als ze die gronden natuurvriendelijker gaan beheren. Maar Kemp verwacht niet dat het genoeg zal zijn. "Wij hebben dat laten doorrekenen. Er is ieder jaar 2 miljard euro nodig uit de rijksbegroting. En de bereidheid bij de politiek om zoveel geld uit te trekken is er niet."

"Het is ook nog de vraag of het een gezond verdienmodel is als je dat tot in lengte van jaren moet blijven subsidiëren", voegt de Agractie-voorman daaraan toe.

Geen handtekening

Volgens hem stelt het kabinet zich bij de onderhandelingen erg star op. Hoewel hij al 2 maanden niet meer aan tafel zit, heeft hij 'wel zijn bronnen'. "Er is nauwelijks bewegingsruimte. Wat wij horen, is dat ze niets zijn opgeschoten." Het Landbouwakkoord komt er dan ook niet, denkt hij. Kemp kan zich namelijk niet voorstellen dat de boeren er hun handtekening onder zullen zetten.

De stikstofdiscussie frustreert ook veehouder Te Voortwis. "Het is een last waar je continu mee loopt, het is al heel wat jaren aan de gang. Er moet een keer rust en duidelijkheid komen en eerlijk beleid. Het frustreert me en het kost energie, heel veel energie."

Veehouder Patrick te Voortwis vertelt wat de plannen voor zijn bedrijf zouden betekenen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Terugblikken met presentator Pieter Jan Hagens, die met pensioen gaat: 'Journalistiek is veranderd, maar ikzelf ook'

Terugblikken met presentator Pieter Jan Hagens, die met pensioen gaat: 'Journalistiek is veranderd, maar ikzelf ook'
Presentator Pieter Jan Hagens tijdens zijn laatste uitzending van EenVandaag
Bron: EenVandaag

Hij was jarenlang een van de vaste gezichten van EenVandaag: Pieter Jan Hagens. Gisteren presenteerde hij het programma voor het laatst. Hij gaat met pensioen na een carrière van meer dan 40 jaar als journalist en presentator, op radio en tv.

Normaal stelt Pieter Jan de vragen, nu mochten jullie die aan hem stellen.

1. Hoe kijk je terug op je carrière?

"Ik vind dat ik een geluksvogel ben. Ik heb 43 jaar in de journalistiek gezeten en ik heb er enorm van genoten. Ik zou niet weten wat ik anders had moeten doen, er is geen vak dat ik zo leuk zou vinden als dit."

"Het leuke van met pensioen gaan is dat de oude doos wordt opengemaakt. Ik heb veel verschillende dingen kunnen doen en meegemaakt, ook buiten de journalistiek. Dat komt allemaal weer naar boven. En het gevoel dat ik steeds opnieuw krijg is: wat heerlijk dat ik dat heb kunnen doen."

2. Hoe heb je de journalistiek zien veranderen?

"De journalistiek is veranderd, maar ik ben zelf ook veranderd. Ik begon bij de VARA in de jaren 80, waar ik met stevig linkse journalisten werkte. Ik dacht: zo hoort het kennelijk. Later heb ik me daar een beetje van gedistantieerd, ik vond het te activistisch. Ik vond dat de feiten meer moesten spreken."

"In deze tijd, waarin grimmige leiders opstaan en democratische vrijheden op het spel staan, denk ik juist weer: journalisten zijn er niet alleen voor de feiten, maar ook om bepaalde ideeën te beschermen. Ideeën die het fundament vormen voor onze liberaal-democratische samenleving."

3. Wat was jouw favoriete onderwerp om te presenteren, en wat het moeilijkste interview?

"Ik heb bij Buitenhof veel bijzondere mensen aan tafel gehad, met wie ik langere gesprekken kon voeren. Ik heb veel bijzondere denkers, schrijvers en politici gesproken. Die hadden vaak iets te vertellen waar ik wel wat van opgestoken heb. Vooral de Israëlische schrijver Amos Oz maakte indruk, dat was zo'n wijze man.

"Hij maakte zulke goede opmerkingen. Dat was in 2015, de aanslagen in Parijs waren toen net geweest. Hij duidde dat terrorisme op zijn manier. Hij had het erover dat terroristen geen gevoel voor humor hebben, en dat klinkt nu heel plat, maar hij vertelde dat zo raak en mooi. En ik weet ook dat veel kijkers van die uitzending hebben genoten."

"Maar ook bij EenVandaag heb ik veel spannende dingen gedaan. Ik denk meteen aan de verkiezingsdebatten. Het debat in 2023, waaruit het huidige kabinet is voortgekomen, is een van de betere debatten die ik heb geleid. Maar tegelijkertijd waren die debatten een van de moeilijkste dingen die ik heb gedaan, dat is een hele opgave."

"Het is fijn dat je dan eindeloos met collega's kan brainstormen over wat de beste opzet is. En dat je de spanning deelt: tijdens het debat hoorde ik dan de eindredacteur in mijn oortje, die net zo zenuwachtig was. Dit delen met collega's ga ik het meeste missen aan het werk. Want ook als je geen beste vrienden bent, maken ze toch een groot deel uit van je sociale leven."

