In de verkiezingscampagne zei Mark Rutte dat hij graag in gesprek wil met kiezers die zich niet vertegenwoordigd voelen door de politiek. Uit onderzoek van EenVandaag blijkt dat één op de drie mensen zichzelf rekent tot die groep ontevreden of teleurgestelde burgers. Ze zien het liefst een coalitie met de PVV, maar als dat niet mogelijk is heeft de combinatie van VVD, CDA en D66 met de ChristenUnie hun voorkeur. 

Wie zijn deze mensen en waar maken ze zich zorgen over? EenVandaag deed uitgebreid onderzoek onder ruim 8000 ontevreden burgers.

Diverse groep

Het is een hele diverse groep, ze bevinden zich in alle lagen van de bevolking, van jong tot oud, van rijk tot arm. Maar vaker dan gemiddeld zijn het mannen, lager opgeleiden, mensen met een lager inkomen, en ze zitten vaker in de leeftijdsgroep van 35 tot 55 jaar. Werkloosheid en arbeidsongeschiktheid komen relatief veel voor onder de ontevreden burgers. En meer dan gemiddeld hebben ze het gevoel dat de financiële situatie van hun huishouden de afgelopen jaren slechter geworden is (53%).  

Onvoldoende gehoord door politiek en media

De ontevreden burgers zijn op veel terreinen een stuk negatiever dan andere mensen: over Nederland, over hun eigen leven, maar vooral over de gevestigde politiek. Ze voelen zich niet gehoord door politici in Nederland (83%). Vrijwel allemaal vinden ze dat politici onbetrouwbaar zijn (96%) en dat ze niet weten wat er speelt in het land (96%). Ook de media moeten het ontgelden: driekwart (76%) voelt zich onvoldoende gehoord door de media.

Wat zijn hun zorgen?

Waar komt dat gevoel van teleurstelling of onvrede vandaan? Veel mensen maken zich grote zorgen over grote grote thema’s als vluchtelingen, Europa, de islam, maar ook: wat gebeurt er met mijn pensioen? Ze hebben het gevoel dat ze hier geen controle over hebben en ze voelen zich in de steek gelaten door de gevestigde politieke partijen. Graag zouden ze zien dat er meer aandacht is voor Nederland en onze eigen normen en waarden, die dreigen voor hun gevoel onder te sneeuwen.

Wat stemmen ze?

Omdat ze zich niet gehoord voelen willen ze op een andere manier hun stem laten horen. Veel ontevreden burgers zeggen dat hun stem een proteststem is. Ze hebben vooral PVV en Forum voor Democratie gestemd. Ook onder de aanhang van 50Plus en de SP zitten relatief veel ontevreden burgers. En ook veel niet-stemmers zijn ontevreden.

Formatie: PVV niet uitsluiten

De meerderheid (72%) van de ontevreden burgers hoopt dat de coalitie van VVD, CDA, D66 en GL waarover nu gesproken wordt er niet komt, In hun favoriete coalitie zit de PVV. Ze vinden het niet kunnen (67%) dat die partij bij voorbaat uitgesloten is. Als een regering met de PVV niet mogelijk is gaat hun voorkeur uit naar een coalitie bestaande uit VVD, CDA, D66 en ChristenUnie.

Over de onderzoeken

EenVandaag deed in aanloop naar de verkiezingen verschillende onderzoeken over de kloof tussen burger in politiek. In deze onderzoeken werd aan mensen gevraagd of zij zich herkennen in de omschrijving ‘ontevreden of teleurgestelde burger’. Drie van de tien ondervraagden in beide onderzoeken rekenden zichzelf tot die groep, het gaat om 8000 ontevreden burgers per onderzoek.

Het eerste onderzoek is gehouden van 24 tot en met 28 november 2016. Aan het onderzoek deden 27.231  leden van het EenVandaag Opiniepanel mee.

Het tweede onderzoek is gehouden van 30 januari tot 10 februari 2017. Aan het onderzoek deden 34.793 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee.

Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit gemiddeld 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen onder het EenVandaag Opiniepanel zijn na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2017.

Panelleden krijgen ongeveer één keer per week een uitnodiging om aan een peiling mee te doen. Op de meeste onderzoeken respondeert 50 tot 70 procent van de panelleden.

De software is van Vision Critical. 

Rapportage kloof burger en politiek deel 1

Rapportage kloof burger en politiek deel 2

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.