Noord-Korea lijkt weer terug op het wereldtoneel, hoe kwam het zover? 'We hebben te lang andere kant op gekeken'

Lange tijd werd het land afgeschreven als belangrijke internationale speler. Maar met zijn nieuwe hypersonische raket en door aangehaalde banden met andere landen is Noord-Korea terug op het wereldtoneel. "We hebben te lang de andere kant op gekeken."

Dat constateert hoogleraar Koreastudies Remco Breuker van de Universiteit Leiden. "Wat je nu ziet is dat Noord-Korea weer helemaal terug is. Dat is wel echt een verandering met een paar jaar terug."

Wapenleveringen van Noord-Korea

Hoe kwam het zover? Breuker wijst onder andere naar de wapenleveringen aan landen als Syrië, Iran en Rusland, waarmee de banden nauwer zijn geworden. Zo gebruikt Rusland op dit moment Noord-Koreaanse wapens in de oorlog in Oekraïne. "Sancties hebben de wapenhandel lange tijd grotendeels onmogelijk gemaakt, maar daarover hoeven ze zich nu geen zorgen te maken."

Dat komt omdat het land wapens exporteert naar 'bevriende, andere onvrije staten die zich niks aantrekken van de VN', zegt hij. "Noord-Korea is terug als wapenproducent en dat zal blijven toenemen."

'We hebben niet ingegrepen'

Daarin valt westerse landen wel wat te verwijten, vindt hij. "We hebben de Noord-Koreaanse wapenontwikkelingsprogramma's hun gang laten gaan. We hebben niet ingegrepen. Zowel de Verenigde Staten als de EU hebben zich de laatste 10 tot 15 jaar onderscheiden door de afwezigheid van serieus Noord-Korea-beleid."

"Noord-Korea is niet serieus genoeg genomen om een echt beleid op te maken", gaat hij verder. "Dat betekent dat er onder de radar allemaal dingen konden plaatsvinden in Noord-Korea waar we nu mee worden geconfronteerd." Hij doelt daarmee niet alleen op de Noord-Koreaanse productiecapaciteit die het mogelijk maakt om Rusland te voorzien van munitie en raketten.

Verhoudingen extra op scherp

Want dat Noord-Korea in staat is om raketten met vaste brandstof te lanceren, zet de verhoudingen met buurland Zuid-Korea, Japan en andere westerse landen als de VS óók extra op scherp. Deze nieuw ontwikkelde hypersonische raket noemt Breuker een 'groot strategisch voordeel' voor de Noord-Koreanen.

"Dat is omdat de raket niet meer hoeft te worden getankt met vloeibare brandstof, nadat de raket uit een verdekte opstelling is gehaald. De raket kan meteen worden gelanceerd. Dat betekent dat landen als Zuid-Korea, Japan of de VS niet meer in staat zijn de raket te onderscheppen voor lancering."

Rol op wereldtoneel

In ruil voor de wapenleveringen aan Rusland levert dat land geld, olie en gas aan Noord-Korea. Het zijn zaken die broodnodig zijn in het Aziatische land. "En het zijn allemaal dingen die Rusland zonder problemen kan leveren. Daarom is het voor Noord-Korea van ontzettend groot belang om wapens te blijven leveren."

"Dat betekent dat het alles krijgt wat het nodig heeft om een duurzame en misschien zelfs wel een belangrijke rol te spelen op het internationale toneel", concludeert Breuker.

Serieus Noord-Koreabeleid

Alhoewel de spanningen tussen Zuid-Korea en Noord-Korea oplopen, zegt Breuker dat we 'nog niet op het punt zijn waarvoor we echt moeten vrezen voor een conflict'. "Maar dat zit er wel aan te komen als het zo doorgaat. Dat klinkt heel alarmerend en eigenlijk is het dat op zekere hoogte ook."

"We hebben het laten gebeuren en dat hadden we moeten voorkomen. Dat hebben we niet gedaan, maar we kunnen nu niet zoveel meer doen." Hij pleit voor 'serieus Noord-Koreabeleid', maar dat zal op de korte termijn niet helpen. Het is volgens de hoogleraar daarom nu vooral de ontwikkelingen 'afwachten en hopen dat het de goede kant opgaat'.