Bekijk ook

4. Welke peiling had de meest verrassende uitslag voor jou?

"Ik heb niet zo'n goed geheugen voor peilingen, moet ik eerlijk zeggen. Het Opiniepanel is natuurlijk een heel goed gereedschap van EenVandaag. Maar als ik in de studio sta, ben ik bezig met het gesprek dat ik voer met de presentator van de paneluitslagen, niet met de uitslagen zelf. Ik kan die niet tegelijkertijd goed onthouden, dus weet ook niet meer welke uitslag mij het meest heeft verbaasd."

5. Hoeveel invloed heb je zelf gehad op de onderwerpen die behandeld werden? En ging dat weleens in tegen je eigen mening?

"Eigenlijk heb ik daar niet zo veel invloed op. EenVandaag is een olietanker die op koers vaart, er werkt een grote redactie. Ik kan wel meepraten en meedenken, maar ik ben geen eindredacteur. Toch heb ik zeker in interviews wel een belangrijke stem. En ook in de politieke debatten kan ik als presentator de richting van het gesprek bijsturen."

"Of de presentatie weleens tegen mijn eigen ideeën of mening in ging? Laat ik zeggen dat ik wel blij ben dat ik mezelf nu meer mag gaan uitspreken. Maar ik ben ook blij dat ik dat als journalist en presentator niet gedaan heb. Ik zou mezelf geen knip voor de neus waard vinden als ik in interviews een bepaalde politieke lijn zou voorstaan. Ik vind dat je als journalist niet te koop moet lopen met je eigen mening."

"Tegelijkertijd vind ik het gek om nu weg te gaan, omdat er zoveel gebeurt op het moment, waarvan je denkt: 'oei, waar gaat dit heen?'. In de Verenigde Staten durven wetenschappers zich niet meer uit te spreken, er zijn bezuinigingen op het hoger onderwijs, ook in Nederland. Het klimaat verandert. Daar maak ik me zorgen om. Het voelt als een grote opluchting dat ik niet geheimzinnig hoef te doen over waar ik mij zorgen om maak. Dat heb ik gemist de afgelopen jaren."

"Ik heb niet de illusie dat ik daar in mijn eentje iets aan kan doen. Maar alles wat journalisten, maar ook burgers doen, is op dit terrein van belang. Wat ik daarom ook ga doen is als burger mezelf meer uitspreken. Dat kan nu ook, in ben journalist af. Misschien sluit ik me wel aan bij een politieke partij. Ik weet nog niet welke, maar ik ga het wel doen. Niet als politicus, maar gewoon als burger."

6. Wat ben je van plan om te gaan doen tijdens je pensioen?

"Ik ga eerst zeilen met mijn vrouw, een paar maanden weg. En daarna wil ik graag dingetjes doen waar ik tot nu toe niet aan toe kwam, zoals een houten bootje maken waar mijn kleinzoon in kan leren zeilen. Dat ben ik zeker van plan."

"Het is sowieso goed om weer eens met een frisse blik de wereld in te kijken, want er komt voor het werk ongetwijfeld iets anders moois in de plaats. Aan de andere kant: ik stop weliswaar met de vaste dingen, maar ik blijf nog steeds graag interviews en debatten leiden, voice-overs inspreken, misschien invallen bij een radio-uitzending. Dus als iemand ergens ziek is, weet me te vinden."

info

EenVandaag Vraagt

Bij EenVandaag heb je de mogelijkheid om vragen en ideeën in te sturen. Dat kan altijd in onze chat, of je kunt meedoen aan de gerichte EenVandaag Vraagt-oproepen die wij zo'n twee keer per week plaatsen in de Peiling-app. De Peiling-app is gratis te downloaden in de App Store of Play Store.

7. Hoe hoop je dat de journalistiek er de komende jaren uit gaat zien?

"Ik hoop dat de journalistiek zich opstelt als beschermer van de waarden waar wij allemaal op drijven, zoals gelijkheid, vrede, rechtvaardigheid en verdraagzaamheid. Al die dingen zijn zo belangrijk in onze democratische samenleving, en ik hoop dat journalisten daaraan meewerken. Elke journalist is op dit terrein van belang."

"Ik denk dat de meeste journalisten dit ook zo zien, sowieso al mijn collega's hier bij EenVandaag. Ik ben er trots op dat alle collega's zich ervan bewust zijn dat we een rubriek zijn die dicht bij de mens wil staan, waar de onderwerpen die we brengen echt relevant zijn, en waarin tegelijkertijd de feiten heilig zijn. Juist in deze tijd waarin onverdraagzaamheid en angst toenemen, denk ik dat het belangrijk is dat er programma's zoals EenVandaag zijn."

Presentator Pieter Jan Hagens neemt in EenVandaag afscheid van de kijkers

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Door oorlogsdreiging stappen landen uit ontwapeningsverdragen: 'Internationale spelregels staan onder druk'

Wereldwijd liggen er miljoenen landmijnen onder de grond. Hierdoor vallen er jaarlijks honderden slachtoffers. Om dit te stoppen werd in een verdrag afgesproken dat het wapen de wereld uit moest. Maar nu de spanningen toenemen, trekken landen zich terug.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant