2 jaar na het advies is dan eindelijk het landelijk meldpunt Zorgwekkend gedrag van start gegaan. Geen kliklijn, maar een telefoonnummer voor burgers met échte zorgen over verward gedrag.

Ze is 'echt heel erg blij' met het landelijke meldnummer. Joke van der Meulen, jaren geleden lid van het Schakelteam voor Personen met Verward Gedrag en bovenal ervaringsdeskundige als moeder van een zoon die af en toe verward gedrag vertoont. "Er zijn zeker momenten geweest dat ik dacht: oh wat had ik graag dat meldnummer willen bellen."

Bewust laten escaleren

Zelf kent ze inmiddels de weg in de zorg en weet ze wie ze aan moet spreken als ze het gevoel heeft dat het niet goed gaat met haar zoon. Maar anderen weten het niet. "Dat is heel schrijnend om te horen", vertelt Joke. "Dat mensen geen enkel idee hebben bij wie ze kunnen aankloppen."

Sommige mensen bellen niet meer en laten een situatie met een verward persoon bewust escaleren omdat hun meldingen niet zijn opgepakt. "Dat is toch te afschuwelijk voor woorden, dat je dat moment moet afwachten dat je er bijna belang bij hebt dat het escaleert, terwijl je het hebt zien aankomen?" Voor deze mensen is een meldnummer fijn. "Dat je op tijd kan bellen en dat daar ook iemand samen met jou kijkt hoe het kan dat signalen niet doorkomen."

Joke van der Meulen
Bron: EenVandaag
Joke van der Meulen: "Het is heel schrijnend om te horen dat mensen geen enkel idee hebben bij wie ze kunnen aankloppen."

Niet bedoeld als kliklijn

Het landelijke meldnummer is met nadruk niet bedoeld als kliklijn. "Ik kan me goed voorstellen dat je dat denkt", zegt ze. Maar het gaat erom dat zorgen van mensen eerder ergens gemeld kunnen worden, niet pas wanneer het escaleert. En dat ze serieus genomen worden. "Vraag ook even door waar de zorgen voor zijn", zegt Van der Meulen.

Dat laatste is voor haar erg belangrijk. "Mijn eerste zorg was bij het consultatiebureau", vertelt ze. Haar zoon was toen net 2 jaar en had last van flinke driftbuien. Die zouden normaal peutergedrag zijn, vertelden ze haar zonder dat ze echt doorvroegen. "Ik voelde me in een hoek gezet, terwijl ze me ook hadden kunnen vragen waarom ik me zorgen maakte".

info

Nog altijd stijging meldingen over verwarde personen

Het aantal meldingen over mensen met verward gedrag stijgt nog jaarlijks. De meeste zorgen komen terecht bij de politie, die dat als E33 melding registreert. Tot eind augustus dit jaar kwamen er ruim 56 duizend van deze meldingen binnen.

Een groot deel van de meldingen hoort thuis binnen de zorg. Daarom adviseerde het Schakelteam Personen met Verward Gedrag in 2018 om een landelijke meldlijn te starten. Mensen met zorgen die niet acuut zijn, kunnen vanaf vandaag bellen naar 0800-1205, het nummer van het Landelijk Meldpunt Zorgwekkend gedrag. Wie het nummer belt, wordt doorgeschakeld naar een zorgregio.

'Het is een paar keer spannend geweest'

De zorgen bleken echter terecht. De zoon van Joke ontwikkelde psychoses als gevolg van drugs en heeft daarbinnen verward gedrag en hoort stemmen. "Dat is heel akelig, dat vind ik voor hem ook akelig en onrustig als hij stemmen hoort", zegt ze. "Het kan ook ertoe leiden dat hij daar ook bozig van wordt omdat hij niet altijd weet welke stemmen van binnen komen of welke jou zijn."

Haar zoon is inmiddels ruim volwassen en woont in een gesloten omgeving. "Het is een paar keer heel erg spannend geweest, het heeft ook tot een exces geleid", vertelt ze, zonder dat ze hier verder op in wil gaan. "Er zijn momenten geweest dat ik dacht, het eerst volgende telefoontje is er iets gebeurd wat veel schade brengt."

Lees ook

Geen ketenaanpak, maar kabel

De laatste jaren zijn er een aantal ernstige incidenten geweest van verwarde personen die een misdrijf begingen. Gevallen waarbij familie al meermaals alarm had geslagen. Joke krijgt er 'buikpijn' van als ze dat leest. "Ik snap dat we het niet altijd kunnen voorkomen", zegt ze. "Maar als familie dat zegt, dan voelen ze zich op z'n minst niet gehoord."

Het landelijke meldnummer ziet ze als 'stukje van de oplossing'. Het is onderdeel van de zorgketen waarin je afhankelijk bent of een melding die wel of niet wordt doorgegeven. "Het zijn allemaal menselijke beslissingen en dat maakt de keten heel erg zwak", schetst ze. Liever heeft Joke een kabel 'met een heleboel draadjes'. "Dan is het niet zo erg als er iets niet lukt, want dan pakt de rest hem over."

Lees ook

Hoogleraar: nummer moet goed geëvalueerd worden

Volgens hoogleraar Publieke Gezondheidszorg Niels Mulder is de aanpak van de problemen met verwarde mensen landelijk nog niet goed verankerd. Ook regionaal zijn er grote verschillen in hoe de zorg wordt opgepakt. "Ik denk dat we heel goed moeten evalueren wat de ervaringen zijn met zo'n telefoonnummer", zegt Mulder.

"Wat voor soort meldingen komen er en wat de opvolging is na zo'n melding, dat we daarvan moeten leren, of heb burgers misschien wantrouwender maakt tegenover elkaar dan dat je het vertrouwen versterkt." Een conclusie zou volgens Mulder namelijk ook kunnen zijn dat een meldnummer slechts averechts werkt.

Vinger aan de pols houden

Staatssecretaris Blokhuis is verantwoordelijk is voor de aanpak van de problematiek rond personen met verward gedrag. Hij verwacht nu het nummer landelijk wordt uitgerold 'een forse toename'. "Heel veel mensen wisten niet waar ze zorgen konden melden en via het landelijk nummer worden ze doorgeschakeld naar hulpverlening op lokaal niveau"

Het nummer is sinds juli actief. Een proefperiode waarin het nummer al 2000 keer is gebeld, liep goed. "We gaan de vinger aan de pols houden", zegt hij.

Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.