Het is een naar gezicht: politici die letterlijk omvallen in de vergaderzaal van de Tweede Kamer. Het gebeurde afgelopen periode twee keer en roept de vraag op: is het politieke bedrijf wel gezond? Het korte antwoord luidt: 'Nee'.

Afgelopen twee maanden gingen er twee politici letterlijk tegen de vlakte in de Tweede Kamer. Eerst minister Bruno Bruins van Medische Zorg en daarna Tom van der Lee, Tweede Kamerlid voor GroenLinks. Van der Lee is inmiddels gewoon weer aan het werk, maar Bruins moest op doktersadvies stoppen. Minder opvallend waren de gevallen van een aantal Kamerleden die de afgelopen jaren overspannen thuis kwamen te zitten.

Taboe voor politici

Voor Rens Raemakers (D66), Esther Ouwehand (PvdD), Elbert Dijkgraaf (SGP) en Nine Kooiman (SP) werd het Kamerwerk even teveel. De laatste twee namen inmiddels zelfs afscheid van de landelijke politiek. Ook Zihni Özdil, oud-Kamerlid voor GroenLinks, zat in zijn periode als lid van de Tweede Kamer enige tijd overspannen thuis.

"Ik schrik ervan en voel met ze mee", zegt hij. "Ik noem geen namen, maar veel Kamerleden -ook ervaren Kamerleden- hebben dit meegemaakt. Dat werd alleen niet aan de grote klok gehangen." Praten over overspannenheid is voor politici kennelijk een taboe.

Burn-out

"Je wordt door de stress prikkelbaar", legt Özdil uit. "Op het werk hou je dat voor je. Maar je laat het wel thuis merken, bij vrienden en familie. De fout die Kamerleden en ministers maken, en ik dus ook, is dat het moeilijk is om 's avonds en in het weekend af te schakelen.

"En als je altijd maar met je werk bezig bent -dat weet iedereen- dan raak je overspannen en krijg je een burn-out."

'Bevolking de pineut'

Volgens Özdil is het probleem structureel en ligt het aan de personele ondersteuning van Kamerleden, die in de loop der jaren steeds kariger is geworden. Een Kamerlid moet met een enkele medewerker de strijd aanbinden met een minister, die over honderden medewerkers beschikt.

"Het sentiment onder de Nederlandse bevolking is: die Tweede Kamerleden zijn zakkenvullers." Özdil noemt dat 'onzin'. "Politiek is een hondenbaan", zegt hij. "Mede onder druk van dat sentiment heeft de Tweede Kamer zichzelf wegbezuinigd. En dan kan die boze burger minder geholpen worden, omdat de Kamer geen ondersteuning meer heeft."

Druk is groot

Henk van Gerven is Tweede Kamerlid voor de SP én huisarts. Hij beaamt dat de druk op politici groot is. "Die voel je 7 keer 24 uur per dag".

Volgens hem is het de kunst om geregeld ontspanning te zoeken, maar vooral hoofd- en bijzaken te scheiden: "In het begin denk je nog dat alles belangrijk is en wil je alles aanpakken, maar je moet leren wat je wel en niet oppakt."

'Ze maken zichzelf gek'

Volgens oud-parlementair verslaggever Ferry Mingelen werd er vroeger ook hard gewerkt, maar is door de toename van het aantal (sociale) media de druk op politici nu vele malen groter.

"Ze maken zichzelf gek", vertelt hij. "Maar dat gaat waarschijnlijk niet veranderen. De drijvende kracht hierachter is publiciteit, verkiesbaarheid, laten weten dat je er bent voor je achterban. Soms is dat goed, vaak is het fout."

Na de arrestatie van de vermoedelijke Rotterdamse serieschutter, Sendric S., reageerde de buurt opgelucht. Toch voelen sommige wijkbewoners zich na de 3 moorden nog altijd angstig, ziet de stadsmarinier. "Dat gevoel van onveiligheid gaat nog lang door."

Door 3 fatale schietpartijen in nog geen 2 weken tijd stond eind december het leven in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde even stil. Uit het niets werden 3 mannen op straat neergeschoten. Het zorgde voor een uitzonderlijk advies: 'Ga bij voorkeur niet alleen naar buiten, vermijd donkere plekken.'

Meer ernstige incidenten

Stadsmarinier Wieke van de Haterd was betrokken bij het opstellen van dat advies. Een stadsmarinier is een ambtenaar die vanuit de gemeente werkt aan de veiligheid in de buurt. Van Haterd's werkterrein is IJsselmonde, waar de schietpartijen waren. Een wijk waar de afgelopen jaren het aantal ernstige incidenten is toegenomen, zegt ze.

Na de eerste schietpartij, was nog helemaal niet duidelijk wat er aan de hand was. "Wat maakt dat deze man specifiek is uitgekozen of is het toevallig?" Er werd tegelijkertijd ook onderzoek gedaan naar het wapen. "Toen is ook het tweede slachtoffer gevallen", vertelt ze. Er werden beelden vrijgegeven, maar het leidde nog niet tot de schutter. Het derde slachtoffer viel opnieuw in hetzelfde gebied. "Toen is de link gelegd: het gaat om dezelfde dader."

'Er was echt gevaar'

De politie schaalde volgens Van de Haterd snel op waardoor alle capaciteit beschikbaar was om de schutter snel te pakken. "Omdat er echt gevaar was dat hij weer zou toeslaan." De gemeente en politie kwamen samen tot het advies niet alleen naar buiten te gaan. "Daar hebben we lang over getwijfeld", zegt ze. "Want uiteindelijk gaat het ook uit van een maakbaarheid dat het niet kan gebeuren."

Maar de situatie was uitzonderlijk. "Het was duidelijk wat zich in IJsselmonde afspeelde, er leek echt een verband", legt ze uit. En veel was ook onzeker. Er was veel politie, zichtbaar en onzichtbaar in de wijk. Ook was er veel aandacht voor. "Wat doet dat met zo'n verdachte? Escaleert het meer, wordt de situatie gevaarlijker? Daar moet je toch rekening mee houden."

Bewoners ondersteunen

Na het derde slachtoffer gaat het ineens snel. Er wordt een duidelijke foto vrijgegeven en na een klopjacht kan de politie hem inrekenen. Beelden van de inval circuleren al snel via social media, het gaat om een flat in de buurt van de schietpartijen. De 24-jarige Sendric S. werd er aangehouden, die niet officieel woont in het gebouw. De opluchting is groot. "Omdat je echt bang bent dat er nog andere slachtoffers gaan vallen."

De strafzaak tegen S. begint, over een motief is niets bekend. Wijkmarinier Van de Haterd is nog erg bezig met het organiseren van de nazorg in de wijk. "Het effect van dat gevoel van onveiligheid dat gaat heel lang door", vertelt ze. "We zijn met z'n allen druk bezig om te kijken wat we kunnen doen om de bewoners hierin te ondersteunen".

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.