Elk jaar zorgen miljoenen toeristen voor een omzet van maar liefst 20 miljard euro op de Canarische Eilanden. Maar dat geld verdwijnt vooral in de zakken van investeerders. Tot ongenoegen van eilandbewoners: "Met 1.300 euro salaris kan ik niks huren."

"Er zijn veel mensen met een depressie met deze baan", vertelt Maria. Ze werkt als schoonmaker in een hotel aan de zuidkust van Tenerife. Het werk is zwaar en het salaris laag.

Arme regio in Spanje

Jaarlijks reizen er 16 miljoen vakantiegangers naar de Canarische Eilanden. De lokale inwoners merken veel van de massa's toeristen die naar de acht eilanden in de Atlantische Oceaan komen.

Van de financiële voordelen die toerisme vaak met zich meebrengen ziet de bevolking echter niet veel terug. De Canarische Eilanden zijn namelijk de op een na armste regio van Spanje.

Bron: EenVandaag

Geen water, geen wc

Maria verdient 1.300 euro per maand met haar baan als schoonmaker. Haar salaris is niet ongewoon op Tenerife, waar het gemiddelde maandsalaris zo'n 1.500 euro is. Maar door de vele investeerders en toeristen is het huren van een huis onder de 1.000 euro niet mogelijk.

Maria woont daarom in een zelfgebouwde houten hut. Samen met andere werkende armen vindt ze daar een thuis, pal tegenover de luxehotels waar ze overdag werkt. Buiten staan tenten en liggen matrassen. Toegang tot water of een toilet is er niet.

'Dodelijk om daar te werken'

"De hoeveelheid spullen die ze daar weggooien. Ik heb daar niet eens de helft van", zegt Maria. Ze vindt het lastig om te zien hoe goed de toeristen in de hotels het hebben. Ook vindt de schoonmaker dat ze meer hoort te verdienen voor het werk wat ze doet: "We ruimen de poep van een ander op."

"Ik snap dat mensen depressief worden als je de hoge levensstandaard van andere mensen op dit eiland ziet", vervolgt ze. Het werk is volgens haar zelfs zo zwaar dat zij en haar collega's vaak pijnstillers gebruiken om het vol te kunnen houden. "Het is dodelijk om daar te werken."

Hoge werkeloosheid

"Het probleem is dat alle miljarden die hier verdiend worden met het toerisme niet op de Canarische Eilanden blijven", zegt Carmen Peña Curbelo van de lokale oppositiepartij Drago Canarias.

Hiermee doelt ze op de buitenlandse investeerders die veel geld verdienen aan het toerisme op de eilanden. Terwijl de bevolking moeite heeft om een huis of baan te vinden, benadrukt ze. "Veel jongeren wonen nog tot hun 31ste bij hun ouders en er is veel werkloosheid."

Geen water voor bevolking

Op de eilanden is op dit moment een groot tekort aan water, wat volgens Anne Striewe van belangengroep Fundacion Canarina laat zien dat de toestroom aan toeristen niet langer houdbaar is. "De overheid heeft vorige week een watercrisis uitgeroepen. De huizen hebben meerdere uren per dag geen water."

"Maar toch zijn er nog voorzieningen zoals waterparken, golfbanen en zwembaden in hotels die wel water hebben", constateert ze. "Het watertekort geldt niet voor toeristen."

'Toeristen heilig verklaard'

Ook de natuur op het eiland betaalt een hoge prijs: er wordt jaarlijks 4 kilometer aan kustlijn verwoest, onder meer voor de bouw van hotels. "De toeristen zijn hier heilig verklaard", zegt Striewe.

Ze merkt dat wanneer je je uitspreekt over het hoge aantal toeristen en of dat wel zo goed is voor de eilanden, mensen je al snel radicaal vinden. Toch zijn er verschillende actiegroepen die wekelijks protestacties houden om het tij te keren.

Bron: EenVandaag

Meer nadelen dan voordelen?

Toerisme is goed en bovendien nodig voor de eilanden, erkent politica Curbelo. Maar omdat het op dit moment meer nadelen dan voordelen voor de lokale bevolking brengt, vindt ze dat er actie moet worden ondernomen om het aantal toeristen terug te dringen.

Maar kijkend naar het aantal hotels en andere voorzieningen voor toeristen die worden bijgebouwd, lijkt de focus nu vooral op groei te liggen. Zodat er nog meer vakantiegangers naar de eilanden kunnen komen.

