Voor boer Patrick dreigt halvering van de veestapel, want er stroomt een beek door zijn weilanden

De beek Boven Slinge doorsnijdt het weiland van boer Patrick te Voortwis. Om de natuur te beschermen mogen grote stroken rond de beek straks niet meer worden bemest. Hij raakt dan de helft van zijn weiland kwijt. En mogelijk ook de helft van zijn koeien.

"Als ik het gras niet meer mag bemesten, groeit het niet meer en wordt het overwoekerd met onkruid. Dat kan ik mijn koeien niet voeren. Je moet een koe fatsoenlijk voeren om er melk uit te krijgen", vertelt veehouder Te Voortwis uit Winterswijk gefrustreerd.

Helft van weiland kwijt

Hij ziet donkere wolken boven zijn bedrijf hangen: onvoldoende voer voor zijn koeien en een deel van de mest die hij niet meer op zijn land mag uitrijden. De boer denkt dat hij daardoor straks de helft van zijn weiland niet meer kan gebruiken.

En dat hij dan moet kiezen tussen stoppen als veehouder of de helft van zijn melkkoeien weg doen. "Maar uit 40 melkkoeien kan ik geen inkomen halen. Dan is eigenlijk ons bedrijf, plat gezegd, niks meer waard."

Bron: EenVandaag

Bufferzone bij beken

Te Voortwis runt de veehouderij met 80 melkkoeien en 70 stuks jongvee samen met zijn oom. Het bedrijf is al jaren in de familie en de huidige boerderij dateert uit 1858. De grote boosdoener op dit moment is de stikstofaanpak en de nitraataanpak. Om de natuur en het oppervlaktewater te herstellen moeten er bufferzones rond sloten en beken komen.

Bij beken gaat het om stroken van tussen de 100 en 250 meter breed, aan beide kanten. Dwars door de weilanden van Te Voortwis stroomt de Boven Slinge, een van de snelst stromende beken in Nederland. "Je gaat een complete groep veehouders, die toevallig op de verkeerde plek zit, voor mijn gevoel radicaal liquideren."

Landbouwakkoord

Het plan voor de bufferzones ligt op tafel bij de besprekingen over het Landbouwakkoord. Al sinds eind vorig jaar praat minister Piet Adema van Landbouw met boeren over de aanpak van het stikstofprobleem. Maar ook over een duurzame landbouw waarin de boer een eerlijke prijs voor zijn producten krijgt. Daarom zitten ook supermarkten en banken aan tafel. De besprekingen verlopen moeizaam.

Volgens Haagse bronnen ligt er nu een conceptakkoord op tafel, maar het is de vraag of daar een handtekening van de boeren onder komt. Want de boerendelegaties zien de voorgestelde beperkingen op landbouwgrond niet zitten. Voorman Bart Kemp van Agractie stapte 2 maanden geleden al uit het overleg. "De boeren die in zo'n gebied zitten hebben eigenlijk geen perspectief voor hun bedrijf, er is geen manier om op die grond nog een normale boterham te kunnen verdienen."

500.000 hectare

Het gaat niet alleen om brede stroken langs beken die niet meer mogen worden bemest. Er moeten ook bufferzones komen rond de Natura2000-gebieden. Daar mogen geen gewasbeschermingsmiddelen en geen mest meer gebruikt worden en bepaalde gewassen zoals maïs, suikerbieten en aardappelen niet meer worden geteeld.

In totaal zou tussen de 300.000 en 500.000 hectare land met deze beperkingen te maken krijgen. "Nederland heeft ongeveer 2 miljoen hectare landbouwgrond, als je het zo zou toepassen dan kan het oplopen tot een kwart van alle landbouwgrond", zegt Kemp. Agractie wil die grond niet 'opofferen'.

Genoeg compensatie?

Het is wel de bedoeling dat boeren compensatie krijgen als ze die gronden natuurvriendelijker gaan beheren. Maar Kemp verwacht niet dat het genoeg zal zijn. "Wij hebben dat laten doorrekenen. Er is ieder jaar 2 miljard euro nodig uit de rijksbegroting. En de bereidheid bij de politiek om zoveel geld uit te trekken is er niet."

"Het is ook nog de vraag of het een gezond verdienmodel is als je dat tot in lengte van jaren moet blijven subsidiëren", voegt de Agractie-voorman daaraan toe.

Geen handtekening

Volgens hem stelt het kabinet zich bij de onderhandelingen erg star op. Hoewel hij al 2 maanden niet meer aan tafel zit, heeft hij 'wel zijn bronnen'. "Er is nauwelijks bewegingsruimte. Wat wij horen, is dat ze niets zijn opgeschoten." Het Landbouwakkoord komt er dan ook niet, denkt hij. Kemp kan zich namelijk niet voorstellen dat de boeren er hun handtekening onder zullen zetten.

De stikstofdiscussie frustreert ook veehouder Te Voortwis. "Het is een last waar je continu mee loopt, het is al heel wat jaren aan de gang. Er moet een keer rust en duidelijkheid komen en eerlijk beleid. Het frustreert me en het kost energie, heel veel energie."