Van CampWindmill naar Kunduz stad

Terwijl de Nederlandse militairen met hun zwaar gepantserde Bushmasters - kosten één miljoen euro per stuk- langsrollen, staan cameraman Roel en ik te wachten op ons eigen vervoer richting Kunduz stad . De telefoon gaat. Het is dokter Sharifi, hij staat voor de ingang van de basis. Hij is met de enige auto die hij heeft, zijn ambulance, naar ons toe gereden. In no-time zijn al onze spullen ingeladen en racen we, nog net niet met de sirene aan richting de stad. Dokter Sharifi is namelijk directeur van het enige verloskundigenkliniekje dat Kunduz rijk is en daar gaan we vandaag filmen.

Zijn vrouw en hij zijn dit ziekenhuisje begonnen omdat de verloskundigenzorg echt nog in de kinderschoenen staat in Afghanistan. Het land heeft de hoogste baby- en moedersterfte ter wereld. Om een idee te geven: ieder half uur overlijdt er een vrouw tijdens haar bevalling, en één op de 5 kinderen haalt zijn of haar 5e verjaardag niet.

Als we binnenlopen zie ik allemaal wapperende lakens die een lange gang verdelen. Achterin is het domein van de vrouwen. Als we daar binnenlopen lacht iedereen mij vriendelijk toe, Gynaecoloog Fahima Sfarifi en echoscopist Razia Akbari staan me vol verwachting op te wachten. Roel krijgt een minder warm onthaal. Vrouwen -al dan niet in boerka- vluchten weg als ze hem zien. De dames stoppen Roel minzaam glimlachend in een kamertje, mannen moeten uit het zicht zijn op deze plek. Met een kleine camera film ik wat er allemaal gebeurt. Twee baby’s worden geboren, veel patiënten met ernstige klachten als gevolg van een miskraam of zware bevalling komen op het spreekuur.

Gynaecoloog Fahima legt me uit dat vrouwen vaak te laat of helemaal niet naar de kliniek komen omdat ze dat niet mogen van hun man. ‘Vrouwen horen thuis uit het zicht van andere mannen, de familie-eer moet beschermd worden’, zegt ze.

Aan het einde van de dag laat haar man, dokter Sharifi me de hele kliniek zien. In de operatiekamer blijkt een houten plank dienst te doen als operatietafel. Een anesthesieapparaat is er niet en de wastafel waar de chirurg zijn handen moet steriliseren lijkt direct bij de lokale doe-het-zelf-zaak vandaan te komen. Kortom: dit ziekenhuis heeft behoefte aan van alles. Ik denk aan onze miljoenen kostende politiemissie en vraag me af of het niet beter zou zijn als een deel van dat geld naar kleine projectjes als dit kliniek je zou gaan…….

Na het interview met echoscopist Razia Akbari vraagt ze me of ze een oproep mag doen, ze wil namelijk zo graag beter worden in haar vak. Ze hoopt dat er ergens een echoscopist is die haar kan trainen. Met zachte stem en met verlegen glimlach kijkt ze in de camera en begint te praten…….

Onderweg terug naar de basis, haalt Roel opgelucht adem omdat ie weer uit het kamertje is, hij heeft zich nog nooit zo afgewezen gevoeld, zegt ie. Als we nog even stoppen om wat straatshots te maken zegt tolk Achmed tegen mij: ‘ You stay in the car, okay? ‘ De verhoudingen zijn weer gelijk getrokken. Vrouwen (ook westerse) moet je bi voorkeur buiten het straatbeeld houden; anders komt er alleen maar gedonder van.