'Dit moet een keer stoppen'

"Ik wil vooral dat de overheid een limiet stelt aan het aantal toeristen", zegt Curbelo tot slot. "Zodat we allemaal op een betere manier kunnen leven op de Canarische Eilanden."

Striewe sluit zich daarbij aan. Ook zij hoopt dat er meer aandacht komt voor de lokale bevolking: "Als je steeds maar meer hotels gaat bouwen, dan zullen er ook steeds meer toeristen komen. Maar dit moet een keer stoppen."

Een derde van 55-plussers vindt hun woning te groot voor wat ze nodig hebben. Veel van hen willen wel ruimte maken voor jonge huizenzoekers, maar doorstromen blijkt lastig: 30 procent zoekt al ruim 2 jaar naar een geschikte woning.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder bijna 30.000 leden van het Opiniepanel. Onder alle ondervraagde 55-plussers zoekt 15 procent op dit moment naar een toekomstbestendige woning, en wil nog eens 27 procent dat op termijn gaan doen. Onder de 55-plussers die op dit moment te groot wonen, is dat aandeel nog groter.

'Gezinnen kunnen ruimte beter gebruiken'

Een derde (33 procent) van alle 55-plussers in het onderzoek laat weten op dit moment meer woonruimte in gebruik te hebben dan nodig. Voor de meesten van hen gaat dat om een woning van 100 vierkante meter of groter. Sommigen willen graag naar een woning met minder trappen, minder tijd kwijt zijn aan de schoonmaak, of ruimte bieden aan jonge huizenzoekers.

"Ik ben alleenstaand in een eengezinswoning, het onderhoud wordt me een beetje te veel", vertelt een gepensioneerde deelnemer. "Er zijn gezinnen die de ruimte veel beter kunnen gebruiken."

Jongeren komen ruimte tekort

Die opvatting kunnen veel jongeren beamen. Waar 55-plussers vaker woonoppervlakte over hebben, moet een vijfde (21 procent) van 18- tot en met 34-jarigen het doen met een woning die te klein is voor hun situatie. Van hen woont 40 procent momenteel in een woning van minder dan 50 vierkante meter.

"We willen eigenlijk kinderen, maar stellen dat al jaren uit omdat we geen geschikte woning kunnen vinden", laat een jongere in zo'n woning weten. "Ik ben bang dat het voor ons al te laat is tegen de tijd dat de woningmarkt weer hersteld is."

Zoektocht naar woning

Een flinke groep van 55-plussers met een te grote woning is best bereid om plaats te maken voor woningzoekende jongeren en daarbij ruimte in te leveren.

Een derde van hen (34 procent) is op dit moment al op zoek naar een woning die beter geschikt is om op latere leeftijd in te wonen. Nog eens 40 procent zou dat op termijn willen.

Minder woning, hogere huur

Toch is het voor een ruime meerderheid (85 procent) van de 55-plussers die nu op zoek zijn, lastig om iets te vinden. 30 procent geeft aan al minstens 2 jaar bezig te zijn met het vinden van de juiste woning. Zij zien weinig geschikte opties en lange wachttijden in de sociale huur, maar zouden er vaak ook financieel flink op achteruit gaan.

"Ik wil graag kleiner wonen, maar kan alleen een appartement krijgen van 1.500 euro", laat iemand weten. "Dan zou ik een tuin én ruimte inleveren voor ruim 500 euro per maand meer."

Niet iedereen wil verhuizen

Bovendien zou ongeveer een vijfde (21 procent) van 55-plussers ondanks een te grote woning helemaal niet willen verhuizen. Voor sommigen is hun woning al voldoende geschikt om ook later nog te kunnen wonen.

Anderen hebben daarvoor aanpassingen laten doen, zoals het plaatsen van een traplift of het bouwen van een badkamer op de begane verdieping om langer in hun huis te kunnen blijven.

Gehecht aan woning

Daarnaast spelen er, ook onder ouderen die hun huidige woning eigenlijk te groot vinden, sentimentele redenen mee om niet weg te willen.

Bijvoorbeeld omdat ze gehecht zijn aan hun huis of niet weg willen uit hun sociale omgeving. "Een fijne buurt en een riant huis, daar kan geen appartement tegenop", besluit een deelnemer.

Afgelopen zomer was er veel aandacht voor de situatie van de 12-jarige Mikael. Hij is in Nederland geboren maar wordt uitgezet naar Armenië, waar zijn ouders vandaan komen. Wat voor opties heeft hij nog om toch te blijven? "Einde van de rit in Nederland."