Wat het voor Nederland betekent dat Shell vertrekt naar het Verenigd Koninkrijk

The Royal Dutch Shell maakte vanochtend bekend binnenkort niet meer Dutch te willen zijn (en daarmee ook niet meer Royal). We vroegen financieel commentator Martin Visser wat voor invloed dat heeft op Nederland.

"Het is toch wel jammer, ondanks de terechte kritiek die er natuurlijk op Shell is," zegt Martin Visser, financieel commentator voor EenVandaag en journalist bij de Financiële Telegraaf. Op 10 december wordt de verhuizing nog voorgelegd aan de aandeelhouders van het bedrijf, maar de verwachting is niet dat die dwars gaan liggen.

Dividendbelasting

Volgens Visser heeft het vertrek niet alleen te maken met het versimpelen van de structuur van het bedrijf, zoals Shell zelf zegt. Het olieconcern is nu verspreid over zowel Nederland als het Verenigd Koninkrijk en in dat laatste land hoeven ze geen dividendbelasting te betalen.

"De poging van toenmalig premier Rutte om die af te schaffen een aantal jaar geleden is mislukt. En dat wordt nu aangevoerd als een van de redenen waarom de overstap naar Londen wordt gemaakt", legt Visser uit.

Nederlandse brexit-buit

Dat de brexit daar geen afbreuk aan heeft gedaan, maakt het volgens Visser des te pijnijker. "De hoop was natuurlijk dat bedrijven uit Engeland met hangende pootjes naar Nederland en andere Europese landen zouden komen. De Nederlandse brexit-buit valt tot nog toe heel erg tegen."

Daarbij komt dat het sentiment rondom grote bedrijven in Nederland niet heel positief is. "Ongetwijfeld speelt ook dat een grote rol. Het gemak waarbij bijvoorbeeld na Prinsjesdag bij de Algemene Beschouwingen op een achternamiddag de winstbelasting voor bedrijven eventjes werd verhoogd om allerlei politieke wensen te financieren... Je merkt dat de grote bedrijven à Shell zich steeds meer afvroegen: wat doen wij eigenlijk nog in Nederland als wij niet meer gewenst worden hier?"

Banen

Minister Blok van Economische Zaken en Klimaat liet vandaag aan de NOS weten met de top van Shell in gesprek te zijn over de gevolgen van het voornemen voor banen, cruciale investeringen en duurzaamheid. Visser denkt dat het verlies van het aantal banen zal meevallen.

"Een banenmotor waren ze al niet meer, het aantal banen is door alle reorganisaties al enorm afgenomen in ons land. Maar met de verhuizing raak je het besliscentrum kwijt en zullen de Nederlandse belangen afnemen, net als de bedrijvigheid rondom Shell."

Visitekaartje

"Zo'n groot bedrijf werkt ook als een visitekaartje en trekt weer andere bedrijven aan. Dat we er daar in Nederland met Unilever twee van hadden, is best bijzonder voor onze relatief kleine economie. Het is jammer dat we Shell nu ook verliezen en daarmee ook de invloed om het bedrijf een kant op te duwen die we zouden willen."

Volgens Visser moet ook het politieke belang van een eigen multinational niet worden onderschat. "Met Shell hebben we toegang tot allerlei gebieden waar we anders misschien niet komen, ook in het diplomatieke verkeer. De CEO van Shell komt makkelijker ergens binnen dan Mark Rutte."