"We komen handen tekort", zegt huisarts Cees Jansen op de campus van de Universiteit Twente. Hij ziet in zijn praktijk veel buitenlandse studenten die ernstig depressief zijn. "Bij aankomst in een vreemd land komen de problemen tot uiting."

"We zien soms wel drie à vier jonge mensen met extreme psychische nood achter elkaar op een dag", zeg huisarts Cees Jansen. "De acute zorg die vaak nodig is, kunnen we niet bieden. Het is een cri de coeur. We hebben niet de mankracht om de vele depressieve buitenlandse studenten te helpen die hier aankloppen."

Zelfmoordneigingen

Jansen ziet steeds meer buitenlandse studenten die 'last minute' bij hem aankloppen. Met name jongeren uit China komen vaak pas als ze enorme psychische problemen hebben. "Vaak sluimerden problemen thuis al en bij aankomst in een vreemd land met alle stress en druk komen ze tot uiting." Soms heeft Jansen zelfs te maken met studenten met zelfmoordneigingen waarvoor de crisisdienst moet komen.

"In Zuid-Oost Azië zijn er veel zelfmoorden, het fenomeen psychologische hulp is nieuw", legt Mengxi uit. Ze is Chinees en studeerde vorig jaar af in Delft, net als Twente een hub voor Chinese studenten. "Het is een gevoelig onderwerp in China. Hulp zoeken geeft een stigma en is nauwelijks te vinden en is duur." Ze begrijpt dat mensen lang wachten met hulp zoeken, tot het soms te laat is. In het eerste jaar van haar studie genderstudies was Mengxi depressief en zocht hulp.

Psycholoog wordt tegen je gebruikt

Ook volgens psychotherapeut Zhi Li is is de geestelijke nood hoog. Al haar clienten zijn Chinees en 70 procent daarvan is student. Ze ziet veel stress en schaamte om te praten. "Onder die stress zitten vaak oude trauma's uit de jeugd, een laag zelfbeeld en moeite om emoties te hanteren", vertelt ze. "In China is therapie niet gereguleerd."

"Als bekend wordt dat je naar een psycholoog gaat wordt het tegen je gebruikt op de universiteit", vertelt Zhi Li. "Ook wordt er veel opgelost met pillen. Een consult moet razendsnel, dus een gewone dokter kan nauwelijks zien wat er mankeert, laat staan geestelijk. Daarom ben ik hier therapeut geworden."

Schaamte voor stress

Waar komt deze stress van met name Chinese studenten vandaan? "Het is voor de studenten enorm wennen aan de directheid van communicatie onderling en met professoren. Dat is thuis veel formeler", geeft China-coördinator van de Universiteit van Wageningen Xiayong Zhang als verklaring voor de geestelijke nood. Het is volgens haar pittig voor jonge Chinese studenten omdat alle hoop van ouders op een betere toekomst bij hen ligt. Ze zijn vaak enig kind. "En dat kind komt hierheen met al deze bagage", zegt ze.

Volgens cijfers van oud-docent van Universiteit Twente Ton Mouthaan stortte in studiejaar 2017-2018 30 procent van de 100 buitenlandse instromers geestelijk in. Zij vroegen om studie-uitstel."Wat bij vooral de jonge bachelorstudenten uit China speelt: 'Mijn familie heeft voor mij gespaard, falen kan niet'. Dat geeft veel stress", legt Mouthaan uit. "Dat geldt voor veel jonge Chinezen. Ze krijgen een cultuurschok als ze hier komen."

info

Chinese studenten in Nederland

Nederland kent veel buitenlandse studenten en met name het aantal Chinese studenten neemt nog steeds toe. Er studeerden volgens internationaliserings organisatie Nuffic vorig academisch jaar 4.547 Chinese studenten in Nederland. Ongeveer driekwart van hen studeert aan een universiteit, en een kwart aan een hogeschool.

Workshops in China

Inmiddels nemen universiteiten waar veel Chinezen studeren meer maatregelen. "Je haalt zo'n groep binnen op de campus maar ik heb gezegd: 'Ga er bovenop zitten. Dan kun je een groter probleem voorkomen. Na een jaar ben je te laat'", licht Mouthaan toe. "Er zijn in Twente bijvoorbeeld extra studieadviseurs aangenomen en psychologen geven vier keer een consult zonder naar verzekeringspapieren te vragen." Volgens een woordvoerder van dezelfde universiteit lopen buddies nu mee met beginnende internationale studenten om ze wegwijs te maken.

Ook bij de Universiteit van Wageningen staat het probleem bij decanen op de radar. In Wageningen gaan de decanen zelf naar China om toekomstige studenten alvast op de Nederlandse situatie voor te bereiden. "Het hele onderwijssysteem is daar totaal anders. We hebben vorig jaar in China een voorbereidende workshop gegeven aan toekomstige studenten die hier gaan komen", vertelt decaan Miranda van der Slikke. "Dat heeft bij ons goed uitgepakt."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.