Uit onderzoek van de BBC blijkt dat vrouwen die werken op theeplantages in Kenia structureel te maken krijgen met seksueel geweld. Een van de onderzochte plantages was tot vorige zomer in het bezit van Unilever. Het bedrijf zegt 'diep geschokt' te zijn.

De multinational weet echter al meer dan een decennium dat zulke praktijken plaatsvinden in hun productieketen. Sinds 2007 bericht Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) over de slechte werkomstandigheden op de theeplantages. In 2011 publiceerde SOMO een onderzoek over seksueel misbruik op de plantages in Kenia.

Regels te vrijblijvend

Na veel klachten binnengekregen te hebben over seksueel misbruik richtte Unilever een meldpunt op, maar het misbruik ging onverminderd door. Volgens Sanne van der Wal, onderzoeker bij SOMO, is daarom beleid nodig om iets te veranderen.

Van der Wal: "Het is nu afhankelijk van de goede wil van bedrijven hoe zij mensenrechtenschendingen aanpakken. Er zijn internationale richtlijnen, maar deze zijn vrijwillig en vrijblijvend. Als er regels komen waar bedrijven aan móeten voldoen, dan kun je ingrijpen met boetes en andere straffen."

Het onderzoek

Tientallen slachtoffers spraken met de BBC over hoe zij gedwongen werden tot seksuele handelingen met hun superieuren. Ook een journalist die undercover ging bij een van de bedrijven deelt deze ervaring. Toen zij melding wilde maken van het machtsmisbruik, werd haar verteld dat zij er gewoon niet aan toe moet toegeven.

Volgens Van der Wal staat dit onderzoek voor een veel groter probleem waar niet alleen Kenia en de theesector mee te maken hebben. "Het is niet uitzonderlijk dat machts- en seksueel misbruik voorkomen. Het gebeurt in alle sectoren, niet alleen in de land- en tuinbouw maar ook in de kledingindustrie en ICT. En ook over de hele wereld, niet alleen in Afrika maar ook in Zuid-Amerika en Azië."

Bekijk ook

Kwetsbaar en afhankelijk

Er zijn wel gemene delers volgens de onderzoeker: "Het komt veel voor in lagelonenlanden waar de banen niet voor het oprapen liggen. Deze vrouwen zijn afhankelijk van hun baan en zijn bang om deze te verliezen. Zij worden gedwongen om dit werk te doen en zijn daarom enorm kwetsbaar." Daders komen volgens Van der Wal overal mee weg omdat de politiek en de bedrijven wegkijken.

In 2021 diende zes politieke partijen het wetsvoorstel in om maatschappelijk verantwoord internationaal ondernemen verplicht te stellen. Het kabinet heeft 15 februari laten weten op dit moment tegen te zijn. Meerdere bedrijven, waaronder Boskalis, dreigen om uit Nederland te vertrekken als deze wet wordt uitgevoerd.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.