Het hing al langer in de lucht, een escalatie van het conflict tussen de Wagner-groep van Jevgeni Prigozjin en de Russische legerleiding. We vroegen jullie wat jullie wilden weten over wat er aan de hand is met de Wagnergroep in Rusland.
Veiligheidsexpert Peter Wijninga van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS) beantwoordt 6 vragen over het conflict.
1. Hoeveel macht heeft de Wagner-groep in Rusland?
"Dat is op dit moment nog moeilijk te duiden, het hangt er vanaf hoeveel steun hij krijgt van het Russische leger. Het staat vast dat een deel van het leger hem steunt, maar hoe groot dat deel is, wordt de komende uren duidelijk."
"Bij de Wagner-groep zijn naar schatting 20.000 tot 30.000 mensen aangesloten. Dat klinkt als veel, maar zonder voldoende steun van het leger is dat niet genoeg."
"Het leger kan beslissen om het huurlingenleger van Jevgeni Prigozjin actief tegen te werken in de opmars naar Moskou. Als ze dat doen, wordt het lastig voor de Wagner-groep. Maar als ze beslissen passief te blijven of zelfs te helpen, is er best een kans dat hij bereikt wat hij wil, namelijk de macht grijpen in Moskou, en met name het ministerie van Defensie."
Wat er tot nu toe is gebeurd
- Er is in Rusland een openlijke opstand ontstaan onder leiding van Jevgeni Prigozjin, hoofd van de Wagner-huurlingengroep, na beschuldigingen dat het Russische leger een Wagner-kamp heeft aangevallen, waarbij veel van zijn mannen zijn gedood.
- Prigozjin's strijders zijn het Russische Rostov-gebied binnengevallen en hebben militaire installaties bezet. Hij dreigt Rostov aan de Don te blokkeren tenzij bepaalde hooggeplaatste militaire leiders naar hem toekomen.
- President Poetin heeft de acties van Wagner bestempeld als 'verraad' en heeft gezworen dat hij degenen die achter de opstand zitten, zal straffen. Hij benadrukte dat interne onrust een ernstige bedreiging vormt voor Rusland.
- Prigozjin spreekt Poetin tegen, noemt zijn strijders patriotten en weigert zich over te geven, wat een directe bedreiging voor Poetin betekent.
- De Wagner-groep beweegt zich in noordelijke richting naar Moskou. Ongeveer halverwege, ter hoogte van Voronezj zijn gevechten en explosies gemeld.
- De Russische autoriteiten hebben de veiligheidsmaatregelen in Moskou opgevoerd, met militaire voertuigen die door de straten patrouilleren.
2. Heeft Prigozjin contact met het westen?
"Er is sprake van geweest dat Prigozjin contact zou hebben gehad met de Oekraïense geheime dienst. Die dienst heeft goede connecties binnen Rusland. Ik vind dat geen vreemde gedachte."
"We moeten ook niet vergeten dat Prigozjin is opgegroeid in de Donbas, in het oosten van Oekraïne. Ik vond het ook opmerkelijk dat hij afgelopen vrijdag publiekelijk uitsprak dat Rusland deze oorlog is gestart en niet Oekraïne. Maar dat wil zeker niet zeggen dat hij kant heeft gekozen."
3. Zijn er al signalen dat Russische troepen zich aansluiten bij de Wagnergroep?
"Ja, die zijn er. Of die feitelijk juist zijn, moeten we nog afwachten. Maar één ding is zeker, Prigozjin is met zijn troepen vanuit Oekraïne naar Rostov aan de Don gekomen. Hij is dus de Russische grens- en beveiligingseenheden zonder problemen gepasseerd. Er zijn beelden waarop we zien dat de Russische grenstroepen zich heel passief opstelden tegenover de passerende huurlingen van de Wagner-groep."
"Daarnaast zijn er beelden van gemobiliseerde gevangenen die oproepen Prigozjin te steunen. Maar ook hier geldt: harde conclusies kunnen we nog niet trekken."
Bekijk ook
4. Kun je dit het begin van een soort 'staatsgreep' tegen Poetin noemen?
"Ja, dit is een poging tot een staatsgreep, dat kun je rustig zeggen. Het begon als een muiterij maar bedoeling is de macht te grijpen in Moskou."
5. Wat zijn de gevolgen voor de oorlog in Oekraïne?
"De Oekraïners houden nauwlettend in de gaten wat er de komende uren gebeurt. Prigozjins opmars kan ertoe leiden dat soldaten aan het Russische front besluiten zich terug te trekken, waardoor de verhoudingen meer in hun voordeel komen te liggen van Oekraïne."
"Het kan dat daardoor ergens aan het front een zwakke plek ontstaat en dat Oekraïense soldaten daar besluiten door te breken. Voor Oekraïne kunnen hier dus zeker kansen liggen."
6. Hoe gevaarlijk is Prigozjin?
"Hij is meedogenloos, dat is zeker. De methodes die Wagner hanteert zullen in bijna elk wetboek strafbaar zijn, ook het Russische. Prigozjin zal deze methodes aanwenden tegen tegen elke vijand, ook tegen de Russen als hij dat nodig vindt."
Bekijk ook
EenVandaag Vraagt
In dit artikel zijn antwoorden verwerkt op vragen die zijn ingestuurd via EenVandaag Vraagt. Met EenVandaag Vraagt heb je invloed op wat we maken. Wil je meedoen? Download dan de Peiling-app van EenVandaag, ga dan naar 'Instellingen' en zet je notificaties voor EenVandaag Vraagt aan. Je vindt de vragen en antwoorden terug bij 'Doe mee'. De Peiling-app van EenVandaag is gratis te downloaden in de App Store of Play Store.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.
